Wolf and Sheep (2016)

Regie: Shahrbanoo Sadat | 86 minuten | drama | Acteurs: Sediqa, Qodrat, Amina, Sahar, Masuma, Mohammad Amin, Zekria, Qorban Ali, Ali Khan

Als jongste deelnemer ooit aan de Director’s Fortnight van het filmfestival in Cannes, wist de toen 26-jarige Afghaanse regisseur Shahrbanoo Sadat in 2016 meteen de Art Cinema Award voor beste speelfilm te winnen. Haar debuut ‘Wolf and Sheep’ geeft een prachtig inkijkje in het dagelijks leven van een afgezonderde dorpsgemeenschap in Afghanistan, waarin het leven verklaard wordt aan de hand van fantastische verhalen. Zoals dat van de Kashmirwolf, die op twee poten loopt en waarin een groene fee schuilgaat. Sadat laat zowel wolf als fee nu en dan door het dorp struinen, wat de film een magisch-realistisch tintje geeft.

De film begint, zoals meer interessante verhalen, met een sterfgeval. De vader van de jonge knaap Qodrat is aan kanker bezweken en meteen worden een paar gebruiken duidelijk. De mannen slachten een schaap, terwijl de vrouwen bij de weduwe binnen mijmeren over Allah’s wil. Qodrats moeder gaat op zoek naar een nieuwe man en wil Qodrat en haar andere kinderen eigenlijk onderbrengen bij haar zus in de stad, een ezeltocht van twaalf dagen verderop. Qodrat vindt het maar niks en zondert zich meer en meer af van alles en iedereen.

Behalve van Sediqa, een meisje dat wegens haar zogenaamd rare ogen en gekke loopje (met een grote mand op haar rug) gemeden wordt door de andere meiden uit het dorp. Qodrat vindt in haar een gelijke ziel. Samen stelen ze aardappels en Qodrat leert haar steenslingeren. Voor het grootste gedeelte van de film wordt het dorpsleven door hun ogen bezien en valt bijvoorbeeld op hoe weinig affectie er getoond wordt. Zo worden de kinderen geacht de schapen en geiten te hoeden, maar als er een keer een aanval is van een paar wolven, krijgen ze de volle laag van de volwassenen, omdat ze niet hebben voorkomen dat er dieren zijn doodgebeten.

De volwassenen onderling zijn voortdurend aan het konkelen en aan het navelstaren en dat wordt door de kids voortreffelijk nagedaan. Een prachtige scène is als een paar meiden een uithuwelijking naspelen en gaan onderhandelen over de prijs van de bruid. Zo rijgen de dagen zich aaneen. Er ontstaat wel eens een ruzie, er gebeuren ongelukken, maar vooral worden er verhalen verteld. De hele film lang klinkt er geen muziek (behalve bij de aftiteling), maar hoor je slechts de omgevingsgeluiden en het gepraat van de dorpelingen.

Net als de Mongoolse regisseur Byambasuren Davaa (onder andere ‘The Story of the Weeping Camel’ (2003) en ‘The Cave of the Yellow Dog’ (2005)) baseert Sadat zich deels op eigen ervaringen. Ze kent het dorpsleven dat ze filmt, waardoor de kleinste details overtuigen. De authenticiteit wordt bovendien verhoogd doordat ze geen gebruik maakt van professionele acteurs, maar Afghaanse dorpelingen (een versie van) zichzelf laat spelen. Deze aanpak doet denken aan Eric Valli, die voor ‘Himalaya’ (1999) grotendeels met amateurs het Nepalese dorpsleven in de Himalaya heeft vastgelegd. Qua beeld liggen ‘Himalaya’ en ‘Wolf and Sheep’ ook dicht bij elkaar. Cinematografe Virginie Surdej toont de het berglandschap op de fraaist mogelijke manieren.

Waarin ‘Wolf and Sheep’ wel verschilt van de aangehaalde voorbeelden, is het narratief. De film doet meer aan als documentaire dan als uitgewerkt verhaal. Je krijgt een glimp voorgeschoteld van het afgezonderde leven dat de dorpsgemeenschap leidt. Zodra er dreiging van de bewoonde wereld uitgaat, in de vorm van gewapende mannen die het dorp naderen, is de film abrupt afgelopen. Maar dan heb je je wel bijna 90 minuten kunnen vergapen aan een Afghanistan dat maar zelden getoond wordt. En dat blijkt van een grote schoonheid.

Wouter de Boer

Waardering: 4

Bioscooprelease: 10 augustus 2017