Winter’s Bone (2010)

Regie: Debra Granik | 100 minuten | drama, thriller | Acteurs: Jennifer Lawrence, John Hawkes, Kevin Breznahan, Dale Dickey, Garret Dillahunt, Shelley Waggener, Lauren Sweetser, Ashlee Thompson, William White, Casey MacLaren, Isaiah Stone, Valerie Richards, Beth Domann, Tate Taylor, Cody Brown

Soms geven films in de eerste shots al een sterk signaal af en een belofte dat je iets gaat zien dat je aan je stoel nagelt. ‘Winter’s Bone’ is zo’n film. Het hyperrealistische verhaal dat zich ontvouwt speelt zich af in een omgeving van ‘white-trash’, een verpauperde blanke bevolkingsgroep in een afgelegen berggebied. De omgeving oogt uiterst miserabel, men woont in trailers of houten huisjes waar een enorme rotzooi aan sloopauto’s en ander afgedankt materiaal omheen ligt. Plaats van handeling: het Ozark berggebied. Ver weg van ‘law and order’ heeft de bevolking hier zo zijn eigen regels en maatstaven. Het illegaal maken van drugs in afgelegen hutjes is een lucratieve aangelegenheid, waar velen zich dan ook mee bezig houden. Deze bevolkingsgroep wantrouwt (en haat) de overheid en haar dienaren tot op het bot en is gesloten als een oester. Op ‘praten’ staat de zwaarst mogelijke straf.

Ree (Jennifer Lawrence) is een jonge vrouw die de zorg voor haar jonge broer en zusje op zich heeft genomen. Moeder is ziek, vader een crimineel die al jaren in de gevangenis zit voor het maken en verkopen van drugs. Het gezinnetje is straatarm, hun enige bezit is een gammel houten huisje. Om uit de geldzorgen te komen wil Ree omwille van de intekenbonus het leger in, maar zij is nog te jong en wordt afgewezen. De situatie wordt nog veel penibeler als na een bezoek van de sheriff blijkt dat pa (zonder dat zij dat weten) op borgtocht is vrijgelaten. Hij heeft het huisje als borg gegeven. Omdat pa niet is teruggekeerd van zijn verlof, gaat het incassobureau nu beslag leggen en staat voor de deur. Verkoop van het huis dreigt, slechts enkele dagen resteren voor zij dakloos worden.

Ree ziet maar één mogelijkheid: ondanks de hieraan verbonden risico’s op zoek gaan naar haar vader omdat zij denkt dat hij in de directe (en criminele) omgeving is ondergedoken en weer drugs aan het maken is. Zij denkt dat zijn vrienden hem verborgen houden. Die tocht is het begin van een reis waarbij gevaarlijke geheimen over haar vader en diens omgeving naar boven komen. Zijn ‘vrienden’ (deels verre familie) hebben er veel belang bij die waarheid te verbergen en bedreigen Ree voortdurend wanneer zij steeds verder in diens voorgeschiedenis en duistere praktijken terecht komt. Ree beroept zich op familiebanden maar geslotenheid en wantrouwen overheerst. Ree krijgt te horen dat zij haar zoektocht moet stoppen, wil zij zelf niet in groot gevaar komen. Het is duidelijk dat bijna iedereen wel weet wat er is gebeurd, maar niemand wil praten, de muur van zwijgen blijft overeind.

Uiteindelijk doet Ree een beroep op ‘Teardrop’ (John Hawkes), een broer van haar vader. Ook deze zit in het criminele milieu en vanaf het begin is al duidelijk dat dit een levensgevaarlijk persoon is, eveneens in drugshandel verwikkeld, en van wie je niet weet of hij nu helpt of je uiteindelijk (ook) naar het leven gaat staan. De zoektocht gaat verder en huiveringwekkende ontwikkelingen volgen ….

Jennifer Lawrence speelt een magistrale rol als Ree, in deze in moreel opzicht diep gezonken omgeving blijft zij volledig overeind. Haar vertolking is superieur, maar ook John Hawkes speelt de duistere figuur van oom Teardrop indrukwekkend. Alle overige rollen overtuigen evenzeer. Het scenario doet nergens gekunsteld aan en de spanning wordt zorgvuldig opgebouwd en gedoseerd. De film kent een sterke soundtrack die een uitermate sterke ondersteuning geeft aan het sfeerbeeld dat de film oproept. De ontwikkelingen vol suspense en onderhuidse spanningen maken de film tot een thriller van niveau. De cameravoering is magnifiek. Geweld is op geen enkele wijze overheersend, op een beperkt aantal – eerder suggestieve – scènes na. De casting is fenomenaal. De dreiging spat van de ‘koppen’ van de plaatselijke bevolking af. De locaties zijn sterk gekozen en de natuurlijke omgeving is dominant in al haar kaalheid en verpaupering.

Hoewel het verhaal wellicht wat ‘stevig’ klinkt, is de film uitermate geschikt voor een breed publiek. Een overtuigend verhaal over hoe in sommige omgevingen het schenden van de locale codes vergaande en onverbiddelijke consequenties kan hebben. Zowel de art house als de mainstream liefhebber zal zich hier uitstekend vermaken. ‘Thrilling’ en zinderend, een absolute aanrader!

Rob Veerman

Waardering: 4.5

Bioscooprelease: 25 november 2010