Waarom Wettelen (2024)

Regie: Dimitri Verhulst | 107 minuten | komedie, drama | Acteurs: Dominique Dauwe, Peter Van den Begin, Tom Vermeir, Sieber Marly, Hilde Heijnen, Bert Haelvoet, Marijke Pinoy, Tine Roggeman, Klaartje Pedersen, Lukas Bulteel, Zouzou Ben Chikha, Emiel Vandenberghe, Dominique Van Malder, Koen De Ruyck, Amara Reta, Steven De Leeneer, Cami Moonen, Pieter-Jan De Smet, Daniel Veltjen, Frank Vander Linden

Als Vlaamse volksschrijver heeft Dimitri Verhulst al langer zijn sporen verdiend. En dat zijn boeken een zekere verfilmbaarheid in zich dragen, daarvan getuigt de cultklassieker ‘De helaasheid der dingen’ (Felix van Groeningen, 2009), waarvan het succes meteen als startsignaal weerklonk om ander werk van Verhulst te verfilmen: ‘Problemski Hotel’ (Manu Riche, 2015) en ‘Un ange’ (Koen Mortier, 2018). Daardoor moet ook in Verhulst zelf de ambitie opgekomen zijn een film te draaien. Die is er nu en heet ‘Waarom Wettelen’. Verhulsts regiedebuut is rechtsreeks voor het scherm geschreven en dus geen eigen verfilming, maar een eigen film. Het draaiboek heeft nooit in romanvorm bestaan en dat zou een goede keuze moeten zijn om een nieuw medium te verkennen. Hoewel de film zonder twijfel aanvoelt als een ik-ben-eigenlijk-schrijver-maar-zou-graag-eens-een-film-makenfilm, is het zeker een film die de beelden tot z’n recht laat komen. ‘Waarom Wettelen’ verbeeldt één grote metafoor en opent en sluit met twee echt krachtige beelden.

Het overgedragen beeld is dat van een rouwstoet die een aantal dagen door Vlaanderen trekt. De aanleiding voor dit ongebruikelijk lange schrijden is de uiterlijke wilsbeschikking van de overleden Christine, die onverwachts op de begrafenis door de notaris wordt overgebracht. Christine zou graag in Wettelen begraven willen worden. Niemand, niet eens Google Maps, weet echter waar dat ligt, behalve lijkbezorger Frido. En dus vertrekt echtgenoot Bas met z’n kinderen en al wie hem volgen wil op bedevaart. Wanneer dan ook nog eens een verloren zoon komt opdagen, belooft de film gaandeweg familie-intriges te ontsluieren. Een echte sterrencast dikt die veelbelovende premisse nog wat aan, waardoor verwachtingen in het begin van de film meteen hoog oplopen.

Maar alle bekende koppen kunnen niet verhinderen wat de film uiteindelijk tot een schuin schuifelende processie maakt. Verhulst draait de kijker werkelijk de ene kwinkslag na de andere om de oren. Alle personages praten in dezelfde verveelde en vervelende oneliners en delen ogenschijnlijk dezelfde pipi-kaka-humor die ze – helaas – niet met het publiek delen. De deadpan-humor doet sterk aan Roy Anderson denken en de willekeur in scène-overgangen aan Paolo Sorrentino. Maar in tegenstelling tot beide meesters van het medium, werkt die opvallende stijl niet voor Verhulsts draaiboek. Het is wachten op Godot voor een vleugje poëzie of zelfs maar een lach. ‘Waarom?’ mag dan wel met opzet voortdurend door de kijkers hoofd spoken, de stijl voelt niet onder de knie, maar gratuit. ‘Waarom’? Het gevoel ontstaat dat Verhulst het ook niet weet. De grote w-vraag lijkt wel een dekmantel om totaal ongemotiveerd een aantal ideeën en beelden aan elkaar te kunnen hangen en dat een film te noemen. Door rechtstreeks voor het scherm te schrijven, verzuimt Verhulst wat hij net wel goed kan: personages in een milieu schetsen. Misschien had hij dan toch beter eerst een roman geschreven en die verfilmt.

Arthur Vandermoere

Waardering: 2

Bioscooprelease: 31 oktober 2024
VOD-release: 23 januari 2025