The Source: One Day in a Roma Settlement in Romania (2009)

Regie: Jaap de Ruig | 40 minuten | documentaire

De film ‘The Source – One Day in a Roma Settlement in Romania’ is gemaakt door fotograaf Jaap de Ruig. Hij bezocht al jarenlang dit dorpje ergens achteraf in Roemenië en had een goede band opgebouwd met de inwoners. Hij ging er vaak heen om foto’s te maken en de mensen raakten aan hem gewend. Toen besloot hij om een keer een filmcamera mee te nemen in plaats van een fototoestel en dat resulteerde in deze documentaire waar geen ondertiteling of verhaal in zit, maar waar de beelden meer dan genoeg zeggen.

De film begint met een stilstaand beeld van het Roemeens dorpje, van een afstand genomen. Dit beeld blijft heel lang stil en je hoort niets, behalve het fluiten van de vogels. Vervolgens komt er een tweede beeld, nu in het dorpje zelf. We zien een huisje en een hond en vervolgens zien we een man de koeien melken. Deze beelden blijven stuk voor stuk lange tijd stil, zonder dat er echt iets gebeurt. Op deze manier kun je als kijker zelf een beeld vormen en er zelf je gedachten over laten gaan. Veel filmmakers zullen het niet aandurven om zo lang een stilstaand beeld te laten zien. Gelukkig is Jaap de Ruig van oorsprong fotograaf en durft hij dit wel aan want bij deze film past het perfect.

Jaap de Ruig heeft ervoor gekozen om niets te ondertitelen. Hij heeft geen gesprekken gevoerd met de inwoners van het dorpje, hij heeft geen mensen duidelijk in beeld gebracht. De hele film is hij een soort van onzichtbare toeschouwer die alles observeert met een camera in de hand. Er is geen verhaal, geen persoon die we blijven volgen. Er zijn alleen beelden van een kleine dorpsgemeenschap in Roemenië. Wat vooral blijft hangen is de ruzie tussen de dorpsbewoners die volgens Jaap de Ruig dagelijks plaatsvindt. De mensen hebben niets, geen werk, geen geld en zitten daarom altijd vol stress, wat zorgt voor de nodige ruzies onderling.

‘The Source’ is een mooi portret van een Roemeense dorpscultuur. Het is heel beeldend en dat heeft als voordeel dat je als kijker er je eigen verhaal bij kunt maken en je eigen interpretatie eraan kunt geven. Het nadeel is weer dat de film een beetje lang duurt. Op een gegeven moment heb je wel genoeg gezien van het leven in dat dorpje. Jammer, want de beelden zijn prachtig en het maakt zeker indruk, maar de lengte is een reden om voortijdig af te haken en je gedachten er niet meer bij te houden.

Eveliene Sanders