The Theory of Everything (2014)

Regie: James Marsh | 123 minuten| biografie, drama, romantiek | Acteurs: Eddie Redmayne, Felicity Jones, Tom Prior, Sophie Perry, Finlay Wright-Stephens, Harry Lloyd, Alice Orr-Ewing, David Thewlis, Thomas Morrison, Michael Marcus, Gruffudd Glyn, Paul Longley, Emily Watson, Guy Oliver-Watts, Simon McBurney, Charlie Cox, Frank Leboeuf

Er wordt weleens gezegd dat er achter elke succesvolle man een sterke vrouw staat en ook bij iemand als Stephen Hawking is dit geen uitzondering. Zijn karakteristieke robotstem doet je misschien denken dat hij Amerikaans is, maar de topwetenschapper is toch echt Brits. Net zoals zijn ex-vrouw Jane Hawking.

‘The Theory of Everyhing’ is gebaseerd op haar memoires (Travelling to Infinity: My Life with Stephen) waarin haar tijd met Stephen Hawking uitgebreid wordt beschreven. Het stel wordt gespeeld door Eddie Redmayne (‘My Week with Marilyn’, ‘Les Misérables’) en Felicity Jones (‘The Invisible Woman’, ‘Like Crazy’). De regisseursstoel wordt ingenomen door James Marsh, voornamelijk ervaren in het regisseren van documentaires. Deze ervaring zal bij een biopic als ‘The Theory of Everything’ vast goed van pas komen.

Begin jaren 60 komt kosmologie student Stephen Hawking (Eddie Redmayne) mede-Cambridge student Jane Wilde (Felicity Jones) tegen op een feestje; het is liefde op het eerste gezicht. Terwijl zijn romance met Jane zich verder ontwikkelt, baart het gebrek van een eenduidig promotieonderwerp zijn leraren zorgen. Vlak na het moment wanneer Stephen een ingeving krijgt over een onderwerp slaat het noodlot toe; zijn verslechterende motoriek is het gevolg van de ziekte ALS.

Ondanks dat de voorspelde levensverwachting van Stephen maar twee jaar is, besluit Jane bij hem te blijven. Stephen weet zijn promotieonderzoek af te ronden en hij begint steeds meer erkenning te krijgen voor zijn ontdekkingen. De jaren gaan voorbij en gezinsuitbreiding volgt, maar de groeiende bekendheid van Stephen en zijn aftakelende gezondheidstoestand vergen meer van Jane dan verwacht.

Een van de sterkste punten van ‘The Theory of Everything’ is gelijk een van zijn grootste handicaps: de liefdevolle manier waarop het verhaal wordt verteld, gaat ten koste van verdieping op de interessante theorieën die Hawking heeft ontwikkeld. Een gemiste kans omdat hij juist wordt geroemd door zijn heldere uitleg van complexe zaken. Zodoende worden liefhebbers van romantiek beter bediend dan liefhebbers van de wetenschap.

De academische activiteiten van de wetenschapper staan hier dus niet op de eerste plaats, het draait voornamelijk om de relatie tussen Stephen en Jane. Beide hoofdrolspelers laten dit met verve zien. De fysieke teloorgang die Eddie Redmayne ondergaat is meer dan overtuigend. Vooral de minimale gezichtsuitdrukkingen die we kennen van de echte Stephen Hawking worden tot in perfectie uitgevoerd en vullen de al aanwezige gelijkenis mooi aan. Hiernaast wordt de langzame omslag van optimistisch meisje naar terneergeslagen echtgenote wordt op aangrijpende wijze door Felicity Jones ingevuld.

De kundigheid van regisseur Marsh laat zich duidelijk zien in alle facetten. Zo voelt geen enkele shot overbodig, wordt zoetsappigheid handig vermeden en is alles met de nodige subtiliteit in beeld gebracht. Er wordt ook met de nodige respect omgesprongen met de ziekte van Hawking. Gênante situaties die zijn waardigheid zouden kunnen aantasten worden buiten beschouwing gehouden. Mooi gevonden zijn de sprongen in tijd door middel van homevideo’s, zo blijf je persoonlijk betrokken. Ook de geniale ingevingen van Hawking en de verschillende stadia van zijn ziekte zijn op originele wijze in beeld gebracht.

Ondanks het kijken door een soms wat subjectieve bril is ‘The Theory of Everything’ een zeer geslaagde verfilming van een bijzonder liefdesverhaal. Redmayne en Jones als het centrale koppel zijn meer dan aan elkaar gewaagd. Een hoofdrol voor beiden in het filmprijzenseizoen zou niet misplaatst zijn. Daarnaast is het te hopen dat de echte Stephen Hawking zijn levensdroom nog mag vervullen; het ontdekken van de ware Theory of Everything.

Scott van der Winden

Waardering: 4

Bioscooprelease: 15 januari 2015
DVD- en blu-ray-release: 3 juni 2015