Youth (2015)
Regie: Paolo Sorrentino | 124 minuten | drama | Acteurs: Michael Caine, Harvey Keitel, Rachel Weisz, Paul Dano, Jane Fonda, Mark Kozelek, Robert Seethaler, Alex Macqueen, Luna Zimic Mijovic, Tom Lipinski, Chloe Pirrie, Alex Beckett, Nate Dern, Mark Gessner, Paloma Faith, Ed Stoppard
Met zijn ‘La grande bellezza’ won regisseur Paolo Sorrentino in 2014 de Oscar voor beste buitenlandse film. De film, als ode aan Fellini’s ‘La dolce vita’, vertelt door de ogen van een oudere journalist over de decadente beau monde van de Italiaanse hoofdstad Rome. Tegelijkertijd is het een eerbetoon aan de kwetsbare stad zelf. Ouderdom en schoonheid gaan zonder elkaar los te durven laten voor altijd hand in hand. Tot de dood erop volgt.
Een film met de naam ‘Youth’ kan in de handen van Sorrentino bijna niet anders dan eenzelfde thematiek hanteren. De twee hoofdpersonages zijn ironisch genoeg inderdaad mannen op leeftijd, die de problemen van de ouderdom aan den lijve ondervinden. Een haperende prostaat is bijvoorbeeld aan de orde van de dag. Maar waar in ‘La grande bellezza’ de vergankelijkheid van de stad Rome centraal stond, is ‘Youth’ vooral gericht op de fragiele menselijke psyche. Want dat het lichaam niet meewerkt is één ding, maar dat ook de geest steken laat vallen is iets waar de oudjes Fred Ballinger en Mick Boyle moeilijk mee leven kunnen.
Ballinger (Michael Caine) heeft zijn tijd als dirigent en componist achter zich gelaten en wacht rustig zijn tijd af tot hij zich weer bij zijn vrouw kan voegen. Veel levensenergie lijkt hij niet meer te hebben. Als zijn dochter hem komt melden dat ze is verlaten door haar echtgenoot, is vooral onmacht hem ten deel. Zijn beste vriend Boyle (Harvey Keitel) probeert nog het beste uit zijn leven te halen. De scenarioschrijver en regisseur werkt met een groep jonge honden aan zijn magnum opus, een filmtestament dat al zijn eerdere werk moet doen vergeten. De wereldberoemde actrice Brenda Morel heeft hij al gestrikt. Niets lijkt een succes in de weg te kunnen staan. Het verleden is voor beide mannen echter zowel een nostalgische bron van vreugde als een onoverkomelijk kwaad.
De twee acteerkanonnen dragen die tweeslachtige ouderdom sterk uit. Niet alleen door fysiek hun wankelheid te betonen, maar ook door zichtbaar geestelijk te lijden onder het verstrijken van de tijd. Dat klinkt zwaarmoedig allemaal, toch gaat ‘Youth’ gepaard met een aangename vorm van humor. Sorrentino schakelt regelmatig heen en weer tussen die verschillende emoties, waardoor ‘Youth’ aan intensiteit wint. De muzikale diversiteit en geweldige dialogen vergroten dat gevoel.
Het hotel/kuuroord dat als decor van de film dient, draagt bij aan de absurditeit. Op het eerste gezicht lijkt het een plek van pure sereniteit en schoonheid, hoog in de Zwitserse Alpen. De gasten die er verblijven zijn echter de dwaasheid zelve. Een acteur die verkleed als Adolf Hitler in een filmrol tracht te komen, een leviterende Boeddhistische monnik en oud-voetballer Diego Maradona bevolken het logement. Als relikwieën uit het verleden zijn ze onuitwisbaar. Het doet denken aan het kuuroord uit Fellini’s ‘8½’, eveneens een plek waar waanzin de scepter zwaait.
Zo komt Fellini toch weer om de hoek kijken. Maar die eendimensionale vergelijking doet ‘Youth’ tekort. Net zo als een vergelijking met Sorrentino’s prijswinnende ‘La grande bellezza’ zijn nieuwe film weinig eer aan doet. Hoewel de thema’s in beide films overlappen, is ‘Youth’ toch weer geheel anders. Fris. Emotioneel. Maar op zijn tijd ook vol zwarte humor. In die zin is ‘Youth’ vooral een ode aan de eeuwige jeugd.
Wouter Los
Waardering: 4.5
Bioscooprelease: 29 oktober 2015
DVD-release: 8 maart 2016