Wallace & Gromit: Vengeance Most Fowl (2024)
Regie: Merlin Crossingham, Nick Park | 82 minuten | animatie, avontuur | Originele stemmencast: Ben Whitehead, Peter Kay, Lauren Patel, Reece Shearsmith, Diane Morgan, Adjoa Andoh, Muzz Khan, Lenny Henry, Victoria Elliott, John Sparkes, Jon Glover, Bethan Mary-James, Maya Sondhi, Tom Doggart, Richard Beek, Merlin Crossingham, David Holt, Lizzie Waterworth, Adrian Rhodes, Roman Kemp, Melissa Collier
Jezelf opnieuw uitvinden is een haast onmogelijke ervaring. Hetzelfde is waar voor films. ‘Star Wars’, ‘Star Trek’, ‘The Lord of the Rings’, Marvel, DC, deze titanen in de filmwereld zijn allemaal aangetast door spoken uit het verleden of gestrand in de rotzooi die voortkwam uit hebzucht of gemakzucht. De eenpitters doen het beter, maar zelfs ‘Nosferatu’ (2024) komt net niet tot de hoogtes van het nieuwste kleimeesterwerk van het Britse Aardwerk Animations: ‘Wallace & Gromit: Vengeance Most Fowl’ (2024). Wat makkelijk had kunnen verzinken in referenties naar oude films, werd een perfecte balans tussen oud en nieuw, met de gebruikelijke Britse humor en emotionele kern.
Sinds Wallace (Ben Whitehead) en Gromit de diamantroof van Feathers McGraw hebben gedwarsboomd, zit de kwaadaardige pinguïn vast in de dierentuin en zint hij op wraak (zie ‘The Wrong Trousers’ of ‘De verkeerde broek’ uit 1993). Als de oude buit van Feathers, de Blauwe Diamant, weer ten tonele verschijnt, is het tijd voor Feathers om te ontsnappen. Ondertussen heeft Wallace wat nieuws gemaakt: de smart gnome, Norbot (Reece Shearsmith). Het perfecte stukje technologie dat al je werk uit handen neemt en zelfs op afstand bestuurd kan worden! Trouwe viervoeter Gromit is eigenlijk een beetje moe van al die geld slurpende uitvindingen. Hij wordt zelfs geaaid door een robothand. Nu wordt zelfs zijn beeldige tuintje gekortwiekt door Norbot, die alle tuinen graag reduceert naar zielloze nette tuintjes. Maar als Norbot in de verkeerde computer wordt geplugd, blijkt het ineens heel erg belangrijk wie de nieuwste technologie in handen heeft.
Deze film is dus een gebalanceerde samensmelting van oud en nieuw. Wallace, Gromit en Feathers spelen allemaal hun gebruikelijke rollen, maar in een moderner tijdperk. De toekomst in de wereld van Wallace en Gromit wordt gelukkig niet beheerst door megacorporaties en drones (iets wat in filmtaal meestal synoniem staat voor “moderne interpretatie”), maar speelt zich gewoon af in hun vertrouwde pittoreske Engelse dorpje. Toch willen Wallace en Gromit ons dit keer ook wat meegeven over technologie. Vroeger diende die vooral als gereedschap of MacGuffin, maar dit keer wordt het duo subtiel geconfronteerd met de afhankelijkheid van technologie en in hoeverre werk uit handen geven wenselijk is. De centrale vraag is niet meer of de maan van kaas is, maar wat de rol van technologie moet zijn. In dit nieuwe licht worden de bekende persoonlijkheidstrekjes van de personages afgestoft en opgepoetst.
Een paar belangrijke details achter de schermen: dit is het filmdebuut van Ben Whitehead als Wallace. Whitehead heeft al de nodige ervaring als Wallace opgedaan in de videogames, maar kan nu met enige trots verkondigen dat hij nu toch echt Wallace is. De originele acteur Peter Sallis, bekend van de originele korte films, ging met pensioen na ‘The Curse of the Were-Rabbit’ (2005). Dan is er ook nog het creatieve brein achter Wallace and Gromit, Nick Park. De serie is het geesteskind van Park en hij heeft nu laten zien dat Wallace en Gromit niet alleen maar Britse humor is. Samen weten de twee net dat extra laagje diepte op te zoeken met het bekende kleimannetje.
‘Wallace and Gromit: A Vengeance Most Fowl’ (2024) is dus een triomfantelijke terugkeer van de bekende excentrieke Britse uitvinder, zijn hond, en een kwaadaardige pinguïn. Misschien mist het net dat fantastische randje waar de weerkonijnen zich bevinden en de maan van kaas blijkt te zijn, maar in ruil daarvoor krijgen we wel de meest angstaanjagende smart gnome die ooit over het Britse platteland heeft gelopen. En alle kleimannetjes hebben er nog nooit zo goed uitgezien. Ondersteund door een hilarisch script en is het werk van Aardman een klein maar fijn spektakel. Al met al is het kleiwerkje weer een kunstwerkje.
Sam van Zuilen
Waardering: 4.5
VOD-release: 3 januari 2025 (Netflix)