Win/Win (2010)
Regie: Jaap van Heusden | 83 minuten | drama | Acteurs: Oscar van Rompay, Leon Voorberg, Halina Reijn, Hans Kesting, Phi Nguyen, Pepijn Schoneveld, Hannah van der Sande, Christiaan Jelsma, Tamer Avkapan, Turan Furat, Pepijn Cladder, David Eeles, Denise Rebergen, Bob Schrijber, Anne Prakke, Doris Baaten, John Serkei, Bright Omansa Richards, Gijs de Lange, Jaap ten Holt, Frank Rigter, Wim Bouwens, Jurgen Theunissen, Jessy Love, Bob Stoop, Jack Luceno
Jaap van Heusden imponeerde al eerder met korte films als ‘Anderman’ (2006) en ‘Ooit’ (2008), dus de verwachtingen voor zijn eerste langspeelfilm waren groot. Gelukkig stelt de in 1979 geboren regisseur niet teleur, sterker nog: hij doet er een flinke schep bovenop: ‘Win/win’ is een sublieme productie, waarop weinig valt af te dingen.
Ivan Lucas van der Wegen is 24 jaar oud, geboren op 27 september 1984, komt uit Brussel, maar maakt carrière bij Cahen Greeson aan de Zuidas, een financieel brandpunt in de Nederlandse hoofdstad. Zijn gevoel voor cijfers, patronen en logica ademt uit el van zijn poriën. Het is duidelijk: Ivan is een star waiting to happen. Hij schept er immens genoegen in overal post-its achter te laten met tips voor de beurshandelaren. Uiteraard blijft dat niet onopgemerkt. Trader Stef, die zijn handelspartners omschrijft aan de hand van het automerk waarin ze rijden, welk drankje hun poison is, en op wat voor vrouwen (bruin met een dik achterwerk of geblondeerde Russinnen) ze vallen, ziet de potentie van deze jonge cijfergod en biedt Ivan een baan aan als junior trader. Het gaat Ivan voor de wind: eerst verdient hij voor zijn bedrijf per dag nog bedragen met zes cijfers voor de komma, maar al gauw zijn het er zeven of acht. Het plotselinge succes laat uiteraard ook zijn sporen na: Ivan kan het niet aan, zeker niet wanneer hij in de dealing room ziet wat de keerzijde van het succes is.
Eigenlijk is Ivan heel alleen. Het appartement waarin hij woont voelt te groot voor iemand die pas thuiskomt als de zon allang is verdwenen. Zijn familie woont vermoedelijk nog in België, wel belt hij eventjes met zijn oma, maar de meeste troost haalt hij uit een sigaret. Vrijwel onmiddellijk weet de jonge twintiger sympathie bij de kijker op te roepen, en dat wordt versterkt door zijn houding ten opzichte van collega’s. Zo is er Paul, een Koreaan met een al net zo’n naar autisme neigende, maar zich anders openbarende gave als Ivan. De twee sluiten voorzichtig vriendschap, wat zich uit in een ontroerende scène aan het einde van de film. Ivans overige momenten van eenzaamheid probeert hij te verdrijven door contact te leggen met Deniz, de receptioniste van Cahen Greeson. Een prachtige scène is die waarop Ivan en Deniz op hun buik in Ivans nieuwe appartement liggen te kijken naar een nestje muizen. Heel behoedzaam vormt zich een band, misschien wel een romance, maar Van Heusden laat gedurende de film nergens merken waar de relatie zal staan als de aftiteling over het scherm rolt. Die beheerste spanning is in veel scènes voelbaar; je merkt dat er iets aan zit te komen, maar er worden je geen handvaten geboden, waardoor je de hele film meegesleept wordt.
Daarnaast bezit Van Heusden het talent het publiek op een volstrekt natuurlijke manier ingewijde te maken in een wereld die normaliter ver van ons bed staat; waar snauwen naar en afblaffen van je collega’s en het binnenhalen van miljoenen euro’s doodgewoon is. Doordat het centrale personage eigenlijk net zo goed niet echt op zijn plek is voelt de kijker zich nauw betrokken. De werkzaamheden binnen het bedrijf zijn voor een leek natuurlijk ondoorzichtig, maar in ‘Win/win’ lijkt het allemaal heel logisch. Dat de cast ook nog eens heel geloofwaardig acteert, helpt uiteraard mee. Oscar van Rompay is iemand om in de gaten te houden, maar ook Phi Nguyen staat zijn mannetje. Verder zet Leon Voorberg overtuigend de rol neer van Stef en weet Halina Reijn als Deniz te boeien.
Tenslotte is de cinematografie van ‘Win/win’ weergaloos. Neem bijvoorbeeld de scène met de hinkelbaan of de al eerder genoemde scène waarin Halina Reijn en Oscar van Rompay het muizennestje gadeslaan. En dat gadeslaan: dat is juist wat ‘Win/win’ zo’n bijzonder prettige film maakt. Mensen gadeslaan en zien en geloven wat hen beweegt, motiveert. Om dat op het scherm te toveren is een gave die slechts een selecte groep filmmakers bezit. Jaap van Heusden heeft die gave wel.
Monica Meijer
Waardering: 4.5
Bioscooprelease: 20 mei 2010
DVD-release: 1 november 2010