Hope and Glory (1987)

Regie: John Boorman | 113 minuten | komedie, drama, oorlog | Acteurs: Sebastian Rice-Edwards, Geraldine Muir, Sarah Miles, David Hayman, Sammi Davis, Derrick O’Connor, Susan Wooldridge, Jean-Marc Barr, Ian Bannen, Annie Leon, Jill Baker, Amelda Brown, Katrine Boorman, Colin Higgins, Shelagh Fraser, Gerald James

Het is misschien moeilijk voor te stellen omdat we a. zelf nooit de verschrikkingen van een oorlog aan den lijve hebben gevoeld en b. de berichtgeving in de media ons anders doen geloven, maar voor sommige kinderen was de Tweede Wereldoorlog een hele prettige tijd. De in 1933 geboren Britse filmmaker John Boorman bijvoorbeeld, bekend van onder andere ‘Point Blank’ (1967), ’Deliverance’ (1972) en ‘Excalibur’ (1981), herinnert zich zijn jeugd als een groot feest. Hoe onbetamelijk dat ook mag klinken, als je ‘Hope and Glory’ (1987), dat hij grotendeels baseerde op die periode in zijn eigen leven, kijkt, begrijp je dat onmiddellijk.

‘Hope and Glory’ gaat over de negenjarige Billy Rohan (Sebastian Rice-Edwards). Hij weet zich het moment dat de oorlog aangekondigd werd nog goed te herinneren. De radio waar zijn ouders (David Hayman en Sarah Miles) naar luisterden stond net hard genoeg om hem in zijn spel in de tuin te storen. Onmiddellijk valt Billy uit naar jongere zusje Sue (Geraldine Muir), om duidelijk te laten blijken dat hij oud genoeg is om te begrijpen wat er aan de hand is, maar in feite kan hij de consequenties nog lang niet overzien.

De Tweede Wereldoorlog is eigenlijk voor Billy en zijn leeftijdsgenootjes een welkome afwisseling. Het is geweldig om naar de bombardementen verderop te kijken, vuurwerk op een doordeweekse avond! En het speuren naar granaatsplinters is ook een heerlijke bezigheid, Billy’s verzameling groeit gestaag. Maar wat vooral beklijft is het absolute gevoel van vrijheid dat de kinderen hebben. Geen volwassene die zich om hen bekommert, ze mogen maar wat aanrommelen in de verwoeste huizen in de buurt, soms vinden ze nog iets van waarde of zien ze dingen waar ze eigenlijk te jong voor zijn. Dat er daadwerkelijk mensen sterven, is natuurlijk wel érg, maar het is ook wel heel tof om als eerste hiervan op de hoogte te zijn. In een scène wordt door de kinderen naar elkaar geroepen dat de moeder van een meisje in de buurt, Pauline, die er gewoon bij staat te treuren, gisteren dood is gegaan.

Toch wordt de oorlog niet gebagatelliseerd. Er staat daadwerkelijk iets op het spel, ook voor het gezin Rohan. Maar omdat ‘Hope and Glory’ alles vanuit het perspectief van de jonge Billy laat zien, voel je je weer even kind en merk je hoe moeilijk het soms is om groot te worden.

Het verlies van onschuld overstijgt de generaties echter. Ook de volwassenen, die aanvankelijk nog denken dat de oorlog met kerst wel voorbij zal zijn, nemen overhaaste beslissingen, zoals Billy’s moeder, die haar kinderen naar haar zus in Australië wil sturen en daar toch weer op terugkomt. Andere personages, zoals Billy’s vijftienjarige zus Dawn (Sammi Davis), krijgt een relatie met een Canadese militair, of verbreken hun huwelijk om er met een Poolse piloot vandoor te gaan.

De volledige cast speelt op de toppen van hun kunnen. Samen zetten ze een realistisch beeld neer van een arbeidersgezin in een Londense buitenwijk in de Tweede Wereldoorlog. ‘Hope and Glory’ is een warme, liefdevolle film waarin Boorman de perfecte balans heeft gevonden tussen drama en komedie, blijheid en verdriet, angst en zorgeloosheid. De film werd voor vijf Oscars genomineerd, waaronder die van beste film en beste regisseur.

Monica Meijer

Waardering: 4

Bioscooprelease: 27 oktober 1987
DVD-release: 2 oktober 2019