What Iva Recorded – Sto je Iva snimila 21.listopada 2003. (2005)
Regie: Tomislav Radic | 92 minuten | drama | Acteurs: Anja Sovagovic-Despot, Ivo Gregurevic, Boris Svrtan, Masha Mati Prodan, Barbara Prpic, Karl Menrad, Adam Koncic
Wat sterk is aan ‘What Iva Recorded’, is dat Iva observator is als het nodig is, maar dat ook haar eigen ik naar voren komt in het camerawerk, om het zo maar te zeggen. Ze geeft af en toe venijnig commentaar op dingen, zoals het een puber van vijftien betaamt, maar houdt het filmen zo consequent vol, dat ze erin slaagt de mensen die ze filmt werkelijk te ‘betrappen’, doordat deze niet meer door hebben dat de camera draait. Het zou natuurlijk ook kunnen zijn dat mensen ergens nu eenmaal de neiging hebben hun verhaal kwijt te willen. Dus is het geloofwaardig dat Iva (meestal) door kan filmen, ondanks wat protesten hier en daar. Op zekere momenten moet ze echt capituleren, maar daar heeft zij (en de echte filmmaker) wel aardige oplossingen voor gevonden. Deze vorm doet denken aan het found footage principe dat de laatste jaren meer en meer in trek is. Goede voorbeelden van sterke films in dit genre zijn ‘The Blair Witch Project’ (1999), ‘Rec’ (2007) en ‘Cloverfield’ (2008). Het betrof hier allemaal gruwelijke verhalen waarbij het gegeven is, dat een en ander al dan niet toevallig op amateurbeelden terecht is gekomen en later is gevonden. Ook ‘Zusje’ (1995) maakte slim gebruik van het principe van een film die volledig op inferieur filmmateriaal is gedraaid, alleen is daar, evenals in ‘What Iva Recorded’ geen sprake van een horrorverhaal en ‘gevonden’ materiaal.
Deze film is vooral een verhaal over een meisje dat pubert en zich omringt ziet door in haar ogen hysterische volwassenen. Als zodanig is de film ook een spiegel naar de volwassenen onder ons, die te zien krijgen dat deze mensen in wezen vrij normaal zijn en dat Iva wel een beetje gelijk heeft. Aan de andere kant zien we wel dat we te maken hebben met mensen uit de Balkan. Deze zijn minder ‘redelijk’ dan andere Europeanen, hun temperament speelt hen nog wel eens parten. Iedereen speelt naturel, wat de film het gevoel van een documentaire geeft, weer een pre in dit geval. Toch is dit geen perfecte film. En waarom niet? Omdat de mooie, filmische, ondersteunende middelen als licht, geluid en muziek af en toe missen. Bij tijd en wijle zakt de spanning dan ook een beetje in en krijg je het gevoel dat het experiment nu wel lang genoeg heeft geduurd. Naast sterke punten als originaliteit en de noodzaak voor creativiteit, heeft dit genre ook dus ook nadelen. Er is geen muziek en de beeldkwaliteit is matig. Toch wen je hier sneller aan dan je denkt en dat is goed om te weten voor wie er ook aan denkt eens een film te maken met zijn eigen digitale camera. Let wel: de kwaliteit van de camera’s die hier zijn gebruikt ligt nog wel iets boven die van consumentenmodellen. Dan weet u het vast. En mocht u écht van plan zijn om ook een dergelijke film te maken, zorg dan voor net ietsje meer spanning, gebruik wat gekke effectjes of maak hem een kwartiertje korter.
Arjen Dijkstra