Tower. A Bright Day – Wieza. Jasny dzien (2017)

Regie: Jagoda Szelc | 106 minuten | drama, horror | Acteurs: Anna Krotoska, Malgorzata Szczerbowska, Anna Zubrzycki, Dorota Lukasiewicz, Rafal Kwietniewski, Rafal Cieluch, Laila Hennessy, Ida Kwietniewska, Igor Kwietniewski

Een Poolse familie komt samen voor de communie van de elfjarige Nina (Laila Hennessy), ten huize van Mula (Anna Krotoska). Aanwezig zijn onder meer een dementerende oma (Anna Zubrzycki) en Mula’s instabiele zus Kaja (Malgorzata Szczerbowska), met wie Mula en haar echtgenoot Michal (Rafal Cieluch) een familiegeheim delen.

De gezusters lijken in onmin te leven. Wie het geheim kent – het wordt hier en daar gespoilerd in de pers – ziet een interessantere film dan ondergetekende, die een uur hocuspocus moest aanzien voordat hij wist waarnaar hij zat te kijken. Jammer is dat, want hij had er wel zin in na het zien van de openingscredit ‘based on future events’.

Wanneer filmmakers de kijker met een dergelijk tekort opzadelen, zijn er twee opties: ze willen het zo of zijn het vergeten te melden op een manier die onontkoombaar is. De technische kwaliteit en het acteren geven geen aanleiding tot onzorgvuldigheid, dus het eerste moet het geval zijn. Maar de onwetende kijker ontgaat het belang van het irrationele gedrag in het eerste uur van de film.

Hoewel er talloze voorbeelden zijn van huiselijke situaties waarin er een verschil van voorkennis is tussen betrokkenen, moet een film die dit beoogt te communiceren ons inziens de focus leggen op een personage met een onwetend perspectief. Regisseur en scenarioschrijver Jagoda Szelc koos als centrum van handeling voor hoofdpersonages die wel op de hoogte zijn van het familiegeheim.

Uiteindelijk vallen zaken op hun plaats, maar dat betekent voor de kijker eigenlijk dat hij of zij teveel tijd heeft doorgebracht met deze mensen, of moet heroverwegen wat hij eerder zag. Helemaal waar is dat niet, want een korte film had de emotionele lading van deze arthouse-oefening wellicht tekort gedaan; het hoeft echter niet nodig te zijn een film twee keer te zien.

Conclusie: had nu gewoon verteld aan het begin dat Kaja de biologische moeder is van Nina, dan had het om elkaar heen draaien van de zussen, alsmede de Malick-achtige mystiek meer zeggingskracht gehad. O ja, en het slot snappen wij niet, maar wie dat wel doet ziet vast iets moois.

Jan-Kees Verschuure

Waardering: 3