Trois couleurs: Bleu – Trzy kolory: Niebieski (1993)

Regie: Krzysztof Kieslowski | 94 minuten | drama, muziek, romantiek | Acteurs: Juliette Binoche, Benoît Régent, Florence Pernel, Charlotte Véry, Hélène Vincent, Philippe Volter, Claude Duneton, Hugues Quester, Emanuelle Riva, Florence Vignon, Daniel Martin, Jacek Ostaszewski, Catherine Therouenne, Yann Trégoët, Alain Ollivier

‘Trois couleurs: Bleu’ is de eerste film uit een trilogie van Kieslowski met als titel de kleuren van de Franse vlag, die handelt over de Franse nationale leuzen vrijheid, gelijkheid en broederschap. Waar vrijheid over heb algemeen een positieve bijklank heeft, heeft Kieslowski in ‘Bleu’ gekozen voor een negatieve benadering van het begrip: vrijheid die gezocht wordt door het afsnijden van alle emotionele banden. De traumatische gebeurtenis van het verlies van man en dochter bij een ongeluk gaat Julie (een indrukwekkende rol van Juliette Binoche) niet in de koude kleren zitten. Ze voelt dat het leven haar in de steek heeft gelaten en keert op haar beurt haar leven de rug toe. Hoewel ze niet kiest voor de fysieke vorm van zelfmoord, pleegt ze wel degelijk een moord op haar verleden en het leven dat ze leidde door alle banden door te snijden.

Het verleden laat zich echter niet zo eenvoudig buitenspel zetten. Langzaam maar zeker dringt haar geschiedenis zich weer aan Julie op. Geluiden, gebeurtenissen, voorwerpen en liefdes van vroeger steken de kop weer op. Het helpt natuurlijk ook niet dat haar man een beroemd componist was, wiens muziek na zijn dood overal te horen is. De muziek is in Bleu een personage op zich. De composities van haar overleden echtgenoot treden op als een stem uit het verleden, een verwijzing naar de toekomst en bij tijden als gezang van de sirenen die haar op de klippen van haar verleden willen lokken.

Op subtiele wijze laat Kieslowski zien dat Julie, ondanks haar ogenschijnlijk overtuigend gekozen isolement, geleidelijk aan toch een keuze moet gaan maken voor of tegen haar verleden. Dit verleden biedt zich dan weer subtiel aan, dan weer dringt het zich op koppige wijze aan haar op en probeert bressen te slaan in de muur die ze rond zichzelf heeft opgetrokken.

Julie wordt telkens verleid door de roep van de liefde en schoonheid van het leven dat ze achter zich heeft gelaten. Liefde en schoonheid die haar ook het verdriet hebben bezorgd waarvoor ze vlucht. Kieslowski stelt in ‘Bleu’ de vraag wat vrijheid nu precies is. Is het het vermogen om volstrekt onafhankelijk en zonder verplichtingen en de mogelijkheid gekwetst of teleurgesteld te worden door het leven te gaan? Of is vrijheid juist de moed om te durven kiezen voor het risico lief te hebben en te kunnen verliezen? De boodschap die Kieslowski met ‘Bleu’ heeft is dat vrijheid in vele vormen komt. Een prachtige puzzel, een fraaie soundtrack, een sterke cast en alles met geduld, vakmanschap en liefde in beeld gebracht. Een meesterwerkje.

Redactie Cinemagazine

Waardering: 4.5

Bioscooprelease: 16 september 1993
Re-release: 12 januari 2023