Vous n’aurez pas ma haine (2022)

Regie: Kilian Riedhof | 103 minuten | drama | Acteurs: Pierre Deladonchamps, Zoé Iorio, Camélia Jordana, Thomas Mustin, Christelle Cornil, Anne Azoulay, Farida Rahouadj, Yannick Choirat

Vous n’aurez pas ma haine, ‘Mijn haat krijgen jullie niet’. Waarom heeft de film de naam die het heeft? Het is een verwijzing naar de Facebook-post van Antoine Leiris waarmee hij viral ging na de aanslag in de Bataclan op 13 november 2015. Leiris weigert de IS-terroristen zijn haat, omdat hij de haatzaaiers het plezier niet wil gunnen. Dit sluit naadloos aan op het in vele vormen voorkomende Westerse credo: we kunnen niet toegeven, want dan winnen zij. Kilian Riedhof en Pierre Deladonchamps (Leiris) laten de kijker zien dat, ook al is Leiris overtuigd geen haat te geven, de voedingsbodem er is en dat de haat Leiris soms lijkt te verleiden. Wanneer we onze eensgezindheid over terrorisme en haatzaaierij even laten voor wat het is, dan gaat deze film over het rouwproces van een liefdevolle, maar uit evenwicht gebrachte, vader met een duidelijke overtuiging voor zijn jonge zoon en te weinig oog voor zijn omgeving.

Voor het jonge gezin van Antoine en Hélène Leiris slaat het noodlot toe als Hélène op 13 november 2015 uitgaat in de Bataclan. Antoines leven schudt op zijn grondvesten tot hij, na het zien van zijn overleden vrouw, besluit dat toegeven geen zin heeft. Veerkrachtig biedt hij weerstand door een emotioneel bericht te delen op Facebook drie dagen na de aanslagen. In dit bericht stelt hij te kiezen voor de liefde voor zijn vrouw en kind en de terroristen het plezier van zijn haat niet te gunnen. Wanneer Antoines hoopvolle boodschap viral gaat is hij niet alleen meer een rouwende, alleenstaande vader, maar ook een internationale held die de juiste woorden wist te vinden.

Dat terroristische aanslagen alleen maar verliezers kent heeft Riedhof goed begrepen. Hij laat de kijker toe met Leiris de straten van Parijs op te gaan in de dagen na de aanslagen, maar de bewegingsvrijheid is beperkt. Op straat en in de metro zijn de aanslagen en de ontwikkelingen in de klopjacht het gesprek van de dag. Zijn de veiligheidsdiensten en het leger in opperste staat van paraatheid. Kijken mensen over hun schouder, terwijl François Hollande hun juist moed probeert in te spreken. En worden Fransen met een Islamitisch voorkomen willekeurig gefouilleerd. Terwijl de voice-over van Leiris zijn Facebook-oproep om niet te haten voordraagt, wordt duidelijk hoe misplaatst en verdrietig dit laatste is. Dat Leiris zichzelf in eerste instantie ook laat verleiden tot vooroordelen als hij de metro pakt, is misschien wel iets te snel vergeten als hij het gezicht wordt van de nabestaanden die kiezen voor liefde in plaats van haat.

Leiris is niet perfect en ook niet in zijn overtuiging, want, zo zegt hij, “ik ben een gewone man”. Precies dat is wat deze film dan ook biedt. De wisselende motivatie voor de Facebook-post is opvallend, maar past ergens ook wel bij de worstelende vader die er alleen voor staat. Gunt Leiris de terroristen het plezier niet of wil hij zijn zoontje behoeden voor een leven vol haat? Wanneer hij alleen is of wanneer Leiris opnieuw geconfronteerd wordt met de dood van zijn vrouw door een rondslingerende sok of een vergeten autosleutel, lijkt de haat aan hem te trekken. Hij lijkt ook weinig liefdevol naar het verlies van zijn naasten of het perspectief van andere nabestaanden. Zo voelt Leiris weinig voor een discussie over de begraafplaats voor Hélène of botst hij met een uitvaartverzorgster die zich níet kon vinden in zijn Facebook-post. Het roept de vraag op of Leiris moet accepteren dat hij niet alleen is, dat meer mensen iemand verloren in de Bataclan. Is dat onderdeel van zijn rouwproces en lukt het hem? De kijker moet dit zelf invullen.

‘Vous n’aurez pas ma haine’ geeft in ieder geval dit mee: 13 november 2015 had een normale dag moeten zijn. De dag dat de camera Leiris verlaat had een normale dag kunnen zijn.

Jannick Engel

Waardering: 3

Bioscooprelease: 22 december 2022
DVD-release: 19 april 2023