The Secret Life of Bees (2008)

Regie: Gina Prince-Bythewood | 114 minuten | drama | Acteurs: Dakota Fanning, Queen Latifah, Jennifer Hudson, Alicia Keys, Sophie Okonedo, Paul Bettany, Hilarie Burton, Tristan Wilds, Nate Parker, Shondrella Avery, Renée Clark, Sharon Morris, Nicky Buggs, Jasmine Burke, Emma Sage Bowman, Emily Alyn Lind, Addy Miller, Taylor Kowalski, Bob Hungerford, Richard Todd Sullivan, Chris Moore, Bill Oberst Jr., Cullen Moss, Walt Elder, Dan Beene, Joe Chrest, Robin Mullins, Tom Conder, Jay Pearson, Dan Cox, Quentin Kerr, Linwood Mooring, Lindsey Sherrin    

Queen Latifah heeft de afgelopen jaren een duidelijk stempel gezet op de Amerikaanse entertainmentindustrie. Eind jaren tachtig liet ze voor het eerst van zich horen, als beatbox voor de rapgroep Ladies Fresh. Dankzij de steun van het legendarische MTV-programma ‘Yo! MTV Raps’ brak ze niet veel later door als hiphopster met haar soloalbum ‘All Hail to the Queen’. Maar Latifah, in 1970 geboren als Dana Elaine Owens, bleek meer talenten te hebben. Gedurende de jaren negentig speelde ze bijrollen in enkele films (waaronder in ‘Set It Off’, 1996) en speelde ze een rol in de sitcom ‘Living Single’. Ook had ze jarenlang een eigen talkshow op de Amerikaanse televisie. Met haar vertolking van Matron Mama Morton in de musical ‘Chicago’ (2002) beleefde ze haar grote doorbraak als actrice: de rol leverde haar zelfs een Oscarnominatie op. Sindsdien is ze niet meer weg te denken uit Hollywood. Als een van de weinige hiphopartiesten die zich als acteur staande weet te houden, is ze zich maar al te bewust van haar voorbeeldfunctie. In haar wilde jaren als rapster werd ze nog wel eens gearresteerd (onder meer omdat ze marihuana op zak had), nu geldt ze als rolmodel voor zwarte vrouwen, stevige vrouwen – en eigenlijk voor vrouwen in het algemeen.

In ‘The Secret Life of Bees’ schittert Queen Latifah naast de jonge Dakota Fanning. Het verhaal, naar de bestseller van Sue Monk Kidd, speelt zich af in het South Dakota van 1964. De spanningen tussen blank en zwart staan op een cruciaal punt nu de Civil Rights Act is aangenomen. In theorie betekent het dat de zwarte bevolking mag stemmen, maar in de praktijk komt daar nog maar weinig van terecht. Zeker in het zuiden van de VS. Rosaleen (Jennifer Hudson), de zwarte huishoudster van het gezin Owens, zou graag willen stemmen, maar werkt zichzelf in de nesten door een agent die haar onheus bejegend te beledigen. De veertienjarige Lily Owens (Dakota Fanning) wil niets liever dan Rosaleen helpen. Met haar vader TR (Paul Bettany) heeft ze nauwelijks een band en haar moeder is tien jaar geleden overleden. Lily voelt zich daar schuldig over. Tijdens de ruzie die haar ouders hadden wilde ze haar moeder helpen door haar een pistool aan te reiken, maar per ongeluk liet ze het wapen afgaan. De kogel kostte haar moeder het leven. Sindsdien zoekt ze tevergeefs naar vergiffenis. Ze helpt Rosaleen te ontsnappen en samen trekken ze de wijde wereld in. In de jaren zestig werden een blanke en een zwarte die samen op reis waren echter nog niet overal geaccepteerd. Het blijkt dan ook niet eenvoudig om een slaapplaats te vinden.

Ze komen terecht in Tiburon, een magisch stadje dat Lily kent omdat ze de naam heeft gelezen op iets dat ze tussen de spullen van haar moeder vond: het label van een honingpot. De honing blijkt afkomstig van de gezusters Boatwright, die aan de rand van het stadje wonen. Als Lily en Rosaleen bij hun zuurstokkleurige huis aankloppen, worden ze door August (Queen Latifah) en May (Sophie Okonedo) met open armen ontvangen. Alleen June (Alicia Keys) is wat argwanend. Achter het huis bevindt zich de bijenhouderij, waar August haar beroemde honing maakt. Tijdens hun verblijf in de magische wereld van de zussen Boatwright leren Lily en Rosaleen alles over het leven. Ook ontdekken ze meer over het verleden en vinden ze hoop voor de toekomst.

‘The Secret Life of Bees’ vangt verschillende elementen – van kleine problemen als de persoonlijke zoektocht van Lily om met zichzelf in het reine te komen, tot alomvattende zaken als de ontwikkelingen in de rassenkwestie – in één overtuigend magisch filmdrama. Regisseur en scenarioschrijver Gina Prince-Bythewood grijpt daarbij niet terug op de in boekverfilmingen vaak onnodig gebruikte voice-over, maar laat haar acteurs het werk doen. En zij doen dit zonder uitzondering uitstekend. Fanning groeit elk jaar als actrice en geeft een bijzonder volwassen en genuanceerde performance. Als zij haar ontwikkeling doorzet kan ze best Jodie Foster wel eens achterna gaan. Zangeressen Alicia Keys en Jennifer Hudson zetten hun personages prima neer. Hudson heeft al bewezen dat ze niet alleen een gouden keeltje heeft maar ook op het witte doek uit de voeten kan, maar de prestatie van Keys mag opmerkelijk genoemd worden. Haar personage, de vrijgevochten June Boatwright die verbitterd in het leven staat en fanatiek strijdt voor de mensenrechten, is eigenlijk te complex voor een bijrol, maar ze brengt het er prima vanaf. De getalenteerde Paul Bettany is haast onherkenbaar als TR Owens, die nog altijd niet over de dood van zijn vrouw heen is en daardoor niet weet hoe hij met zijn dochter moet omgaan.

De meeste lof gaat echter uit naar Queen Latifah en Sophie Okonedo. De Britse Okonedo (‘Hotel Rwanda’, 2004) speelt de kwetsbare, haast zwakzinnige May Boatwright bijzonder overtuigend. De rol vraagt een bijzonder fijngevoelige benadering aangezien May bij een verkeerde aanpak karikaturaal uit kan pakken. Okonedo behoedt zich daarvoor met haar warme en subtiele spel. Queen Latifah is een en al liefde als de matriarch van het gezin Boatwright. Ze lijkt wel een goede fee, zoals ze waakt over de mensen om haar heen. Latifah heeft bovendien een gratie die haast majestueus genoemd kan worden. Ze pakt haar publiek in, alleen al door haar hartverwarmende glimlach. Geloofwaardig is het allemaal niet wat we in ‘The Secret Life of Bees’ te zien krijgen. Het huis van de zussen Boatwright lijkt wel een paradijs in het door rassenconflicten verscheurde broeinest Amerika. De realiteit wordt duidelijk met een korreltje zout genomen. Ook de kleurrijke, warme cinematografie en de bijpassende muziek draagt bij aan die magische, dromerige setting. Maar geloofwaardigheid of realiteit is niet waar het hier om gaat. ‘The Secret Life of Bees’ is vooral een betoverende parabel over hoop en liefde in moeilijke tijden, hartverwarmend en heilzaam.

Patricia Smagge

Waardering: 3.5