Umami (2022)

Regie: Slony Sow | 90 minuten | drama, komedie | Acteurs: Gérard Depardieu, Kyôzô Nagatsuka, Pierre Richard, Rod Paradot, Sandrine Bonnaire, Eriko Takeda, Akira Emoto, Bastien Bouillon, Zinedine Soualem, Sumire, Kyôko Koizumi, Antoine Duléry

Maak kennis met twee Japanse woorden, namelijk umai (Japans voor heerlijk) en mi (Japans voor smaak). Samen vormen deze umami ofwel de ‘smaak van heerlijkheid’. Het is sinds 1908 gekwalificeerd als onze vijfde smaak naast zoet, zuur, bitter en zout. Chef-koks werken graag samen met van de eigenschappen van umami en dan vooral de Franse chefs, omdat hun keuken rijk is aan bouillons, kazen en schelpdieren.

Zo ook de Franse sterrenkok Gabriel Carvin (Gérard Depardieu). Zoals menig chef-kok te boek staat, kent ook hij een behoorlijke dosis stijfkoppigheid en egocentrisme. Zijn restaurant Chateaux loopt goed, zeer goed zelfs, aan zijn derde Michelin-ster af te lezen. Carvin heeft twee zoons waarvan zijn oudste Jean (Bastien met gepaste achternaam Bouillon) ook een culinaire aanwinst is binnen het familiebedrijf. Nino (Rod Paradot), de jongste, heeft een meer idealistische inborst en is het beste te omschrijven als een luchtfietser die graag reist en extreme sporten beoefent. Appels en peren.

Enfin. Privé gaat het Gabriel minder voor de wind. Zijn vrouw (Sandrine Bonnaire) heeft een affaire met een food recensent. Ze doet geen enkele moeite haar overspel te maskeren. De relatie met zijn kinderen is ook niet van beste kwaliteit. Jean vecht tegen het juk van zijn geprezen vader om uit zijn schaduw te komen en met Nino heeft hij amper contact. Hij heeft welgeteld één vriend; Rufus. Rufus (Pierre Richard) is de goedlachse leverancier van zijn exquise oesters. Samen met zijn makker drinkt Gabriel graag een goed glas cognac samen met een schaal verse fruit de mer. Van binnen knaagt de vervreemding met zijn gezin aan hem, maar de tweestrijd om zijn imperium draaiende te houden eist uiteindelijk een hoge tol. Hij krijgt een beroerte na een avond drinken met zijn kompaan.

Wakker geschud door deze episode, komt Gabriel tot de ontdekking dat zijn smaakpalet hem al jaren niet meer trouw is en dat hij naar diepte in zijn leven én in zijn gerechten zoekt. Hij herinnert zich – tijdens de revalidatie – de ‘life-changing’ smaakbeleving bij het eten van een kom ramen jaren ervoor. Hij zet zijn leven op pauze om op zoek te gaan naar de Japanse chef-kok die hem destijds overdonderde met de vijfde smaak; de verrukkelijke ondervinding van umami.

Eenmaal in Japan lijkt bescheiden chef-kok Tetsuichi Morita (Kyôzô Nagatsuka) niet gecharmeerd te zijn van het Franse bezoek en de pompeuze, bravoure woorden van zijn collega. Morita runt een kleine ramen-shop, samen met zijn lieve dochter Fumi (Eriko Takeda). De twee chefs verschillen als dag en nacht van elkaar met hun kijk op carrière en levenswijsheid. De reis naar Japan hartje winter brengt Gabriel onbedoeld tevens inzicht waarom hij zo’n bende van zijn leven heeft gemaakt.

De Parijse regisseur Slony Sow is thuis in korte films en door het gebrek aan accurate structuur van ‘Umami’ en het trage eerste uur bekruipt het gevoel dat hij wellicht beter is in het schrijven van shorts dan van lange speelfilms. Het vertrekpunt van Sow was komedie-drama, maar het grootste deel van de film voelt helemaal niet aan als een komedie, enkele humoristische momenten daargelaten. Wat wel een waardvolle toevoeging is, zijn de Franse chansons die door de film verweven zijn, want wie wordt daar nou niet gelukkig van?

‘Umami’ is een meertalige film met dialogen in het Frans, Engels en Japans. Een slimme keuze want het narratief is in het Japans. Dat maakt de beleving voor ons in elk van de culturen heerlijk geloofwaardig. De cinematografie is prachtig, want Japan in de winter is adembenemend. Helaas valt het daarna stil. Aangezien er in de eerste zestig minuten weinig sprake is van een opbouwend plot met noemenswaardige gebeurtenissen, voelt de verhaallijn stroperig aan om aan het eind in hoog tempo afgeraffeld te worden. Dat is jammer, want deze film had feitelijk alle ingrediënten voor een verfijnd Frans-Japanse gerecht.

Lisette van der Meij

Waardering: 2.5

Bioscooprelease: 1 juni 2023