Things to Come – H.G. Wells’ Things to Come (1936)

Regie: William Cameron Menzies | 100 minuten | science fiction | Acteurs: Raymond Massey, Edward Chapman, Ralph Richardson, Margaretta Scott, Cedric Hardwicke, Maurice Braddell, Sophie Stewart, Derrick De Marney, Ann Todd, Pearl Argyle, Kenneth Villiers, Ivan Brandt, Anne McLaren, Patricia Hilliard, Charles Carson

In 1940 heerst in de stad ‘Everytown’, met St. Paul’s Cathedral prominent in beeld gebracht onmiskenbaar Londen, een nerveuze kerstsfeer. Ondanks de mooi versierde kerstbomen, cadeautjes voor iedereen en lieflijke Christmas carols is de oorlog die in Europa op uitbreken staat in ieders gedachten. Raymond Passworthy (Edward Chapman) troost zich met de gedachte dat Europa ver weg ligt en dat oorlogen wel vaker dreigen, maar zijn vriend John Cabal (Raymond Massey) is pessimistisch gestemd en krijgt daarin gelijk.  Het verhaal gaat verder in 1966 als in het uit puinhopen bestaande ‘Everytown’ mensen die aan de geheimzinnige ‘dolende ziekte’ lijden worden neergeschoten om besmetting van gezonde inwoners te voorkomen. Aanbeland in 1970 is de ziekte grotendeels bedwongen en de lokale krijgsheer ‘The Boss’ (Ralph Richardson) probeert een luchtvloot samen te stellen om zijn machtsimperium uit te breiden.

Dan landt John Cabal met een geavanceerd luchtvoertuig. Hij heeft alle gebeurtenissen overleefd en kondigt aan dat de organisatie ‘Wings over the World’, gesticht door wetenschappers en piloten en opererend vanuit hun hoofdkwartier in Basra, als enige de beschaving kan redden door de macht van de strijdende krijgsheren te breken en vrede en welvaart voor de bevolking te brengen door voortschrijdende wetenschap en techniek. ‘The Boss’  is hiervan niet gediend en laat Cabal gevangennemen.

‘Things to Come’  is een reeks gitzwarte visioenen op ‘La condition humaine’. Het neerschieten van mensen die lijden aan de verschrikkelijk besmettelijke ‘dolende ziekte’ is een weinig hoopwekkende visie op de mens als die zich bedreigd voelt door iets wat hij niet kent. En als de film eindigt in 2036 is er na jaren van vrede en welvaart voor de zoveelste keer in de geschiedenis het punt bereikt dat er opnieuw onlusten dreigen. Dit keer veroorzaakt door de tweespalt tussen wetenschappers die ervan uitgaan dat elke wetenschappelijke innovatie alleen maar goed is voor de mensheid en de gewone mensen die zich door deze technische vooruitgang bedreigd voelen.

‘Things to Come’  dwingt groot respect af door de schitterende vormgeving van de vele technische snufjes en uitvindingen en het geslaagde samenspel van beeld en geluid. Prachtig is het als Raymond Passworthy dienst neemt na afkondiging van de mobilisatie en op zijn koffer slaat alsof het een trom is en je dan ook inderdaad een trom hoort. En ook dat zijn zoontje bij wijze van spelletje marcheert en je op de achtergrond marcherende soldaten voorbij ziet trekken. Dit zijn mooie echo’s. Maar door het fragmentarische karakter van de film en de vaak onnavolgbare, langdradige uitweidingen over bijvoorbeeld het heil van technische vooruitgang, vaak ook nog eens op loodzware wijze gebracht, is het wel een taaie zit.

Diana Tjin-A Cheong

Waardering: 3