The Scent of Green Papaya – Mùi du du xanh (1993)

Regie: Tran Anh Hung | 123 minuten | drama, muziek, romantiek | Acteurs: Tran Nu Yen-Khe, Truong Thi Loc, Nguyen Anh Hoa, Wong Hoa Hoi, Lu Man San, Vantha Talisman

Tran Anh Hung is een eigenzinnige regisseur die zich vaak kenmerkt door een film op een onconventionele en vooral poëtische manier te brengen. Voor zijn eerste speelfilm ‘The Scent of Green Papaya’ won hij de Gouden Camera in 1993, de prijs voor beste debuut, tijdens het filmfestival van Cannes. Een ster was rijzende want vervolgens won de Vietnamese regisseur met ‘Cyclo’ de Gouden Palm op datzelfde filmfestival en ook was hij de enige die tot nu toe een boek van Haruki Murakami mocht verfilmen, namelijk ‘Norwegian Wood’.

In 1951 komt het twaalfjarige meisje Mui (Man San Lu) als huishoudster in dienst bij een welvarende Vietnamese familie in Saigon. Deze familie leert ze snel kennen; ze neemt voor de vrouw des huizes de plaats in van haar overleden dochter. Vol toewijding doet Mui haar werk, maar ze vindt hiernaast ook de mogelijkheid om in alle puurheid van het leven te genieten.

‘The Scent of Green Papaya’ is een cinematografisch hoogstandje. Weergaloze camerastandpunten, het op eenvoudige maar ook zo doeltreffende in beeld brengen van het leven van Mui en van de onderhuidse spanningen die bij de familie aanwezig zijn, in combinatie met de prachtige natuurbeelden maken dit tot een ware belevenis. Hoogtepunt hierin is toch wel wanneer de kleine Mui, ook nog eens fantastisch geacteerd door Man San Lu, de natuur vol verwondering in zich opneemt. Een mooiere ode aan mens en natuur is bijna niet denkbaar.

Tran Anh Hung toont in menig scène ook de tegenstelling tussen arm en rijk. De rijkelui vinden hun plezier vinden in het kwellen van mensen of dieren en de armere mensen zien juist de schoonheid van en in het leven. Typerend hiervoor zijn de scènes waarin de jongste zoon van de rijke familie Mui treitert. Soms doet dit bijna aandoenlijk aan, maar het brengt toch vooral schaamtegevoel met zich mee. Het idee dat iemand zich meer kan permitteren omdat hij of zij hoger op de ‘ladder’ staat is en blijft afschuwelijk.

Esthetiek, dat is waar de regisseur op een poëtische manier de aandacht op wil vestigen: de schoonheid in het leven. Je hoeft hiervoor niet rijk te zijn, of uit een oude en welvarende familie te komen. Nee, je moet openstaan voor indrukken, hoe klein die ook mogen lijken. Een mier die met wat voedsel sjouwt, de vocht van een groene papaja die langzaam naar beneden drupt en ingehouden emoties van een groot verlangen. Dit wordt allemaal op zo’n subtiele wijze gebracht dat je langzaam samenvloeit met de pracht van de beelden, het schitterende interieur maar bovenal de altijd aanwezige kleur groen. De prachtige locaties doen op en top Vietnamees aan. Grappig, de film is namelijk in zijn geheel in een studio in Parijs opgenomen.

Hierbij komt ook nog eens de prachtige soundtrack. Naast de immer aanwezige geluiden van de natuur zoals het tsjirpen van cicaden, fluiten van vogels en kwaken van kikkers is er veel ruimte voor traditionele Vietnamese muziek. In het laatste uur komen dan ook nog eens schitterende pianosonates van Chopin voorbij. Het is een combinatie van de meest uiteenlopende geluiden die een complete eenheid vormen.

Hoewel het een zeer rustige film is blijft ‘The Scent of Green Papaya’ van Tran Anh Hung intrigeren. Het oog voor detail en het uitzonderlijke camerawerk maken dat deze eerste film van de talentvolle regisseur een klein meesterwerk is.

Meinte van Egmond

Waardering: 4

Bioscooprelease: 23 december 1993