The Uninvited (2009)

Regie: Charles Guard, Thomas Guard | 87 minuten | drama, horror, thriller | Acteurs: Emily Browning, Arielle Kebbel, David Strathairn, Elizabeth Banks, Maya Massar, Kevin McNulty, Jesse Moss, Dean Paul Gibson, Don S. Davis, Lex Burnham, Matthew Bristol, Danny Bristol, Heather Doerksen, Alfred E. Humphreys, Ryan Cowie, Troy Rudolph, John Prowse

‘The Uninvited’ is een redelijke zeldzaamheid in het universum van Amerikaanse remakes van Japanse horrorfilms. Het is een keer geen ongeïnspireerde, praktische één-op-één kopie van het origineel, maar een film die trouw is aan de ideeën en belangrijkste plotpunten van het bronmateriaal en dit vervolgens weet te gieten in een originele vorm die een eigen karakter laat zien. Zo is ‘The Uninvited’ een horroradaptatie geworden die bestaansrecht heeft, al betekent het tonen van enige creativiteit natuurlijk niet meteen dat er niets op de film is aan te merken. ‘The Uninvited’ introduceert met zijn toevoegingen enkele nieuwe minpunten, maar is tegelijkertijd ook een effectief genrewerkje dat door zijn dramatische laag een intelligenter en interessanter soort film is geworden dan soortgelijke horrorverhalen.

De regisserende Guard-broers zijn gelukkig grotendeels afgestapt van het iconische, clichématige beeld van het langzaam bewegende meisje met lang zwart haar voor de ogen dat de personages terroriseert. Dit concept, dat in ‘Ringu’ (‘The Ring’) nog voor rillingen op de rug zorgde, is inmiddels zo uitgemolken dat zo’n zwartharig meisje voornamelijk fronsende wenkbrauwen en vermoeide blikken tot gevolg zal hebben. Gelukkig is wel veel intact gebleven, al zij het in iets aangepaste vorm.

Zo gaat ook hier tijdens de eerste nacht bij haar vader en stiefmoeder de slaapkamerdeur van Anna langzaam en krakend open, en verschijnt er ineens een hand boven de bedrand die haar lakens vastgrijpt. Ook dit keer een zenuwslopende scène. De enge momenten in de film zijn hier minder mysterieus en hangen duidelijker samen met het overkoepelende verhaal. Het met de dood van Anna’s moeder verbonden trauma zorgt hier direct voor visioenen en angstbeelden, wanneer Anna bijvoorbeeld in één scène een geestverschijning van haar moeder ziet die haar iets probeert te vertellen, zoals in de beste ‘Sixth Sense’ -traditie.

De horrorfans die houden van echte hartverzakkingen bezorgende schrikmomenten zijn sowieso aan het goede adres bij deze film. Meteen tijdens de opening van de film, wanneer Anna in een bos richting een paar verdacht uitziende vuilniszakken loopt en ze langzaam openmaakt, kan de kijker zich voorbereiden op rillingen en rechtopstaande haren. Niet dat het moment in kwestie heel verrassend is, maar dit is misschien juist het “probleem”. Als kijker weet je dat er iets gaat gebeuren en durft hierdoor bijna niet te kijken wanneer Anna tergend langzaam op haar doel afgaat. Maar het schrikmoment zelf komt toch altijd onverwachts en mist niets van zijn uitwerking. Nog zo’n zenuwslopende scène vindt plaats wanneer er in de keuken iets onder de oven rolt en Anna op haar knieën moet om het eronder vandaan te vissen. Kijkers bekend met het origineel weten dat ze van schrik tegen het plafond zullen vliegen, maar iedereen zal instinctief aanvoelen dat hij beter even door de spleetjes van zijn ogen kan kijken om de impact hopelijk te verminderen.

Op het pure horrorvlak doet de film zijn werk dus prima, al zijn dit soort momenten toch betrekkelijk dun gezaaid. Vaak moet er spanning worden opgewekt door het opvoeren van de stiefmoeder Rachael (Elizabeth Banks) als het Kwaad in de film. Praktisch vanaf het begin lijkt zij niet helemaal zuiver op de graat te zijn, ondanks haar perfecte “all American girl”-uiterlijk. De kijker wordt toch wel wat te opzichtig een bepaalde richting ingedrukt, die eigenlijk al niet meer de juiste kan zijn als er nog ruimte voor een verrassende wending moet overblijven, wat de laatste jaren toch de regel lijkt te zijn. Zo vindt Anna allerlei ogenschijnlijke bewijzen voor de theorie dat Rachael kwaad in de zin heeft en moord en doodslag op haar kerfstok heeft. Maar wie weet is Rachael inderdaad niet helemaal te vertrouwen en heeft ze toch wel wat te maken met Anna’s donkere verleden. Dat het niet precies afloopt of in elkaar steekt zoals Anna denkt, zal in ieder geval niemand verrassen.

Ondanks de wat simpele ontwikkeling van de film, die wat te erg de vorm van een whodunnit gaat aannemen, is het slot wel degelijk schokkend en tragisch. De psychologische laag die hiermee de hele film – in herbeschouwing – krijgt, doet enigszins denken aan die in ‘Memento’, waar ook de grilligheid en onbetrouwbaarheid van het geheugen grote gevolgen had voor de plot. Wel is het jammer dat de kijker in deze slotminuten pas echt een sterke, empathische band krijgt met Anna, terwijl dit bij het origineel tijdens de film zelf al meer het geval was door een betere uitwerking van de relatie tussen de twee zussen, waarbij de oudste een grote steun was voor de jongste en ze tezamen een mooi front vormden tegen de stiefmoeder. ‘The Uninvited’ is een waardevolle adaptatie geworden van het Japanse origineel. Eentje die trouw blijft aan de originele thematiek en belangrijkste scènes maar toch ook voor een geheel eigen invulling heeft weten te zorgen.

De film is wat explicieter en minder mysterieus en symbolisch dan het origineel, en heeft een wat minder grootse visuele kracht dan zijn Japanse voorganger, maar is op zichzelf genomen zeker geslaagd te noemen, met (uiteindelijk) goed drama, aardig acteerwerk, en enkele bloedstollende horrormomenten. ‘The Uninvited’ kan daarmee prima als Westerse evenknie van ‘A Tale of Two Sisters’ worden bekeken. Als de andere zijde van dezelfde fascinerende medaille.

Bart Rietvink

Waardering: 3

Bioscooprelease: 16 april 2009