Une enfance (2015)

Regie: Philippe Claudel | 100 minuten | drama | Acteurs: Alexi Mathieu, Angelica Sarre, Pierre Deladonchamps, Jules Gauzelin, Patrick d’Assumçao, Fayssal Benhamed, Catherine Matisse, Lola Dubois, Gérard Barbonnet, Jean-Paul Labé, Philippe Claudel, Christophe Ragonnet, Catherine Zahner-Cloarec, David Finance

De arme kleine Jimmy (13) heeft het niet gemakkelijk. Zijn lakse verslaafde moeder heeft weinig geld, hij haat zijn driftige, criminele stiefvader en vrienden heeft hij nauwelijks. Wel heeft hij zijn jongere broertje Kevin, voor hij wie onophoudelijk zorgt. Hij moet wel, want zijn moeder en stiefvader kijken domweg niet naar hem om.

Schrijver en regisseur Philippe Claudel schetst in zijn derde film ‘Une enfance’ een ontroerend beeld van de kinderlijke zoektocht naar geborgenheid. Meer nog dan naar eten, een knuffel of vriendjes, verlangt Jimmy naar een normale thuissituatie. Naar een leven waarin zijn stiefvader niet ieder weekend zijn vrienden uitnodigt en tot ver na middernacht in de woonkamer feest, zuipt en drugs gebruikt. Hij wil dat zijn moeder ’s ochtends eens klaar zit voor het ontbijt en dat ze meegaat met boodschappen doen. Nu doet hij dat allemaal alleen.

Claudel zet het contrast tussen Jimmy’s verwaarloosde en zorgzame kant knap neer. Hij heeft weinig talenten, steelt wel eens iets en heeft regelmatig ruzie met zijn broertje. Alle voorwaarden om op het slechte pad te komen, zijn aanwezig. Maar toch is hij vooral een lieve jongen die probeert te overleven en die hunkert naar moederliefde.

De rauwe manier van filmen doet denken aan de Waalse succesbroers D’Ardenne, die met die stijl meermaals de Gouden Palm wonnen.  Maar anders dan bij de Belgen, is het beeld bij Claudel niet zo uitzichtloos. Jimmy lijkt engeltjes op zijn schouders te hebben die over hem waken en zorgen dat het niet uit de hand loopt. Zijn buurman ziet alles, zonder dat hij contact met hem heeft. Hij is er gewoon. Hij kijkt en aanschouwt. Ook zijn leraar heeft genoeg redenen om Jimmy te schorsen, maar hij blijft vriendelijk en begripvol.

Soms neemt Claudel de kijker even mee in een soort luchtballonnetje van ontspanning om aan al het thuisgedoe te ontsnappen. Dan gaat Jimmy bijvoorbeeld naar een verjaardag van een klasgenootje op wie hij verliefd is. Of is hij bij zijn oma, het enige familielid dat wel genegenheid toont en bij wie hij veel liever zou wonen. De muziek van Ray LaMontagne is goed gekozen ter ondersteuning, omdat diens rauwe stem een ingetogen opgewektheid in zich heeft.

Alexi Mathieu verdient een grote pluim met zijn vertolking van Jimmy, want er zijn weinig kindacteurs die zo’n moeilijk personage overtuigend kunnen spelen. Het meest vertederend zijn de scènes waarin Jimmy samen met Kevin door de straten zwerft. Dan verdient hij wat geld door mensen op te lichten en geeft dat uit aan ijsjes en een ballon.

Dit soort momenten laten zien dat hij nog een kind is, want dat dreig je wel eens te vergeten. Zijn moeilijk wereld dwingt hem om al volwassen te zijn.

Bart Boersma

Waardering: 4

Bioscooprelease: 15 oktober 2015
DVD-release: 3 februari 2016