Une vieille maîtresse (2007)

Regie: Catherine Breillat | 104 minuten | drama | Acteurs: Asia Argento, Fu’ad Ait Aattou, Roxane Mesquida, Claude Sarraute, Yolande Moreau, Michael Lonsdale, Anne Parillaud, Jean-Philippe Tesse, Sarah Pratt, Amira Casar, Lio, Isabelle Renauld, Léa Seydoux, Nicholas Hawtrey, Caroline Ducey, Jean-Claude Binoche, Thomas Hardy, Jean-Gabriel Mitterrand, Eric Bouhier, Frédéric Botton, Patrick Tétu, Aurélien Foubert, Marie-Victoire Debré, Camille Schnebelen, Ashley Wanninger, Jean-François Lepetit

Weelderig aangeklede en geschoten kostuumfilm, gebaseerd op het boek van Jules-Amédée Barbey d’Aurevilly uit 1851. Dat boek was destijds behoorlijk controversieel vanwege de gewaagde inhoud. Prima klus dus voor de, evenzeer controversiële, filmmaakster Catherine Breillat. Zij laat met deze film zien voldoende hersteld te zijn van een zware hersenbloeding in 2004 om een bewerking van de roman te maken en te verfilmen.

De film opent en eindigt met een tweegesprek tussen gravin d’Artelles (Moreau) en de burggraaf de Prony (veteraan Lonsdale) waarbij ze roddelen over de mensen in hun omgeving en filosoferen over menselijke gewoonten en zwakheden. Centraal in beide discussies staat de libertijn Ryno de Marigny (Fu’ad Ait Aattou) die zich in de salons ophoudt en vaak getrouwde dames verleidt, maar eigenlijk geen geld heeft. Ze maken zich zorgen dat de Markiezin (Claude Sarraute) een onverstandige keuze maakt om haar kleindochter Hermangade (Roxane Mesquita) met deze schavuit te laten trouwen. Dit voornamelijk vanwege zijn “oude maîtresse” (zie de titel) Vellini (Asia Argento), waarvan zij vrezen dat hij haar niet los kan laten.

Zo is ‘Une vielle maîtresse’ een zedenschets van een adelstand, die weinig meer heeft dan titels om over te pochen. Een nobele inborst is in elk geval geen vereiste. Niet voor niets wordt er ook verwezen naar Choderlos de Laclos, één van Napoleons generaals, maar bekender als de schrijver van ‘Les liaisons dangereuses’.

Asia Argento (dochter van horrorregisseur Dario Argento) is goed gecast als de vurige Vellini, een courtisane die afstamt van een Italiaanse prinses en een beroemde Spaanse stierenvechter. Fu’ad Ait Aattou vult haar goed aan, ondanks zijn onervarendheid, als de Marigny. Hij ziet er wel enigszins ziekelijk uit, met zijn inbleke gezicht, verzonken groene ogen en volle lippen, maar dat past wel bij de liederlijke levensstijl die zijn personage erop nahoudt. Door zijn ingehouden spel met minimale gebaren, is Ait Aattou moeilijk in te schatten, wat wel past bij de enigszins mysterieuze de Marigny. Ook Claude Sarraute laat zich van haar beste kant zien. Aanvankelijk loopt ze met de aanstaande van haar kleindochter weg, maar door gravin d’Artelles slaat ze aan het twijfelen en onderwept ze de Marigny aan een soort verhoor. Een groot deel van de film is vervolgens opgebouwd uit lange flashbacks waarin het verhaal van de Marigny en Vellini de revue passeert. Van hun eerste ontmoeting, waarbij hij haar binnen gehoorsafstand tot “lelijk” bestempelt, via een verkleedfeest en een duel met haar echtgenoot Sir Reginald, een Engelse baron, tot een tragische gebeurtenis in Algerije. Intussen hoopt de smoorverliefde Hermangade maar dat de verhouding tussen haar verloofde en zijn oude maîtresse ook daadwerkelijk voorbij is.

Regisseuse Breillat werd op het filmfestival van Cannes genomineerd voor een Gouden Palm en maakte van de scandaleuze roman een goede film met subtiele dialogen en een paar directe seksscènes, al wordt het nooit zo expliciet als in sommige van haar eerdere films. Niet zo scandaleus of met de ingewikkelde intriges als het al eerder genoemde ‘Les liaisons dangereuses’, maar een uitstekend geacteerd en aantrekkelijk schouwspel.

Hans Geurts