Visite (2018)

Regie: Stijn Bouma | 13 minuten | korte film, drama | Acteurs: Agaath Meulenbroek, Abel Nienhuis

Verlies is niet altijd goed te accepteren. Sommige mensen, veelal ouderen, weigeren simpelweg te begrijpen dat iemand er niet meer is. Uit angst voor de pijn, de leegte en de eenzaamheid bijvoorbeeld. De eenzaamheid die Thea (Ageeth Meulenbroek) voelt in de NTR Kort!-film ‘Visite’ (2018) van Stijn Bouma is in de slotminuten pijnlijk voelbaar. Bouma is een jonge Nederlandse filmmaker die gestaag aan de weg timmert. Tijdens zijn opleiding aan de Sarajevo Film Academy – hij volgde het film.factory programma dat werd opgezet door de Hongaarse regisseur Béla Tarr – kreeg hij les van grootheden als Apichatpong Weerasethakul (‘Cemetery of Splendor’, 2015), Atom Egoyan (‘The Sweet Hereafter’, 1997) en Carlos Reygadas (‘Stellet Licht’, 2007). Bouma’s debuutfilm ‘Lejla’ (2017) werd geselecteerd voor het onderdeel Cinéfondation – een kweekvijver van jong regietalent – op het filmfestival van Cannes. Een prachtige accolade die de verwachtingen rond ‘Visite’ aardig doet aanzwellen. Gelukkig dat Bouma ze met deze in één take geschoten film volledig waarmaakt.

Een pan erwtensoep staat te pruttelen op het vuur, de kat trippelt over de tafel. En óf het huiselijk en gezellig is in het veel te grote en afgelegen huis van Thea. Ze is onlangs weduwe geworden maar beweert bij hoog en laag dat het allemaal prima met haar gaat. Haar zoon (Abel Nienhuis) heeft zo zijn twijfels en trotseert een najaarsstorm om even te checken hoe het met zijn moeder gaat. Hij komt alleen voor een kopje koffie, benadrukt hij. ‘Blijf je nog een hapje mee-eten? Er gaat niets boven de verse erwtensoep van je moeder’, probeert Thea nog, maar haar zoon is niet van plan om heel lang te blijven. Zou hij het druk hebben? Voorzichtig probeert hij voor te stellen dat ze beter naar een verzorgingshuis kan gaan, of toch op zijn minst thuiszorg aan te vragen. Maar Thea piekert er niet over, ze kan zichzelf prima redden. Meer zorg heeft ze niet nodig, zegt ze. Het is maar de vraag of dat werkelijk zo is. Want zodra haar zoon de deur weer achter zich dichttrekt, zien we hoe de vlag er daadwerkelijk bijhangt.

‘Visite’ is één shot van ongeveer tien minuten, waarin de focus uitsluitend op Thea ligt. Haar zoon is er wel, we horen hem en zien hem ook eventjes, maar het is duidelijk dat het niet om hem draait. Dat Thea kwetsbaarder is dan ze ons wil laten geloven, is direct al duidelijk. Ze doet zo haar best om het warm en huiselijk te maken, te doen alsof er niets is gebeurd, maar in haar ogen lezen we verdriet en eenzaamheid. Wanhopig probeert ze haar zoon bij zich te houden, maar hij moet weer verder. Zij kan niet meer verder, zo voelt het althans voor haar. Ze is niet meer compleet. Met veel tederheid en fijngevoeligheid legt Bouma met zijn korte film bloot hoe schrijnend eenzaamheid kan zijn. Want zoals Thea zijn er duizenden die zich geen raad weten met hun verlies; het zou onze eigen moeder, tante of oma kunnen zijn. Dit zijn tien tedere minuten die hard binnenkomen!

Patricia Smagge

Waardering: 4