The Verdict (1982)
Regie: Sidney Lumet | 129 minuten | drama | Acteurs: Paul Newman, James Mason, Jack Warden, Charlotte Rampling, Milo O’Shea, Lindsay Crouse, Ed Binns, Julie Bovasso, Roxanne Hart, James Handy, Wesley Addy, Joe Seneca, Lewis J. Stadlen, Kent Broadhurst, Colin Stinton
De man met de beroemdste blauwe ogen uit de filmgeschiedenis stopt ermee. Paul Newman (1925) kondigde onlangs aan het acteren vaarwel te zeggen. De Hollywood-legende heeft naar eigen zeggen geen vertrouwen meer in eigen kunnen. “I’m not able to work anymore as an actor at the level I would want to. You start to lose your memory, your confidence, your invention. So that’s pretty much a closed book for me.” De veelzijdige Newman laat een prachtig oeuvre na, met onder meer glansrollen in ‘Butch Cassidy and the Sundance Kid’ (1969), ‘Cool Hand Luke’ (1967), ‘The Hustler’ (1961), ‘The Sting’ (1973) en de enige film waarvoor hij een Oscar won, ‘The Color of Money’ (1968). Hij werd verder maar liefst negen keer genomineerd voor het prestigieuze gouden beeldje, waaronder ook voor het rechtbankdrama ‘The Verdict’ (1982) van de briljante regisseur Sidney Lumet, een film die in totaal vijf keer werd genomineerd maar geen enkele Oscar in de wacht sleepte.
In ‘The Verdict’ speelt Newman Frank Galvin, een aan lager wal geraakte en aan de alcohol verslaafde advocaat uit Boston. In de afgelopen drie jaar heeft hij maar vier zaken gehad, en die verloor hij allemaal. Zijn enige vriend, zijn vroegere mentor Mickey Morrissey (Jack Warden), probeert hem uit de put te helpen en biedt hem een lucratieve zaak aan. Een jonge vrouw is door nalatigheid van twee gerespecteerde artsen in een katholiek ziekenhuis in coma geraakt en verloor bovendien haar ongeboren kind. Haar zus en zwager hopen een flinke som smartengeld binnen te kunnen halen. De verdedigende partij biedt inderdaad een schikking van $ 210.000, maar bevangen door een plotselinge vlaag van rechtvaardigheidsgevoel besluit Frank het geld niet aan te nemen en de zaak voor de rechter te slepen. Tot groot ongenoegen van iedereen om hem heen. Frank moet het namelijk opnemen tegen een van de meest gelauwerde advocaten van de VS, de doortastende Ed Concannon (James Mason). Als dan ook nog eens zijn kroongetuige er plotseling vandoor is, wordt het wel heel lastig voor Frank.
De ‘kleine’ man die het tegen de gevestigde orde opneemt; het is een veelvoorkomend thema in de geschiedenis van de film. Regisseur Sidney Lumet – die vijfentwintig jaar voor ‘The Verdict’ al een ijzersterk rechtbankdrama maakte met het ongeëvenaarde ’12 Angry Men’ – wilde de dubieuze praktijken in de Amerikaanse rechtstaat aan de kaak stellen. Een boek van advocaat Barry Reed, waarin de incompetentie van en de corruptie binnen het gerechtelijk instituut worden aangekaart, lag ten grondslag aan het scenario van ‘The Verdict’. De getalenteerde scriptschrijver David Mamet, die later furore zou maken met uitstekende scripts voor onder meer ‘Glengarry Glen Ross’ en ‘Wag the Dog’, werd gevraagd Reeds verhaal te bewerken voor het witte doek. Dankzij het werk van Mamet en Lumet, die een geweldig acteursregisseur is, werd ‘The Verdict’ veel meer dan alleen een rechtbankdrama. Sterker nog, de uitkomst van de rechtszaak is niet het belangrijkste van de film; het draait om de persoonlijke ontwikkeling van hoofdpersoon Frank Galvin. Hoe kruipt hij uit het diepe dal waarin hij door allerlei vervelende omstandigheden in terecht is gekomen? Die worsteling weet de regisseur uitstekend te verbeelden.
Lumet verzamelde een fantastisch stel acteurs bij elkaar. De grote publiekstrekker is natuurlijk Paul Newman. Hij maakt zijn personage Frank niet mooier dan hij is; een lompe alcoholist die nauwelijks weet waar hij mee bezig is. Pas wanneer hij zijn tanden heeft gezet in de zaak en niet meer loslaat, vindt hij een nieuw doel in zijn leven. Ook de altijd geweldige Brit James Mason (‘Lolita’, ‘A Star is Born’) knalt van het scherm. Je weet dat Concannon een gluiperige vent is, maar toch krijg je als kijker nooit echt een hekel aan hem omdat Mason er een mens van vlees en bloed van maakt. Jack Warden (’12 Angry Men’, ‘All the President’s Men’) is sympathiek als de loyale vriend van Frank Galvin. Verder zijn er aardige rollen van Milo O’Shea als de bevooroordeelde rechter, Charlotte Rampling als het onbetrouwbare vriendinnetje van Frank en Lindsay Crouse als kroongetuige. Overigens heeft een piepjonge Bruce Willis een cameo als een van de aanwezigen in de rechtszaal.
Zoals te verwachten bij een film van Sidney Lumet, dragen de acteurs het geheel naar een hoger plan. Dankzij het sterke script van Mamet wordt er een realistisch beeld gecreëerd van de situatie, zodat dat wat er gebeurt herkenbaar blijft voor de kijker en je je daardoor kunt laten meeslepen met de besognes van de hoofdrolspelers. ‘The Verdict’ is een intelligente film over de krachten en zwakheden van het juridisch systeem in de Verenigde Staten. Het fantastische acteerwerk van Newman, Mason en Warden zorgt ervoor dat je van begin tot het einde aan de buis gekluisterd zit. Zeker een aanrader.
Patricia Smagge
Waardering: 4