While the Green Grass Grows (2023)

Regie: Peter Mettler | 166 minuten | documentaire | Met: Alfred Mettler, Julie Mettler, Peter Mettler

Aan het begin van de film horen we een 90-jarige vrouw zeggen: ‘Ik voel me een stuk beter, maar nog niet helemaal mezelf, hopelijk gaat het allemaal over en gaat het voorbij en gooi ik mijn benen in de lucht en ga ik dansen, ergens’. Dit is de moeder van filmmaker Peter Mettler (‘Gambling, Gods and LSD’) die tijdens het maken van het filmisch dagboek ‘While the Green Grass Grows’ allebei zijn ouders ziet overlijden. Verder zien we Mettler en zijn vader zich door de coronaperiode worstelen, allemaal met als achtergrond de beeldschone natuur van Canada en de Alpen.

De film bevat een uitstekende balans van meditatieve shots van deze natuur en de wat meer alledaagse shots zoals gesprekken met Mettlers ouders, waar de betekenis meer in woorden en persoonlijke relaties zit. De kalme meditatieve toon is het meest aanwezig tijdens een minutenlang shot van een waterval en voegt diepte toe aan de alledaagse shots. Het alledaagse is het meest aanwezig wanneer we de financiering van de film afgehandeld zien worden. Soms zorgen dit soort momenten voor relativering, maar meestal lijkt Mettler de natuurbeelden nodig te hebben om de dood van zijn ouders en de corona-epidemie te verwerken. Hierdoor worden aan de hand van Mettlers voice-over verrassende verbanden gelegd en bijzondere inzichten verkregen.

Het meest opvallende moment is de luchtige toon wanneer Mettler via filmische snufjes zijn moeder laat dansen. Dit is opvallend door het serieuze thema in de film, maar vooral door de stille lach die het veroorzaakt. Dit is eigenlijk al een hele prestatie op zich, want we moeten eerst deze drie mensen in ons hart sluiten, voordat we in het rouwproces van Mettler mee kunnen gaan. En uiteindelijk is de dansscène de duidelijkste manier van rouwverwerking in de film en niet geheel toevallig ook de luchtigste.

‘While the Green Grass Grows’ zit vol van dit soort bitterzoete en hartverwarmende momenten, maar soms gaat het ook licht over de top. Zoals aan het begin de vraag: ‘als je vraagt aan de wolken hoe oud ze zijn en je luistert goed, dan kun je een antwoord horen’. Toch voegt de natuur meestal echt iets toe aan het thema vergankelijkheid en zijn de beelden op zich al meevoerend zoals de vele beekjes die te zien zijn.

Eigenlijk is ‘While the Green Grass Grows’ alleen maar deel één en zes van een groots audiovisueel dagboek project van Mettler, dat uiteindelijk uit twaalf uur en zeven onderdelen zal bestaan. Desalniettemin valt dat niet op in deze ‘korte’ versie. Dit werkt waarschijnlijk ook omdat het een vrije filmvorm is, waar een traditioneel script of plot volledig ontbreekt. Dat levert een persoonlijk filmisch dagboek op dat soms nuchter, soms experimenteel, soms meditatief, vaak hartverwarmend, maar altijd meeslepend is.

Ian van Asch

Waardering: 4

Speciale vertoning: IDFA 2023