The Truffle Hunters (2020)

Regie: Michael Dweck, Gregory Kershaw | 84 minuten | documentaire | Met: Enrico Crippa, Carlo Gondola, Piero Botto, Sergio Cauda, Maria Cicciù, Aurelio Conterno, Gianfranco Curti, Angelo Gagliardi, Egidio Gagliardi, Carlo Gonella, Paolo Stacchini, Luca Guadagnino

Prikkel je zintuigen met ‘The Truffle Hunters’, een meeslepend en ontwapenend ‘kijkdoos’-portret van een groep teruggetrokken mannen die speuren naar de zeldzame en zeer kostbare witte Alba truffels in de bossen van Piëmont, gelegen in de Noord-Italiaanse bergen. Deze witte zwam ‘tartufo bianco’ (Latijnse naam: Tuber Magnatum Pico) is gastronomisch gezien het summum voor chef koks, vanwege de zeer delicate – bijna knoflookachtige – geur en intense smaak. Per 100 gram kost de Alba truffel zo’n €700,-. In enkele exclusieve restaurants word je dan ook vooraf “gewaarschuwd” dat het diner een uiterst kostbare maar onvergetelijke beleving zal worden. 

Angelo, Carlo, Sergio en Aurelio zijn wars van het moderne leven; een smartphone is niks en nieuwe technieken om truffels op te sporen is ook niks. Een stok, een snee brood, een houtkachel, een oude typemachine en een terreinwagen – die vast niet door de APK komt – volstaan. Zij willen geen veranderingen, want de mannen weten wat ze doen, omdat ze dit al hun hele leven doen. Samen met hun trouwe honden Fiona, Titina en Birba. Van halverwege oktober tot eind januari; krap vier maanden waarin ze hun hele jaarsalaris moeten verdienen. Leeftijd gaat een rol spelen en Maria, de vrouw van Aurelio (87) is er niet happig op dat haar fragiele man in het donker door de steile bossen struint.

Maar daar zit ook de crux; hun ervaring houdt het viertal strikt geheim en aangezien de mannen op leeftijd zijn, zal er een grote schat aan traditionele informatie verloren gaan. Dat ze zo schuchter zijn om de beste vindplekken uit te doeken te doen, heeft helaas ook alles te maken met de sterk wisselende prijzen die voor de zwammen wordt betaald. Ergo: een vreemde wereld waarin vergiftigd aas in de bossen ligt om de peperdure jachthonden uit de roeien, autobanden die lek gestoken worden, louche truffelhandelaars en jonge truffelliefhebbers die geheime plekjes proberen te ontfutselen. Het gaat de hebberige nieuwe fortuinzoekers niet om het plezier, het samenzijn met je honden die voelen als gezinsleden of de adembenemende natuur. Het draait om hebzucht en niet langer om tradities of het respect voor zo’n zeldzaam en smakelijk natuurproduct.

‘The Truffle Hunters’ is volmaakt in zijn eenvoud, tegelijkertijd doorspekt met wijsheid die overduidelijk met de jaren komt. De twee regisseurs hebben menselijke eigenaardigheden, de overduidelijke tegenstrijdigheden en hilarische hypocrisie perfect weten te vangen. Er wordt bewust geen traditionele interviewstijl gehanteerd waarin de mannen chronologisch aan het woord komen. Ingrediënten: enkel een camera die loopt. Of een GoPro die op de hondenkop is bevestigd om ons op 40 centimeter hoogte mee te voeren door de vochtige bossen van Piëmont.

Het zijn sympathieke portretten van de vier mannen en de documentaire is betoverend om naar te kijken, al was het alleen maar door de schilderachtige cinematografie vol composities die doen denken aan studies van de Oude Meesters. Als Johannes Vermeer nu had geleefd, had hij samen met regisseurs Michael Dweck (‘Made in Hollywood’ en ‘The Last Race’) en Gregory Kershaw (‘The Last Race’ en ‘Boreal’) achter de camera gestaan en Pieter Breughel had de aankleding van de sets voor z’n rekening genomen. Ook zou dit een film van Wes Anderson kunnen zijn waarin Bill Murray en Tilda Swinton een hoofdrol zouden hebben. De ongemakkelijkheid in dialogen (of het gebrek eraan), de belichting en het kleurgebruik is fantastisch!

Deze documentaire is een hommage aan het volgen van je passie en het leven van je beste leven, ongeacht hoe anderen van je denken. Niet gek, want Luca Guadagnino, bekend van de Oscar-film ‘Call Me By Your Name’ is de uitvoerend producent van deze docu. ‘The Truffle Hunters’ is low-key genot, waarbij je zin krijgt om laarzen aan te trekken, de bossen in te gaan en het liefst samen met het enthousiasme van viervoeters Birba, Titina en Fiona.

Lisette van der Meij

Waardering: 4.5

Bioscooprelease: 4 november 2021
Digital download-release: 14 maart 2022
VOD-release: 14 maart 2022