Zombie: The Resurrection of Tim Zom (2014)
Regie: Billy Pols | 72 minuten | documentaire
‘Zombie: The Resurrection of Tim Zom’. Het klinkt als een makkelijke poging om aan te haken bij de hype die eigenlijk al weer een tijd achter ons ligt. Niets is echter minder waar. Het zijn niet de ondoden die het onderwerp zijn van deze documentaire, maar het is skater Tim Zom (bijnaam Zombie) die de hoofdrol spelen mag. De talentvolle Rotterdammer is al sinds zijn jonge jaren met zijn trouwe skateboard te vinden op de straten van de Maasstad. Ondanks een moeilijke jeugd krijgt hij toch de kans zich te bewijzen op het hoogste podium. In de Verenigde Staten mag hij laten zien dat hij zijn donkere verleden achter zich gelaten heeft.
Stilistisch doet ‘Zombie: The Resurrection of Tim Zom’ denken aan de populaire skatevideo’s van de jaren tachtig en negentig. Gruizelige maar kleurrijke beeldkwaliteit. De vaart zit er lekker in. De camera volgt de skater soepel en de montage is redelijk snel. Daardoor is de film constant in beweging. De film heeft daarbij een fijnzinnig gevoel voor belichting. Er klinkt hiphop, lichte house en rock ter ondersteuning, alsmede een meer poëtische filmmuziek. Zijn talent is onmiskenbaar evident. Maar ook zijn er een enkele (harde) valpartijen te zien. Shots van een skateboardende Zom worden afgewisseld met gevoelige sfeershots. Het doet allemaal authentiek aan. Het is vallen en opstaan wat de skater hier doet. Een les die niet alleen voor de sport, maar voor zijn hele leven geldt. Zo gezien is het skateboarden een analogie voor het leven zelf. Daardoor dringt ‘Zombie: The Resurrection of Tim Zom’ al snel tot de kern van de essentie. De camera blijft dichtbij, waardoor het persoonlijk kan worden. Helaas is deze beeldkwaliteit niet overal even consistent, waardoor de boodschap niet altijd goed doorkomt.
Om het portret van Zom volledig te maken, komen ook zijn naasten aan het woord. Van de woordvoerder van sponsor Nike tot aan zijn familie en vriendin. Daaruit krijgt zijn verleden vorm. De jonge Tim is opgegroeid in de achterstandswijken van Rotterdam. Meer dan andere steden is het daar een harde wereld. Straatcriminaliteit tiert welig. Er heerst een onoverbrugbare kloof tussen jong en oud. Disfunctionele families zorgen ervoor dat jongeren hun toevlucht nemen tot de straat. Maar net als voor Tim Zom is het voor veel jongeren thuis. De lokroep naar drugs en geweld is echter groot. De charismatische persoonlijkheid van nu was volgens zijn naasten toen een waar pleurisjong. De verstandhouding met zijn familie is gecompliceerd. Hij heeft een grote neiging tot (zelf)destructie. Van kattenkwaad naar deelname aan een bloedige vechtpartij, schoolspijbelarij en het plegen van diefstallen maakten hem tot een ongeleid projectiel dat elk moment kon ontploffen. Het voerde hem langs de afgrond van het Rotterdamse stadsleven. ‘Zombie: The Resurrection of Tim Zom’ toont zoveel mogelijk van deze strubbelingen. Het is het leven op de straat dat hier te zien is. Skateboarden is zijn enige mogelijke uitweg.
De agressie die Tim heeft, kan hij kwijt in de sport. Daardoor heeft hij een eigen, unieke en rauwe stijl ontwikkeld die hem aan te top zou kunnen brengen. Maar door dat duistere verleden, is de angst groot dat hij in herhaling zal vallen. Zeker wanneer de realiteit van de Rotterdamse achterstandswijken wordt ingeruild voor de vermeende pracht en praal van de Verenigde Staten, het land van de onbegrensde mogelijkheden. Daar is hij helemaal vrij. Maar de vraag is of het gebrek aan grenzen Tims carrière niet in de weg zullen staan. Interessant hierin is dat zijn stijl gevormd is door zijn verleden, een stuk geschiedenis waar hij juist afstand van probeert te nemen.
De snelheid van opeenvolgende shots staat in contrast met het lage tempo van de opbouw. De makers nemen de tijd om vrijbuiter Tim te introduceren en waken ervoor om een te sentimenteel verhaal te vertellen. Daardoor blijft de authenticiteit in stand. Zelf komt Tim niet veel aan het woord en blijft hij redelijk gesloten voor de buitenwereld. Daardoor blijft er toch een afstand tussen toeschouwer en de eigenzinnige Zom bestaan. Door alle getuigenissen krijgt de toeschouwer daardoor een enigszins eenzijdig beeld van de skater.
‘Zombie: The Resurrection of Tim Zom’ werd in 2014 tweede in de strijd om de publieksprijs op het Internationaal Film Festival van Rotterdam. Dat zal vooral te danken zijn aan de thuiswedstrijd die de skater daar speelde. Nu is het aan Zom en de film aan de rest van de wereld te laten zien wat ze echt waard zijn.
Wouter Los
Waardering: 3
Bioscooprelease: 15 mei 2014