The Song of Songs (1933)

Regie: Rouben Mamoulian | 85 minuten | drama, romantiek | Acteurs: Marlene Dietrich, Brian Aherne, Lionel Atwill, Alison Skipworth, Hardie Albright, Helen Freeman, Wilson Benge, Richard Bennett, Adrienne D’Ambricourt, James A. Marcus, Florence Roberts, Hans Schumm, Morgan Wallace, Eric Wilton

Marlene Dietrich en Josef von Sternberg: een gouden duo. Afgezien van een spetterende liefdesverhouding, resulteerde de chemie die de twee deelden in een flinke stapel succesvolle films, waaronder ‘Der blaue Engel’, ‘Morocco’ (beiden 1930) en ‘Shanghai Express’ (1932). Na ‘Blonde Venus’ namen ze even afstand van elkaar. Dietrich nam ‘The Song of Songs’ op met een andere regisseur, de in Georgië geboren Rouben Mamoulian, die eerder succes boekte met zijn versie van ‘Dr. Jekyll and Mr. Hyde’. Mamoulian gooit Dietrich in haar eerste Hollywoodproductie die ze maakte zonder de vertrouwde Von Sternberg zeker niet in het diepe, maar zet haar in de spotlights, zodat vrijwel elk ander filmingrediënt (bijrolacteurs, cinematografie, muziek) in het niet valt.

Na de dood van haar vader, gaat het religieuze en naïeve plattelandsmeisje Lilly naar haar tante Rasmussen in Berlijn, die daar een boekenwinkel bestiert. Tante is nogal streng en het duurt niet lang of Lilly is bang voor haar. Dat weerhoudt haar er echter niet van om op uitnodiging van een naar inspiratie zoekende beeldhouwer ’s avonds stiekem bij hem op bezoek te gaan, hoe hard ze ook protesteert wanneer hij haar dit in de boekenwinkel vraagt. Lilly is bezeten van het Lied der liederen, van Salomo, uit het Oude Testament, dat ze vrijwel dagelijks aan haar vader voordroeg. Het lied beweegt haar tot het dromen van haar toekomstige geliefde. Wanneer ze de beeldhouwer, Richard Waldow, hierover vertelt, en haar hele lichaam dit verlangen uitbeeldt, ziet hij in haar – zoals hij al verwachtte – zijn muze. Hij haalt haar over om naakt voor hem te poseren en na enige aarzeling stemt ze toe. Richard maakt dit beeld van haar in opdracht van de oudere Baron von Merzbach, die op basis van een eerste schets op slag een meer dan normale interesse in Lilly vertoont. Wanneer hij haar dan diezelfde avond in the flesh ontmoet is er geen weg terug, hij moet en zal haar krijgen, tegen welke prijs dan ook. Inmiddels is Lilly is al gauw verliefd op Richard. Het duurt even maar dan weet ook zij – mede geholpen door haar prachtige vormen wellicht – zijn hart te veroveren. Lilly maakt er geen geheim van dat ze in is voor een Happily Ever After: man & offspring dus. Richard houdt de boot nog een beetje af.

Het beeld vordert gestaag en de baron slaagt er in om Richard – die al twijfels heeft over een toekomst met Lilly, ondanks dat hij echt van haar houdt – te overtuigen dat hij Lilly moet verlaten omdat hij als kunstenaar haar geen financiële zekerheid te bieden heeft. Lilly is diep gekwetst en wanneer de baron haar troost en ten huwelijk vraagt, stemt ze in. Ze ziet het als de ultieme manier om wraak te nemen op Richard. Het wordt natuurlijk geen gelukkig huwelijk. Het voorspelbare scenario verhult geen ogenblik dat Lilly en Richard elkaar terug zullen zien. Lilly maakt een enorme ontwikkeling door, en doet dat met flinke spurten, maar het is dankzij Marlene Dietrich dat dit geloofwaardig blijft. De actrice weet precies hoe ze een onschuldige boerendeerne neer moet zetten; en een van de mooiste scènes is die waar ze zichtbaar in tweeën wordt gespleten door enerzijds haar preutse eergevoel dat protesteert tegen het naakt poseren, anderzijds haar verlangen om haar hart te volgen. Het is natuurlijk een film uit 1933, verwacht dan ook niet Dietrich in Eva’s kostuum te kunnen aanschouwen, maar ook al is de actrice vanaf haar ontblote schouders naar boven gefilmd, haar blik is alleszeggend. Echter ook wanneer ze als een blad aan de boom is omgedraaid blijft ze overtuigen. Haar vertolking van het lied “Johnny” is zeer de moeite waard, omdat ze niet alleen mooi zingt, maar ook vanwege de oprechte emotie die ze in haar blik legt wanneer ze Richard ziet.

Jammer alleen dat het script wat eigenaardigheden vertoont. Enkele scènes lopen over van melodrama en er worden voorzetten gegeven voor een heel ander eind aan de film, maar uiteindelijk is er toch voor gekozen op safe te spelen. Het zorgt voor een abrupt en afgeraffeld slot. ‘The Song of Songs’ is met 85 minuten onderhoudend genoeg, maar dit is meer te danken aan de ster uit ‘Der blaue Engel’ dan aan het werk van haar collega’s voor en achter de camera.

Monica Meijer

Waardering: 3

Bioscooprelease: 1 september 1933