Wander to Wonder (2023)

Regie: Nina Gantz | 14 minuten | animatie, korte film | Originele stemmencast: Toby Jones, Neil Salvage, Amanda Lawrence, Terence Dunn

De Europese coproductie ‘Wander to Wonder’ is een wonderlijke stopmotion kortfilm. Het verhaal gaat over drie poppen uit een fictieve kindertv-serie. Er is de slome Fumbleton (Toby Jones), de hoopvol-tegen-beter-weten-in Mary (Amanda Lawrence) en de hoogmoedige Billybud (Terence Dunn). Deze drie musketiers zijn alleen achtergebleven in het huis van hun overleden maker, Uncle Gilly (Neil Salvage), die ook een rol speelde voor de camera. Het enige wat het trio kent, is het maken van de show. Dit doen ze daarom tot in de treure, ook al raakt het eten op en loopt de VHS camcorder waarmee ze opnemen op zijn laatste beentjes.

De animatie lijkt zo geplukt uit Engelstalige kindershows uit de jaren tachtig. Ingenieus retro. De drie poppen overkomen allerlei avonturen in de huiselijke kring, zoals het vinden van een spatel. Vervolgens gaan ze op zoek naar waar deze voor dient: het is educatie gegoten in kneuterige malligheid. Bovendien eindigt het, zoals altijd, met vrolijk gedag en gezwaai.

Maar de warmte die het uitstraalt, raakt langzaam verwrongen door het grote verlies van Uncle Gilly. De vroege Teletubbies schattigheid ontaardt in rottigheid en vunzigheid. Het absurde sfeertje dat volgt echoot de vervreemdende animaties van de Quay Brothers en de Tsjechische animator Jan Švankmajer. Hoewel de makers van ‘Wander to Wonder’ in vergelijking met de Quays en Švankmajer meer aan de verhalende kant van de oever staan, eren ze niettemin deze animatie-iconen. Tegelijk laat regisseur Nina Gantz een geënte eigenheid zien die de schaduw van de knusse theetijd toont. Het moet gezellig blijven, ook al zijn de omstandigheden daarvoor al een tijdje vergaan. Deze vervelende tegenstrijdigheid speelt ze knap uit.

Het constant herhalen van zaken die je kent als je eigen broekzak, zoals de tv-serie opnames, heeft weg van de parodie op de tv-leader in het Amerikaanse ‘Too Many Cooks’ (Caspar Kelly, 2014). Deze kortfilm, een tijdje een culthit op YouTube, steekt de draak met de intro’s van de alom bekende eeuwig lopende Amerikaanse sitcom waarin slechts kleine variaties zitten van aflevering tot aflevering. Je weet zeker wat je krijgt. Het is junkfood voor het brein, een kant-en-klaar product dat als je het snel achter elkaar draait, perverteert. Ook Gantz speelt met dit idee en voegt tevens tragiek toe aan de retromix. Wat als die kant-en-klare tv-producten een eigen leven hebben en op een manier gedwongen worden om dit tot in de eeuwigheid te herhalen? Zijn smullende kijkers dan ook niet debet aan de pervertering?

Niet alleen de prachtige decors, sprekende poppen, goed getimede grapjes en de gevoelige muziek zijn sterk maar ook de gecaste stemacteurs. Toby Jones heeft de simpele ziel van Fumbleton geheel in de smiezen en de pieterige stem van Amanda Lawrence, als de steeds wanhopiger Mary, maakt de vergane glorie nog invoelbaarder. In zijn totaliteit maakt het zeer nieuwsgierig naar wat het team rond Gantz nog meer in zijn mars heeft. Kan het dit niveau ook boven de veertien minuten van deze kortfilm uittillen? De tijd zal het leren.

Roy van Landschoot

Waardering: 4

Speciale vertoning: IFFR 2024
Bioscooprelease: 12 september 2024 (als voorfilm van ‘The Gullspång Miracle’)
Speciale vertoning: Nederlands Film Festival 2024