Weldi (2018)

Regie: Mohamed Ben Attia | 104 minuten | drama | Acteurs: Taylan Mintas, Imen Cherif, Zakaria Ben Ayyed, Mohamed Dhrif, Mouna Mejri, Tahani Sadiki, Tarik Copty

De Tunesiërs lijken het na de Arabische lente voor de wind te gaan. Als enige land waar het volk er door middel van opstanden in 2011 geprobeerd heeft de dictatuur in de landen omver te werpen, is in Tunesië een democratisch bestuur aangesteld. De politieke onrust blijft echter en Tunesië schijnt naar verluidt tegelijkertijd het land te zijn waar vanuit de meeste jongeren naar een IS-trainingskamp gaan. Wat bezielt zo’n jongere, vraag je je af. ‘Weldi’ van Mohamed Ben Attia geeft daar geen antwoord op.

Sami is negentien jaar. Als enig kind wordt hij vertroeteld door zijn ouders, die elke stap die hij zet met argusogen bekijken. Sami zit vlak voor zijn eindexamen en denkt aan een opleiding als grafisch ontwerper. Hij heeft echter veel last van migraine, zijn ouders denken dat het aan stress ligt vanwege het vele studeren, maar Sami geeft zelf aan depressief te zijn. Vader Riadh werkt als kraanmachinist en zijn pensioen nadert. Moeder Nazli werkt regelmatig buiten de stad en blijft dan een paar dagen weg. Vrijwel elk dubbeltje dat binnenkomt wordt gebruikt voor Sami, voor zijn medische kosten, voor zijn bijlessen… Maar wil Sami al die aandacht wel?

Met ‘Weldi’ toont Mohamed Ben Attia de kant van Sami’s ouders. Als Sami op een dag verdwijnt en naar Syrië is vertrokken om zich aan te sluiten bij IS, zien we de pijn en ontreddering van deze twee arme, goedbedoelende mensen. Riadh en Nazli voelen dezelfde emotie, maar reageren verschillend. Terwijl Riadh alles wil doen wat in zijn mogelijkheid ligt om zijn zoon terug te halen, lijkt Nazli zich er sneller bij neer te leggen, al wordt ze verteerd door verdriet om het verlies van haar oogappeltje.

Aan de ene kant is die focus op Sami’s ouders frustrerend. We begrijpen hun gevoelens volkomen, want dat ze dit niet zagen aankomen, is logisch. Nooit heeft Sami blijk gegeven van zijn plannen. Hoe zou je zelf als ouder reageren als je kind zo’n radicale beslissing neemt, waar geen terugweg van mogelijk is? ‘Weldi’ lijkt daardoor een wat overbodige film, omdat de personages precies zo reageren als je verwacht.

Aan de andere kant is de keuze van de filmmaker volledig verdedigbaar. In het recente ‘Le jeune Ahmed’ van de gebroeders Dardenne (die als medeproducent op de titelrol staan van ‘Weldi’) zagen we het standpunt van een jongere die radicaliseerde, maar alsnog begreep je niets van het personage. Net als Sami’s ouders tast je in ‘Weldi’ ook volledig in het duister naar de beweegredenen van hun zoon. Hun wanhoop is dus erg begrijpelijk (maar niet verrassend, zoals gezegd) en het is dat meeleven waardoor deze film het wint van ‘Le jeune Ahmed’.

‘Weldi’ zegt tussen de regels door iets over de huidige maatschappij in Tunesië (bijvoorbeeld wanneer Riadh een politieagent omkoopt omdat hij geen verzekeringsbewijs bij zich heeft), maar dat is te fragmentarisch om echt een statement te maken. Hoeft ook niet, natuurlijk. Wat ‘Weldi’ vooral aantoont is dat nog lang niet alle verhalen rondom het afglijden naar jihadisme verteld zijn.

Monica Meijer

Waardering: 3

Bioscooprelease: 25 juli 2019