The Raft (1970)

Regie: George Sluizer | 28 minuten | documentaire

‘The Raft’ is een intrigerend portret van een arm gezin in het Noordoosten van Brazilië dat leeft van de landbouw en ieder jaar – per vlot – een tocht van zo’n 1100 kilometer onderneemt om de bewoonde wereld te kunnen bereiken. Het is zowel fascinerend als ontnuchterend om de dagelijkse beslommeringen van deze mensen gade te slaan en te realiseren dat ze in een soort vicieuze cirkel gevangen zitten en nooit hun levenssituatie zullen kunnen verbeteren.

Het gezin woont maar liefst 1100 kilometer van de grote stad. Ieder jaar bouwen ze een indrukwekkend vlot ter grootte van een flinke huiskamer, waar ze met het hele gezin, een varken, geit, en een stel kippen de reis naar de grote stad ondernemen. Voor het vlot zijn 8000 houten balken nodig, veel riet, bamboetakken en bladeren voor het dak, en veel spierkracht. Er wordt namelijk geen enkele spijker gebruikt en de balken voor de vloer moeten heel strak op elkaar zitten. Het is een geweldig bouwwerk dat zijn werk goed doet. Alle gezinsleden – man, vrouw, dochter van een jaar of vijf en een baby -, dieren en voorraden worden met gemak gedragen en zijn goed beschut tijdens hun drie weken durende tocht.

Onderweg vissen ze op piranha’s (om op te eten), moeten ze oppassen voor alligators en stoppen ze onder andere bij een kerkje om te bidden voor een voorspoedige reis. Als ze eenmaal aankomen, verkopen ze wat kippen op de markt, evenals al het hout van het vlot dat volledig afgebroken wordt (ze kunnen niet stroomopwaarts varen met het vlot en moeten daarom al liftend en per openbaar vervoer terug naar huis). Zelfs het riet wordt benut, door hier vogelkooitjes van te maken, die verkocht worden voor 10 cent per stuk.

Al met al brengt het gehele vlot samen met het vee ’maar liefst’ 20 dollar op, dat vervolgens weer helemaal opgaat aan voedsel voor tijdens de terugweg, medicijnen (het dochtertje van vijf heeft dysenterie gekregen), en het vervoer. Als kijker word je er aan het einde van de film een beetje moedeloos van. Het is allemaal een vrij zinloze onderneming gebleken, zo lijkt het. Maar misschien is dit wat er nodig is om een beetje gevarieerd te eten en het hele jaar gezond en wel door te komen. Bijzonder.

Bart Rietvink

Waardering: 3.5

DVD-release: 1 februari 2019 (exclusief bij de Volkskrant)
DVD-release: 23 april 2019