Whitney (2018)
Regie: Kevin Macdonald | 120 minuten | documentaire, biografie | Met: Whitney Houston, Bobby Brown, Bobbi Kristina Brown, Merv Griffin, Dionne Warwick, Cissy Houston, Nelson Mandela, Marvin Gaye, Kenneth ‘Babyface’ Edmonds, Robyn Crawford, Gary Houston, Clive Davis, L.A. Reid, Dee Dee Warwick, Rickey Minor, Mary Jones, Michael Houstn, John Russell Houston Jr., Ray Watson, Lynne Volkman, Steven Gittelman, Alan Jacobs
Ruim 6 jaar geleden, op 11 februari 2012, overleed Whitney Houston. Verdronken in de badkamer van een hotel na een overdosis drugs. De dertig jaar daarvoor maakte ze furore met één van de meest soulvolle stemmen die Amerika ooit voortgebracht had. Een eindeloze stroom aan hits, met daarbij records die vandaag de dag nog steeds niet verbroken zijn, en een wereldberoemde film (‘The Bodyguard’, 1992) vormen haar belangrijkste nagedachtenis.
Echter, naast alle glorie en eer die haar ten deel is gevallen, blijft toch ook de periode voor haar dood voor velen tot de verbeelding spreken: de vervallen superster, die leefde in een wereld vol drugs en foute vrienden. Hoe heeft het zo ver kunnen komen? Hoe kon Whitney Houston, het meisje met de fantastische stem die vanaf haar jeugd werd klaargestoomd voor het succes, zo ver wegzakken in de wereld van de roem? Wat heeft haar veranderd? Hoe kunnen we haar val van het immense voetstuk waar ze op stond verklaren? In ‘Whitney’ probeert regisseur Kevin Macdonald deze vragen te beantwoorden, door te kijken naar de opkomst en ondergang van de diva uit Newark.
Hierin herkent hij verschillende periodes, die duidelijk in de documentaire worden weergegeven. De overgangen tussen de periodes worden gekenmerkt door de muziek van Houston, gespeeld over een compilatie van sfeerbeelden. Deze sfeerbeelden komen zowel uit de wereld waarin Whitney leefde, zoals concerten en enkele backstage-beelden, maar ook uit de wereld waar ze vandaan kwam: het geweld in de ghetto’s van Amerika. Dit vormt een interessante tegenstelling, die in deze film vaker voorkomt. De wereld van de diva tegenover de wereld van de gewone mens. Het leven van Whitney Houston, de wereldartiest, tegenover het leven van ‘Nippy’; zoals ze door haar vrienden en familie genoemd werd. De rol van haar familie bij haar succes tegenover de rol van haar familie bij haar ondergang. Het geheel vormt een beeld van de dualiteit van de diva, waarbij verschillende rollen en belangen vrijwel constant strijden om voorrang.
Voor dit project interviewde Macdonald zo’n 70 verschillende mensen. Van ongeveer 25 mensen is ook daadwerkelijk materiaal gebruikt. De interviews die hier worden weergegeven zijn emotioneel, mooi verwoord en puur. Het meest sprekende voorbeeld daarvan is het drama rond Bobbi Kristina Brown, de dochter van Houston, die vlak voor de opnames was overleden. De emotie die rond dat onderwerp hangt is voelbaar. Ook de spijt dat de familie het ‘bedrijf Houston’ door liet draaien ondanks de problemen die Whitney kende is duidelijk te merken. Daarnaast maakt de onthulling die de film doet over de jeugd van Houston, met beschuldigingen van misbruik in de familie, veel indruk.
Het geheel resulteert in een indringend portret van een vrouw die in een wereld terechtkomt met invloeden waar ze geen weerstand tegen kon bieden en een omgeving die haar blijft pushen om verder te gaan. De stijl waarin Macdonald dit heeft gedaan, met grote hoeveelheden archiefmateriaal en de muziek van Houston als ruggengraat waaromheen het verhaal wordt verteld, maakt tot een documentaire die het kijken meer dan waard is.
Ondanks het indringende verhaal en de tragiek van haar leven, is er één onderdeel waar iedere kijker kippenvel van krijgt; de muziek. Het is inmiddels dertig jaar geleden dat ze doorbrak, maar de stem van Whitney Houston brengt nog steeds iedere kijker in vervoering. Haar moeder verwoordde het al voordat Houston wereldwijd bekend was: ‘jouw muziek is tijdloos’. En dat blijkt in ‘Whitney’ eens te meer.
Teun van der Maas
Waardering: 4.5
Bioscooprelease: 9 augustus 2018
DVD-release: 12 december 2018