Wild Mission: Siberian Tiger – Operation Snow Tiger (2013)
Regie: Dick Sharman | 100 minuten | documentaire
Er zijn maar weinig landroofdieren die qua pure schoonheid en rauwe kracht kunnen wedijveren met de Siberische tijger (die ook vaak amoertijger wordt genoemd aangezien de rivier de Amoer door een groot deel van zijn leefgebied stroomt). Volwassen mannetjes kunnen (inclusief staart) ruim drie meter lang worden en dik tweehonderd tot soms wel ruim driehonderd kilo wegen, net iets groter dan de eveneens niet kinderachtige Bengaalse tijgers en zelfs een stuk groter en zwaarder dan de andere tijgerondersoorten die nog op aarde rondzwerven. Omdat Siberische tijgers vooral voorkomen in de onherbergzame, ijskoude en veelvuldig met een dik pak sneeuw bedekte bossen van oostelijk Rusland, hebben ze ook een vacht die veel dikker en wolliger is dan die van de tijgers die in meer tropische contreien leven. Maar helaas is de Siberische tijger ook een van de zeldzaamste katachtigen ter wereld. Stroperij en de vernietiging van grote delen van zijn leefgebied hebben het wilde bestand teruggebracht tot slechts enkele honderden individuen. Een zeer kleine en uiterst kwetsbare populatie dus, zeker als je bedenkt dat sommige dieren nog niet geslachtsrijp zijn of te veel jaren op de teller hebben staan om nog deel te kunnen nemen aan de voortplanting.
In de documentaire ‘Mission Wild: Siberian Tiger’ gaat een BBC-team samen met Russische onderzoekers, spoorzoekers, rangers en een inmiddels in Siberië ingeburgerde Amerikaanse bioloog op zoek naar de illustere roofkat. Want hoewel de Siberische tijger groot is, is het toch een dier dat maar door weinig mensenogen in het wild is gezien. Je kunt jaren in het leefgebied van de even geheimzinnige als schuchtere tijgers doorbrengen zonder veel meer dan een glimp van de machtige roofdieren op te vangen. De bijna volmaakte zintuigen van Siberische tijgers zijn namelijk vele malen beter ontwikkeld dan de onze, een gegeven dat er samen met het aangeboren wantrouwen jegens mensen voor zorgt dat de dieren zich meestal reeds uit de voeten hebben gemaakt voordat wij weten dat ze überhaupt in de buurt zijn. Voetstappen in de sneeuw zijn meestal de enige tekenen van hun aanwezigheid. Wie verwacht dat je in ‘Mission Wild: Siberian Tiger’ overstelpt wordt met intieme beelden van Siberische tijgers, zou misschien dan ook lichtelijk teleurgesteld kunnen zijn na het bekijken van deze tweedelige documentaire. Maar daarmee zou je de film onrecht aandoen, want het beelddocument is juist een uitermate boeiend verslag van een speurtocht naar een extreem ongrijpbaar dier, een queeste naar een gestreepte geest van het bos die het ultieme oergevoel belichaamt en symbool staat voor de ontembare wildernis die de aarde ooit was. En juist de zeldzaamheid en onvindbaarheid van de Siberische tijger maakt de in de documentaire getoonde (en met behulp van cameravallen gemaakte) beelden van voorbijlopende, etende of hun territorium markerende reuzenkatten zo uniek.
‘Mission Wild: Siberian Tiger’ slaagt er tevens in om op krachtige wijze te tonen hoe de Siberische tijger balanceert tussen hoop en vrees. Vrees omdat het aantal geslachtsrijpe vrouwtjes in veel tijgerkerngebieden erg laag ligt en de gestreepte katten ondanks hun beschermde status nog steeds gestroopt worden. Het laatste probleem komt heel tastbaar naar voren op het moment dat het team alle zeilen moet bijzetten om drie welpen (die lang afhankelijk blijven van hun moeder) te redden van een ijzige dood nadat hun moeder met een aan zekerheid grenzende waarschijnlijkheid is gedood door stropers. Maar hoop is er ook, in de vorm van een nieuw tijgergezinnetje, de terugvondst van een geslachtsrijp vrouwtje, de redding van de verweesde welpen en de nimmer aflatende toewijding van enkele bevlogen individuen die hun leven in dienst hebben gesteld van het onderzoeken en beschermen van de koning van de besneeuwde wouden van Oessoeriland.
‘Mission Wild: Siberian Tiger’ is een mooie documentaire die met zichtbare passie is gemaakt en de kijker een bescheiden inkijkje biedt in het leven van een van de meest geheimzinnige en enigmatische roofdieren op aarde.
Frank Heinen
‘Wild Mission: Siberian Tiger’ (‘Operation Snow Tiger’) verschijnt dinsdag 17 september 2013 op DVD en blu-ray.