Dead Body Welcome (2013)
Regie: Kees Brienen | 75 minuten | drama | Acteurs: Kees Brienen
‘Dead Body Welcome’ is het uitermate persoonlijke speelfilmdebuut van Nederlander Kees Brienen (1968). Naast het maken van enkele experimentele shorts is Brienen vooral werkzaam als filmprogrammeur, onder andere voor Movies That Matter, het IDFA en het IFFR. ‘Dead Body Welcome’ ging in wereldpremière op het IFFR 2013. In maart 2006 zou hij samen met zijn vriend Jeroen de Rijke de totale zonsverduistering in Ghana filmen. Maar bij aankomst in het West-Afrikaanse land stond zijn vriend niet, zoals afgesproken, op hem te wachten. Al snel kreeg Brienen het verpletterende bericht dat zijn vriend overleden was. Hij werd slechts 35 jaar. Zo kreeg de reis om een hechte vriendschap te vieren geheel onverwacht een heel ander karakter. Bizar lijkt een understatement. De dood sluipt zo je leven binnen. Keihard, onherroepelijk en nooit welkom.
De rouwende Brienen moest plotseling van alles regelen. Het stoffelijk overschot moest natuurlijk gerepatrieerd worden, waarvoor een aantal moeizame gesprekken met de autoriteiten noodzakelijk waren. Van het filmen van de zonsverduistering kwam niets meer. Eenmaal terug in Nederland kon Brienen niet goed aan vrienden en familie vertellen wat de gebeurtenis en het verblijf in Ghana met hem hadden gedaan. ‘Dead Body Welcome’ is het resultaat van Brienens besluit, dat hij twee jaar later nam, om zijn relaas onder woorden, of liever, in beelden te brengen.
Voor de opnames van ‘Dead Body Welcome’ keerde Brienen niet terug naar Ghana, maar vertrok hij met een bescheiden filmcrew naar India. Een must, omdat dat naast de eerstvolgende locatie van de eclips, ook de meest geschikte was. ‘Dead Body Welcome’ is geen een-op-een-reconstructie geworden, niet in de laatste plaats omdat er natuurlijk grote culturele verschillen zijn tussen Ghana en India. Toch lijkt de filmmaker, die zichzelf om budgettaire redenen de hoofdrol gaf, de emoties van die zware periode wel opnieuw te beleven. Het scenario van de film werd geschreven door de in 2012 overleden scenarioschrijfster Desiree Duwel, maar veel van de film voelt spontaan en niet gestileerd aan. Er loopt geen strakke scheidslijn tussen documentaire en fictie en het is alsof Brienen de gebeurtenis die zo’n impact op hem had, gewoon nogmaals beleeft. Dat is knap.
‘Dead Body Welcome’ is het beste te omschrijven als een verslag van een hallucinante roadtrip. Brienen lijkt zich vaak in die schemerstaat tussen waken en slapen, tussen nuchter en beneveld te bevinden. Alsof de gebeurtenissen om hem heen niet altijd tot hem doordringen. Er vinden maar weinig gesprekken plaats en niet elke dialoog is even boeiend. Het gesprek met een oud vrouwtje aan het begin van de film maakt dan nog de meeste indruk. Haar levensinstelling is een prima samenvatting van de les die er uit deze film getrokken kan worden. De mooiste scènes zijn die met het stoffelijk overschot: als Kees Brienen zijn vriend eindelijk gevonden heeft in het afgelegen bergdorpje en hij afscheid neemt. En de scène waarin het lichaam door dorpsbewoners een steile bergwand wordt gedragen krijg je ook niet snel meer van je netvlies. De crematie in de buitenlucht op het strand, net voor de zonsverduistering, is ook indrukwekkend gefilmd. Maar evenzo vaak is ‘Dead Body Welcome’ saai en langdradig. Lange shots van de omgeving onderweg of de slaapplaatsen waar Brienen verblijft onderweg naar zijn vriend, bieden wel een blik op het leven in India, maar voegen voor “het verhaal” niet veel toe. Maar daar is de maker waarschijnlijk ook niet op uit geweest. ‘Dead Body Welcome’ is een gedurfde film, waarin Kees Brienen zich letterlijk en figuurlijk blootgeeft. Een mooie hommage aan zijn overleden vriend, maar de film zal lang niet voor iedereen een onderhoudende tijdsbesteding zijn.
Monica Meijer
Waardering: 3
Bioscooprelease: 4 april 2013