The Silence of the Lambs (1991)

Regie: Jonathan Demme | 118 minuten | misdaad, thriller | Acteurs: Anthony Hopkins, Jodie Foster, Scott Glenn, Anthony Heald, Ted Levine, Frankie Faison, Kasi Lemmons, Brooke Smith, Paul Lazar, Dan Butler, Lawrence T. Wrentz, Don BRockett, Frank Seals jr, Stuart Rudin, Masha Skorobogatov

Een van de meest angstaanjagende seriemoordenaars uit de films is toch wel Dr. Hannibal Lecter. Volgens het Amerikaanse blad Entertainment Weekly is Hannibal the Cannibal de populairste filmgriezel aller tijden, nog voor Freddy Krueger, Darth Vader, Norman Bates en de Jaws haai. De vertolking van Sir Anthony Hopkins van deze stukjes mensetende psychiater is dan ook werkelijk subliem. Naast schrikwekkend en levensgevaarlijk te zijn, weet Hopkins als  welbespraakte en stijlvolle moordenaar bijkans nog sympathie voor zijn karakter te wekken ook. Het karakter en de film zijn ook vaak geparodieerd in ‘ The Silence of the Hams’ (1994) en recentelijk in ‘Austin Powers’ Goldmember’ (2002). ‘The Silence of the Lambs’ is gebaseerd op de gelijknamige bestseller van Thomas Harris uit 1988. In 1986 maakte men al kennis met het karakter van Dr. Lecter in ‘Manhunter’ van Michael Mann (ook wel ‘Red Dragon: The Pursuit of Hannibal Lecter’) toen gespeeld door Brian Cox. Maar voor iedereen is Hopkins de enige echte Hannibal The Cannibal. Ook ‘Manhunter’ was gebaseerd op een boek van Thomas Harris, namelijk ‘Red Dragon’ uit 1981.

‘The Silence of the Lambs’ was een enorm success en werd in 1992 met vijf Oscars bekroond. Beste Film, Beste Regisseur, Beste Acteur (Anthony Hopkins) en Beste Actrice (Jodie Foster) en Beste Scenario (Ted Tally). ‘Silence of the Lambs’ kreeg nog een vervolg ‘Hannibal’ (2001) en een prequel ‘Red Dragon’ (2002), een remake van ‘Manhunter’ (1986). Foster noch Demme waren bereid hieraan mee te werken. Julianne Moore mocht in ‘Hannibal’ de rol van Clarice Sterling op zich nemen. In dit deel viert Lecter vakantie in het prachtige Florence. Maar waar Demme vooral koos voor subtiliteit, ging Ridley Scott voor expliciete griezel en gruwscènes die af en toe zelfs lachwekkend zijn. ‘Red Dragon (2002)’ is in vergelijking met ‘Manhunter’ (1986) iets slechter. Kortom, sequel en prequel halen het niet bij de ijzingwekkende, psychologische thriller die ‘Silence of the Lambs’ is. Auteur Thomas Harris heeft inmiddels een nieuw boek over Lecter geschreven genaamd ‘Behind the Mask’. In 2006 is de verfilming van dit vierde deel (vijfde als men ‘Manhunter’ meetelt) in de bioscoop te bewonderen.

Foster weet met haar talent de moedige en onschuldige Clarice gedegen neer te zetten. Briljant zijn de dialogen tussen dokter Lecter en Clarice. Het is een kat-en-muis spel waarin beide karakters worden uitgediept. Hier begint ook de wederzijdse fascinatie van de FBI-pupil en beroepskannibaal. Clarice doet haar uiterste best om informatie uit dokter Lecter te halen om Buffalo Bill te kunnen vangen. Tegelijkertijd moet ze wel dingen over zichzelf prijsgeven aan de dokter waaronder de titelverklaring. Immers, quid pro quo. Hoewel Dr. Lecter niet eens zo vaak in beeld is, is hij voor de kijker toch bijna altijd aanwezig. De rol is Hopkins misschien ook meer bijgebleven dan hem lief was. Geruchten gingen dat Hopkins na het filmen van ‘Hannibal’ vaak in restaurants gezien werd waar hij met een griezelige blik in de ogen genoot van kippenlever en chianti. Zowel Foster als Hopkins zijn in topvorm in deze thriller maar het is vooral Hopkins die  een onvergeetbare indruk maakt in ‘Silence of the Lambs’. Zeker als hij ons achterlaat met de boodschap dat hij een vriend te eten krijgt….

Een geweldige film, inmiddels een klassieker, met een ongekend niveau van spanning en een lugubere sfeer.

Sarita Koendjbiharie

Waardering: 5

Bioscooprelease: 12 april 1991