Wei (2019)

Regie: Ruud Lenssen | 71 minuten | documentaire

Dementie is een ziekte die zo vaak voorkomt, dat iedereen zich er wel een voorstelling van kan maken wat dit betekent als het jou, je partner of een van je ouders treft. Natuurlijk is het vreselijk om een geliefde te zien af te takelen, wetende dat elke keer dat je afscheid van hem of haar neemt, het de laatste keer kan zijn dat hij of zij je nog herkent. Filmmaker Ruud Lenssen nam in zijn geval de camera ter hand en legde het onomkeerbare dementieproces van zijn vader Jac vast in de persoonlijke documentaire ‘Wei’. Een bijzondere rol is daarbij weggelegd voor zijn mantelzorgende moeder Ria.

Jac en Ria trouwden ergens in de jaren zeventig of tachtig van de vorige eeuw en staan eigenlijk nog middenin het leven wanneer er bij Jac vasculaire dementie wordt geconstateerd. Zijn geheugen gaat hard achteruit. Het is duidelijk dat dat begint met kleine dingetjes, zoals de naam van het vogeltje waar Jac niet op kan komen in het begin van de documentaire.

Ria probeert er zoveel mogelijk te zijn voor haar man, maar heeft het zwaar. Als ze naar haar vaste dansavond wil, moet ze een briefje voor hem neerleggen, zodat hij nog weet waar ze is. Herhaaldelijk moet ze uitleggen hoe laat ze weer terug is, terwijl dit waarschijnlijk een al jarenlang terugkerende afspraak is. Erger zijn nog de scheldkanonnades die Jac op haar afvuurt. Hij maakt haar uit voor alles wat lelijk en slecht is, bijvoorbeeld als ze moppert op de shag die Jac op de grond gooit.

Haar grootste zorg is echter Jacs grootste liefde, de wei. Het stuk grond biedt ruimte aan kippen en twee pony’s, bevat een stuk bos en een moestuin “en mijn zweet”, aldus Jac, in een helder en komisch moment. Het is beslist waar, het kost veel moeite en tijd om de wei te onderhouden en dat gaat steeds lastiger. Ria wil het liefst de pony’s wegdoen voor het echt niet meer kan, maar daar is Jac het niet mee eens. Het is een van de vele strijdpunten waar het echtpaar mee kampt. Niet veel later is het het afscheid van Jac zelf dat onherroepelijk en steeds realistischer wordt. Hoe lang is het nog verantwoord om hem thuis te laten wonen?

‘Wei’ is een mooi geschoten en goudeerlijk document van een proces waarvan je het einde jammer genoeg kan voorspellen. Het is soms schrijnend om Jac te keer zien te gaan, en je hart breekt als de pony’s in de trailer geladen worden, op weg naar hun nieuwe onderkomen. Ruud Lenssen schroomt niet ook de minder mooie kanten van het huwelijk van zijn ouders te laten zien, en juist daarom vertedert een zeldzaam liefdevol moment des te meer. ‘Wei’ vertelt misschien in de kern niets nieuws, maar laat op heldere wijze zien hoe vergankelijk het leven is en hoe belangrijk familie kan zijn.

Monica Meijer

Waardering: 3.5

Bioscooprelease: 26 december 2019