Troubled Water – DeUnsynlige (2008)

Regie: Erik Poppe | 115 minuten | drama | Acteurs: Pål Sverre Valheim Hagen, Trine Dyrholm, Ellen Dorrit Petersen, Trond Espen Seim

Jan Thomas heeft als jongeling een ernstige misdaad begaan. Samen met een vriend heeft hij een jongetje in een kinderwagen meegenomen, terwijl de moeder binnen in het café wat te drinken was gaan halen voor haar en haar zoontje. Hoewel het jongetje nooit gevonden is, worden Jan Thomas en zijn vriend voor moord veroordeeld. Acht jaar later komt Jan Thomas vervroegd vrij. Via bemiddeling van de gevangenis geestelijke kan hij solliciteren naar een baan als organist. Behalve een salaris krijgt hij dan ook een huis. Maar de sollicitatie springt af op het feit dat hij in de gevangenis heeft gezeten, pas als de desbetreffende mensen hem bij toeval het orgel horen bespelen, krijgt hij alsnog de baan en het huis.

Al snel ontwikkelt zich tussen Jan Thomas en de aantrekkelijke pastoor Anna en haar zoontje Jens een grote genegenheid. Eerst weet Jan Thomas zich nog geen raad met de nieuwsgierigheid en aanhankelijkheid van Jens, maar naarmate hij meer voor Anna gaat voelen, verloopt het contact met Jens ook gemakkelijker. Het leven lijkt aarzelend een goede wending te nemen, maar dan ziet op een dag de moeder van het jongetje dat Jan Thomas en zijn vriend ontvoerd hebben hem in de kerk achter het orgel zitten. Ze wordt nog steeds verteerd door onzekerheid over wat er precies met haar zoontje is gebeurd. En ze is vastbesloten om ervoor te zorgen dat de kleine Jens niet hetzelfde zal overkomen als haar eigen zoontje.

Het duurt even voordat duidelijk is, waarom dit prachtig geacteerde drama zo irriteert. De opbouw met flashbacks is verantwoord en mooi. Ook fraai is dat je eerst sympathie krijgt voor Jan Thomas als je ziet hoe hij probeert om een nieuw leven op te bouwen en hoe je dan vervolgens via een slimme montage getuige bent van hoe vreselijk het verdriet is dat hij Anna en haar man heeft aangedaan. Sterk zijn ook de momenten van geweld en verwarring die op een goede manier ongemakkelijk aandoen, zoals wanneer het gevangenisleven kameraadschappelijk en haast ideaal overkomt, totdat zijn ‘vrienden’ Jan Thomas de vingers breken en hem bijkans verdrinken in de volgelopen gootsteen als wraak voor zijn vervroegde invrijheidstelling.

De irritatie ontstaat doordat je als een cavia met een stokje door een doolhof wordt geleid, je mag van de regisseur niet naar links en niet naar rechts en je mag vooral zelf niet nadenken over wat je ziet. Deze irritatie loopt verder op naarmate de film vordert. Het opgelaten gevoel dat zo ontstaat, is te vergelijken met de ontmoeting met een willekeurig iemand op straat die je zonder dat je daar om hebt gevraagd, zijn of haar levensverhaal opdist met de meest gruwelijke details. Je vindt het verschrikkelijk voor die persoon, maar aangezien het een vreemde is en blijft, vraag je je ook af wat je er eigenlijk mee aanmoet. Datzelfde gevoel overheerst ook hier.

‘Troubled Water’ is een prachtig geacteerd drama, maar dat het een drama is, wordt er door de regisseur op een haast verstikkende manier ingepeperd, je moet het allemaal heel erg vinden, aan nuances doet hij niet. Het is een beetje alsof je net als Jan Thomas met je hoofd in een volgelopen gootsteen onder water wordt gehouden. En er zijn genoeg dingen in het leven te bedenken die aangenamer zijn dan dat.

Diana Tjin-A Cheong

Waardering: 3

Bioscooprelease: 10 september 2009