Yo (2007)

Regie: Rafa Cortés | 100 minuten | drama, thriller | Acteurs: Alex Brendemühl, Marga Grimalt, Rafel Ramis, Heinz Hoenig, Maria Lanau, Manel Barceló, Joan Pizà, Aina de Cos, Mateu Sa Tanca, Margalida Grimalt, Carme Feliu

In deze soms bijna claustrofobisch aandoende thriller draait het om identiteit. Hans, de hoofdpersoon, is een ietwat schichtig type. Hij wil, om wat voor reden dan ook, koste wat kost een rotbaantje als klusjesman op Majorca krijgen. Dat zijn directe baas, Thorsten, alias ‘Tanca’, een bullebak is, deert hem niet. Waarom hij per se hier wil zijn, bij een slechte werkgever en in een ongastvrij dorpje, blijft eigenlijk onduidelijk. Hij zal z’n redenen hebben om Duitsland te willen ontvluchten, maar bovenal lijkt Hans een nogal zachtaardig figuur, op zoek naar zekerheid.

Die onzekerheid krijgt hij op Majorca in eerste instantie juist niet. Zodra hij te horen krijgt dat zijn voorganger ook Hans heette, begint de grond onder zijn voeten alleen maar onvaster te worden. Hans bijt zich echter vast, en komt langzaam maar zeker meer te weten over die andere Hans, en daarmee over de andere mensen in het dorp. Waarom denkt Miquelet, een oud mannetje, de hele tijd dat Hans de andere Hans is? Wat hebben de barmeisjes, Catalina en Nina, met de vroegere Hans te maken? Hoeveel risico’s moet je durven lopen voor precies de juiste fles whiskey voor je baas? En is er toch aan de hand met Hans’ geheimzinnige waterput? Het zijn onalledaagse vragen en problemen die Hans steeds meer in hun bezit nemen, en die van ‘Yo’ een onheilspellende thriller maken, terwijl je niet eens weet of er eigenlijk wel een misdaad of iets dergelijks begaan is.

De onderliggende vraag lijkt te zijn: wie was die andere Hans? Verwarrend wordt het pas echt als Hans die vraag steeds meer (noodgedwongen) verwart met de vraag wie hijzelf is. De arme Hans lijkt aan deze identiteitsvraag onderdoor te gaan, een lot dat hij lijkt te delen met zijn voorganger. Misschien juist daarom is het niet zo verrassend dat hij zich steeds meer gaat identificeren met zijn naamgenoot. De onzichtbare persoon die als een juk op zijn schouders lag, wordt van last tot lotgenoot. Dat is zijn redding, maar het betekent tegelijkertijd dat hij definitief afscheid lijkt te moeten nemen van zijn eigen identiteit. De Hans die we aan het einde van de film zien, lijkt in niets meer op de onzekere Hans van het begin. Wie is hij nu: zichzelf, of zijn voorganger?

Ondanks de soms wat schetsmatige personages, die niet allemaal even goed uit de verf komen, is ‘Yo’ een goed geacteerde en vooral ook spannende film, waarin vooral hoofdpersoon Hans (geacteerd door co-scenarioschrijver Brendemühl) een interessant karakter is.De film laat zich kijken als een thriller, gefilmd op een manier die je onrustig op je stoel laat zitten. Dat is knap, want het plot is geen ‘whodunnit’, en er zijn ook geen ‘good guys’ en ‘bad guys’, zoals zo vaak in spannende thrillers. Integendeel, ‘Yo’ speelt in een realistische setting, niet het zonnige toeristische Majorca, maar het donkere, regenachtige en soms bekrompen Majorca van de bewoners zelf. En de ‘thrill’ is alleen maar ‘Hans’: wie was de andere Hans, en wie is de huidige Hans? Een haast filosofische thriller dus, waarin identiteit angstwekkend genoeg vooral een illusie lijkt te zijn.

Daniël Brandsema