Water Lilies of Monet – The magic of water and light (2018)

Regie: Giovanni Troilo | 90 minuten | documentaire | Acteurs: Elisa Lasowski

Het impressionisme en grondlegger Claude Monet zijn naadloos aan elkaar verbonden. In de succesvolle documentaire ‘Water Lilies of Monet’ reizen we met hem mee langs de Seine, Le Havre, Poissy, Giverny tot aan Parijs. Één van de meest beroemde werken van Monet is het immense ‘Le Grand Décoration’, een schilderij bestaande uit panelen die een kalme vijver vol bloeiende waterlelies toont. Als kijker zijn we te gast in zijn beleving en gevecht tegen de nieuwe generatie -aangevoerd door Picasso en Matisse – om deze meesterwerken te creëren.

Als beginnend schilder in Parijs leefde de jonge Claude samen met Renoir en tot zijn vriendenkring behoorden onder andere Paul Cezànne en Edgar Degas. Hij wilde niets liever dan werken met de elementen; water, natuur en licht. Die zoektocht naar creatie, schildertechniek en persoonlijk geluk bracht hem naar Normandië, Londen en via Nederland weer naar Frankrijk. Waar hij ook woonde, het was altijd dicht bij een rivierbedding. Naast licht zat passie voor water ook diep. Zo wilde hij het liefste na zijn dood in een boei gelegd worden zodat hij eindeloos kon meedeinen op de golven.

Monets leven laat zich het best omschrijven als volgt: liefde voor het veranderende landschap om hem heen die overging in een obsessie om de schoonheid van water, licht en lucht op een canvas vast te leggen. Je zou bijna vergeten dat hij zijn carrière wilde beëindigen door depressiviteit na het overlijden van zijn grote liefde en tweede vrouw Alice en oudste zoon Jean, maar Claude herpakte zichzelf wat extra veel van hem vergde. Hij was namelijk kort daarna gediagnosticeerd met staar aan beide ogen dat hem bijna blind maakte. De kalmte in zijn eigen tuin in Giverny bracht Claude rust en tegelijkertijd een enorme dosis inspiratie, want hij schilderde daar circa 250 doeken in olieverf van onder andere zijn wereldberoemde lelies en andere bloemenpracht.

Dat leidde tot de kolossale lelie vijvers die te zien zouden zijn in het Musée de l’Orangerie in Parijs. Monet hing zijn panelen – waaraan hij 12 jaar had gewerkt – op twee indrukwekkende ovale muren die hij zelf ontworpen had om de bezoeker mee te kunnen nemen in zijn serene en rustgevende wereld aan de waterkant. In 1927 werden de deuren van het museum geopend door zijn goede vriend en premier Georges Clemenceau. Maar het bleek geen succes, want het Franse volk verafschuwden de kunstwerken. Dit heeft Monet niet geweten, want vijf maanden voor de opening van het museum overleed hij op 86-jarige leeftijd aan een auto-immuun ziekte.

Negen jaar daarvoor, ten tijde van de Eerste Wereldoorlog, schreef Claude een brief aan Georges: “Ik sta op het punt twee decoratieve panelen te voltooien die ik op de dag van de overwinning wil ondertekenen en vraag je, door je vriendelijke hulp, om ze aan de staat aan te bieden … het is niet veel, maar het is de enige manier die ik heb deelnemen aan de overwinning. […] Ik bewonder je en omhels je met heel mijn hart.”

Actrice Elisa Lasowski (‘David Bowie: Blackstar’) neemt je mee langs de watertuin van Claude en vertelt met een uiterst charmant Franse tongval over het leven en proces waar Monet doorheen ging. Ze woonde net als haar onderwerp in Frankrijk, Algerije en Nederland. Deze schitterende documentaire ‘Water Lilies of Monet’ is geïnspireerd op de in 2016 verschenen bestseller ‘Waanzin en betovering. Claude Monet en de waterlelies’ van Ross King die hiermee internationaal hoge ogen gooide. Maar wil je je door Monets meesterwerken met eigen ogen laten verwonderen, zul je het vliegtuig moeten nemen naar Parijs, Nantes, Londen, Wales, New York, Chicago, Portland, Cleveland en Kansas City, want daar staan vele van Claude Monets Nymphéas (lelies in het Frans) nog altijd in volle bloei.

Lisette van der Meij

Waardering: 4