The Trial of the Chicago 7 (2020)

Recensie The Trial of the Chicago 7 CinemagazineRegie: Aaron Sorkin | 129 minuten | drama, geschiedenis | Acteurs: Sacha Baron Cohen, Eddie Redmayne, Joseph Gordon-Levitt, Alex Sharp, Jeremy Strong, John Carroll Lynch, Yahya Abdul-Mateen II, Mark Rylance, Ben Shenkman, J.C. MacKenzie, Frank Langella, Noah Robbins, Danny Flaherty, John Doman, Mike Geraghty, Kelvin Harrison Jr., Caitlin FitzGerald, John Quilty, Max Adler, Michael A. Dean, Meghan Rafferty, Brady Jenness, Steve Routman, Tiffany Denise Hobbs, Kate Miller

In 1968 ontaardt de Democratische Nationale Conventie in Chicago in bloedige rellen als politie en de Nationale Garde van Illinois hard ingrijpen tegen demonstranten tegen de oorlog in Vietnam. Na de presidentsverkiezingen komt Richard M. Nixon aan de macht. Zijn minister van Justitie John Mitchell (John Doman) wil dat zeven leiders van die protesten én de voorzitter van de Black Panther-beweging Bobby Seale (Yahya Abdul-Mateen II) worden aangeklaagd. Ze zouden hebben samengespannen om de Conventie met geweld te verstoren en kunnen maximaal tien jaar de gevangenis in gaan.

Het achttal is van een divers pluimage: Tom Hayden (Eddie Redmayne) en Rennie Davis (Alex Sharp) zijn kortgeknipte studenten, Abbie Hoffman (Sacha Baron Cohen) en Jerry Rubin (Jeremy Strong) zijn langharige “beatniks” van de Yippie beweging, de middelbare huisvader David Dellinger (John Carroll Lynch) een gewetensbezwaarde en John Froines (Danny Flaherty) en Lee Weiner (Noah Robbins) zijn niet echt leidende figuren en lijken min of meer toevallig uitgekozen te zijn. Dat ook Seale voor de rechter moet komen, is helemaal opmerkelijk. Hij gaf één speech in Chicago en was verder totaal niet betrokken bij de rellen. Hoewel ze gezamenlijk zijn aangeklaagd, zijn de onderlinge verschillen groot: Hayden gelooft in institutionele hervormingen van binnenuit, terwijl Hoffman en Rubin een culturele revolutie willen ontketenen. Hoffman is ervan overtuigd dat dit een politiek proces is, terwijl Hayden vast blijft houden aan zijn idee van de grondbeginselen van de Amerikaanse democratie en een eerlijke procesgang. Algauw blijkt dat de praktijk anders werkt dan Hayden denkt.

Wie van Amerikaanse rechtbankdrama’s houdt, kan zijn hart ophalen aan ‘The Trial of the Chicago 7’. De procesgang staat centraal en een groot deel van de film speelt zich in de rechtszaal van rechter Hoffman af. Dit wordt afgewisseld met flashbacks naar de grimmige sfeer en de rellen in de zomer van 1968. Hierdoor wordt er steeds meer van de aanloop naar het proces onthuld. Het jaar 1968 is een traumatische in de Amerikaanse geschiedenis. Jongeren keren zich tegen de zich voortslepende oorlog in Vietnam. In maart kondigt president Lyndon B. Johnson aan dat hij zich niet opnieuw verkiesbaar stelt voor de verkiezingen in november. In april wordt Martin Luther King vermoord, twee maanden later gevolgd door presidentskandidaat Robert F. Kennedy. Die zomer komt de Democratische Nationale Conventie bijeen in Chicago, Illinois. De verschillende activistische groepen die door het achttal vertegenwoordigd worden willen daar demonstreren tegen de oorlog. Hoewel de dan zittende minister van Justitie Ramsey Clark (een fraaie bijrol van Michael Keaton) niet tot vervolging overgaat, denkt zijn opvolger Mitchell daar heel anders over. Het is verbijsterend om te zien hoezeer het proces gemanipuleerd wordt. Zo geeft minister Mitchell de aanklagers dwingende instructies mee, die Richard Schultz (Joseph Gordon-Levitt) en Thomas Moran (J.C. MacKenzie) loyaal uitvoeren. En ook rechter Julius Hoffman (Frank Langella) blijkt allesbehalve objectief te zijn. Waar in het begin nog besmuikt gelachen kan worden over zijn verhaspelen van de namen van de verdachten en zijn verduidelijking dat hij geen familie is van Abbie Hoffman, vormt hij gaandeweg een serieuze bedreiging voor de verdachten en belemmert hij onverdroten een eerlijke rechtsgang. Vooral Seale moet het daarbij ontgelden. Hij heeft geen advocaat, maar laat zich tot ergernis van Hoffman wel adviseren door mede-Black Panther Fred Hampton (Kelvin Harrison jr.). De reden dat de film ‘The Trial of the Chicago 7’ heet, is omdat Seale (nr. 8) uit het proces wordt gehaald, waardoor er zeven verdachten overblijven. Hun advocaat, William Kunstler, een glansrol van karakteracteur Mark Rylance, probeert intussen wanhopig om nog een enigszins ordentelijk proces te laten plaatsvinden. Rylance laat met veel gevoel voor nuance een gedreven man zien, die zich realiseert dat de uitkomst al vast staat en dan stapsgewijs de farce blootlegt.

Het is pas Sorkins tweede film als regisseur, na de thriller ‘Molly’s Game’ uit 2017. Sorkin schreef zelf ook het scenario, wat hem als woordkunstenaar wel toevertrouwd is. Zo schreef hij onder meer het eveneens uitstekende rechtbankdrama ‘A Few Good Men’ (gebaseerd op zijn eigen toneelstuk), ‘Charlie Wilson’s War’, ‘The Social Network’ en was hij het brein achter de hitserie “The West Wing”, al werd hij na vier seizoenen ontslagen wegens drugsgebruik. In deze film zet hij als regisseur een sterk opgebouwd en meeslepend verhaal neer, dat zich behoorlijk goed aan de werkelijke gebeurtenissen houdt. Het is lastig om een proces dat maanden duurt in ruim twee uur te vertellen, maar Sorkin houdt de verhaallijn strak in de hand. De dialogen zijn uiteraard weer subliem, die vloeiend worden uitgesproken door een verzameling van uitstekende acteurs. Misschien zijn de kwinkslagen en scherpe opmerkingen soms iets té vloeiend. Het is niet alleen Rylance die subliem speelt; de hele cast zet goede rollen neer, waarbij ze allemaal één of meerdere momenten krijgen om te schitteren. Frank Langella haalt je als kijker het bloed onder de nagels vandaan als de autoritaire rechter Hoffman en Sacha Baron Cohen verdient een eervolle vermelding voor zijn vertolking van Abbie Hoffman.

De film kende een moeizame totstandkoming. Oorspronkelijk zou Steven Spielberg in 2007 de film gaan regisseren en hij wilde Heath Ledger in de rol die Redmayne nu speelt. De plannen vielen in duigen en uiteindelijk was het Sorkin zelf die zijn script verfilmde. De COVID-19 pandemie gooide roet in het eten voor een uitgebreide bioscooprelease. De makers sloten een deal met streamingservice Netflix, die ‘The Trial of the Chicago 7’ toevoegde aan hun brede filmaanbod vanaf oktober 2020.

Hans Geurts

Waardering: 4.5

Bioscooprelease: 1 oktober 2020
VOD-release: 16 oktober 2020 (Netflix)