The Three Musketeers (2011)
Regie: Paul W.S. Anderson | 102 minuten | actie, avontuur, romantiek | Acteurs: Juno Temple, Logan Lerman, Ray Stevenson, Matthew Macfadyen, Milla Jovovich, Luke Evans, Orlando Bloom, Christoph Waltz, Mads Mikkelsen, Til Schweiger, James Corden, Gabriella Wilde, Carsten Norgaard, Freddie Fox, Isaiah Michalski
‘The Three Musketeers’ is een jammerlijk mislukte poging om de klassieke avonturenroman van Alexandre Dumas nieuw leven in te blazen door special effects en allerhande onzin aan toe te voegen, die alleen maar afleiden van waar het eigenlijk om zou moeten gaan. Regisseur Paul W.S. Anderson doet precies wat je van hem mag verwachten: een niet al te snuggere film met veel actie afleveren, waarbij je als kijker na afloop denkt: dat had ikzelf beter gekund.
Het lijkt onmogelijk om ‘Les Trois Mousquetaires’, zoals het oorspronkelijk boek getiteld was, te verpesten: het heeft een sympathieke en herkenbare hoofdrolspeler in D’Artagnan, die opkijkt tegen de drie onversaagde musketiers Athos, Porthos en Aramis, elk met hun eigen interessante karaktertrekken. Het boek zit vol actie, humoristische voorvallen, spionage, romantische avonturen en intriges op hoog niveau, aangevuld met een stoet aan memorabele schurken: Rochefort, Milady en vooral de machtige kardinaal Richelieu. Het verhaal is al sinds 1844, toen het voor het eerst als serie verscheen in de krant Le Siècle, onverwoestbaar en heeft televisieseries, diverse films, musicals en computerspellen opgeleverd. Anderson weet in nog geen twee uur tijd een heel eind te komen om het verhaal de nek om te draaien. Belangrijke plotlijnen worden dusdanig versimpeld, dat het bijna kinderlijk wordt, de musketiers worden bordkartonnen figuranten in hun eigen film, die slechts op één manier op elke situatie reageren en er wordt allerlei anachronistische flauwekul toegevoegd, terwijl het oorspronkelijke verhaal in boekvorm met zijn filmische scènes nagenoeg al een kant-en-klare en perfecte avonturenfilm vormt. Een goede scenarioschrijver had er in een halve dag mee klaar kunnen zijn.
De cast doet zijn best: Logan Lerman is iets te glad voor D’Artagnan, maar weet diens geest aardig te vangen. Athos (Matthew Macfayden), Porthos (Ray Stevenson) en Aramis (Luke Evans) hoeven niets te doen wat in de verste verte maar op acteren lijkt. De makers hebben er voor gekozen om de titulaire helden naar het tweede plan te verwijzen en de focus te leggen op de verraderlijke Milady de Winter (Milla Jovovich) en de Engelse hertog van Buckingham (Orlando Bloom). De laatste krijgt hier een Jack Sparrow achtig uiterlijk en Jovovich zal wel niet geheel toevallig de wettige echtgenote van regisseur Anderson zijn. Christoph Waltz wordt schandalig onderbenut als de complotten smedende kardinaal, en alleen Mads Mikkelsen komt ongeschonden uit de strijd als Richelieu’s handlager Rochefort.
In plaats van het beroemde verhaal krijgt het publiek luchtschepen (een combinatie van een zeppelin en een galjoen) naar tekeningen van Leonardo da Vinci, boobytraps met ‘The Matrix’ achtige effecten en allerlei totaal ongeloofwaardige voorvallen voorgeschoteld. Niet alleen onrealistisch – dat zijn we gewend van Hollywood, waarin mannen na doodsmakken en fysieke aftuigingen gewoon weer opstaan – maar echt ongeloofwaardig. Ridicule ontsnappingen, waarbij Milla Jovovich als Milady de Winter zich zo ver mogelijk mag uitkleden als in een ’12 jaar en ouder’ film is toegestaan, totaal overbodige en voor de film toegevoegde actie die kant noch wal raakt, waarvan de aanval op de Tower of London het meest in het oog springende voorbeeld is. Om nog maar te zwijgen over de vele kleine en grote slordigheden en fouten. Die zijn legio, van de uit de lucht vallende vriendschap tussen koning Lodewijk XIII (Freddie Fox) en D’Artagnan als het onherkenbare Versailles (de film werd opgenomen in Beieren en het Franse paleis was overigens vooral de creatie van Lodewijk XIV, de zoon van no. 13).
De film ziet er visueel wel goed uit, op een paar momenten met de luchtschepen na – maar dat kan ook de weigering van de geest zijn om het getoonde te accepteren – en met veel flitsende degengevechten. De vormgeving is prachtig, met fraaie kostuums en aankleding, zij het dat het er in de 16e eeuw waarschijnlijk niet helemaal zo schoon heeft uitgezien. Zoals bij zoveel films, voegt ook de 3D effecten hier nauwelijks iets toe, al is het trucje om op de Europese landkaart in te zoomen op de actie een aardig idee.
Wie ‘The Three Musketeers’ wil zien, kan beter de versie uit 1973 bekijken, die veel dichter bij het verhaal blijft en met tal van sterren (onder andere Charlton Heston en Christopher Lee). Zelfs de versie uit 1993 met Kiefer Sutherland en Chris O’Donnell is beter dan dit rommeltje.
Het is de zoveelste misser van Paul W.S. Anderson, die blijkbaar keer op keer van een filmstudio een zak met geld krijgt om een matige film te maken. Voor ‘The Three Musketeers’ was dat maar liefst 90 miljoen dollar. Dit is op zichzelf al onbegrijpelijk, maar na het zien van de film moet het einde voor de geldschieters toch ook een keer in zicht komen. De laatste scène schreeuwt werkelijk ‘vervolg, vervolg, vervolg’, nog harder dan de tekst ‘er komt een vervolg’ zou hebben gedaan. Of dat er ook echt van komt, is trouwens nog maar de vraag. De film kende een teleurstellende opening, waarna Milla Jovovich de productiemaatschappij verweet de film niet goed in de markt gezet te hebben. Misschien is er nog hoop voor de filmindustrie als het publiek gewoon lekker wegblijft. Misschien is er nog hoop dat de filmbonzen met alleen dollartekens in hun ogen inzien dat een investering in kwaliteit mogelijk meer oplevert dan een beunhaas maar aan te laten klungelen. Misschien.
Hans Geurts
Waardering: 2
Bioscooprelease: 13 oktober 2011
DVD- en blu-ray-release: 13 maart 2012