Wat achterblijft (2020)

Recensie Wat achterblijft CinemagazineRegie: Loes Janssen | 25 minuten | documentaire

Veel mensen krijgen er vroeg of laat in hun leven mee te maken: de dood van een ouder en de moeilijke taak van het leeghalen van het (al dan niet ouderlijk) huis. Zoveel spullen, zoveel herinneringen. Het na moeten denken over wat je met al die dingen moet doen, terwijl je hoofd eigenlijk nog niet staat naar het maken van dat soort emotionele beslissingen. Het is een universeel gevoel, dat velen zullen herkennen, of ze nu wel of niet een soortgelijke situatie hebben meegemaakt. Loes Janssen maakte in het kader van Teledoc Campus de mooie documentaire ‘Wat achterblijft’, over drie zussen die na de dood van hun moeder het huis moeten leeghalen.

Het meest opvallende van ‘Wat achterblijft’ is meteen het sterkste punt: de filmmaakster richt haar camera nooit op de personen om wie het gaat. We zien af en toe een klein gedeelte van een van de vrouwen: schoenen, een deel van een vest of iemands handen die de alledaagse dingen van de overleden Vera vasthouden. Wel horen we de stemmen van de zussen, maar omdat we geen gezicht erbij zien, is het niet direct duidelijk wie wat zegt. Er is soms overeenstemming tussen de dames, maar ook het begin van wat misschien een ruzie kan worden (“Jij hebt altijd meteen kritiek”). Janssen brengt de situatie met rust en overwicht in beeld, laat de camera soms secondenlang delen van het huis registreren, bijvoorbeeld het aanrecht of een verkleurd stuk vloerbedekking, terwijl we op de achtergrond de zussen horen.

Ondanks het voelbare verdriet is ‘Wat achterblijft’ geen sombere documentaire. Het toont slechts het vergankelijke van het leven en maakt duidelijk dat – eigenlijk in lijn met Marie Kondo’s boeken en tv-programma – de waarde niet altijd zit in voorwerpen – in de meeste gevallen juist niet zelfs, maar in herinneringen. Een mooie, indrukwekkende film over een onderdeel van het rouwproces dat erg belangrijk kan zijn.

Monica Meijer

Waardering: 4

VOD-release: 6 december 2020 (NPO Start, na de uitzending op NPO 3)