Het zuiden (2004)

Regie: Martin Koolhoven | 87 minuten | drama | Acteurs: Monic Hendrickx, Frank Lammers, Oksana Akinshina, Olga Louzgina, Ina Geerts, Nazmiye Oral

‘Het zuiden’ is een op zich relatief eenvoudig vertelling die echter overtuigend vorm en inhoud heeft gekregen. Vooral het indringende spel van Monic Hendrickx (Martje) is zeer sterk. De rol van Frank Lammers (Loe als de nieuwe chauffeur) is qua omvang een stuk kleiner, maar juist de momenten waarop hij zijn schrikreactie verwoordt als hij bij een vrijpartij geheel onverwacht ontdekt dat Martje een borstamputatie heeft ondergaan en een prothese draagt is zeer geloofwaardig. Dit geldt overigens voor alle karakters in dit verhaal. Deze zijn goed uitontwikkeld en hun twijfels, angsten en onzekerheden komen goed uit de verf. De gastrollen van Oksana Akinshana en Olga Louzgina vormen eveneens een sterke bijdrage in het verloop van de gebeurtenissen.

De ontwikkelingen beginnen als Martje Loe ontmoet bij een hamburgertent, zij vlucht als hij voor haar een kop koffie is gaan halen. Later komt Loe onverwacht bij haar wasserij solliciteren omdat hij zijn lange vrachtwagenreizen naar het buitenland beu is. Er ontstaat vrijwel direct een sterke aantrekkingskracht tussen hen en bij een vrijpartij schrikt hij als blijkt dat zij een borstamputatie heeft ondergaan. Zij durfde hem dit niet te vertellen en hij verwijt haar dat zij dat wel even vooraf had moeten zeggen. Hij vindt het niet erg, maar had er wel op voorbereid willen zijn. Hij stormt na een woordenwisseling het kantoor uit en Martje is teleurgesteld, woedend en vooral verdrietig omdat het de zoveelste man is die wegloopt vanwege haar borstamputatie. Zij ziet haar angsten weer eens bevestigd.

Haar medewerksters zien haar verdriet, trekken op basis van leugens over het gebeurde de verkeerde conclusies en zij besluiten Loe te straffen en op te sluiten in een washok waar een hoge temperatuur heerst. Loe had haar niet willen verkrachten zoals zij denken, maar uiteindelijk juist willen troosten. Martje was al te boos en verdrietig om dit nog te kunnen begrijpen en zij wil hem laten boeten. Na afloop van de werkdag wil ze hem na deze  bestraffing weer vrij laten, maar zij gaan opnieuw in discussie over het feit dat Loe vindt dat zij vooraf iets over de borstamputatie had moeten zeggen. Voor haar is het echter weer haar zoveelste teleurstelling in mannen. Ze gooit dan opnieuw de deur dicht en sluit die af. De motor laat zij aanstaan, zodat niemand Loe kan horen. De volgende dag zegt ze tegen haar medewerksters dat Loe is vertrokken en niet meer terugkomt.

Tot zover is het verhaal enigszins voorspelbaar en je ziet de verdere dramatische ontwikkelingen al aankomen, maar juist door het sterke spel van vooral Monic Hendrickx blijft het verhaal geheel overeind. Je ziet haar onvermijdelijk geheel omslaan naar een persoon die volledig in een eigen droomwereld gaat leven. Na enkele dagen blijkt Loe ook nog een vrouw te hebben die ongerust bij Martje informeert of zij als werkgever weet waar Loe is. Zij is dan opnieuw in Loe teleurgesteld, hij wilde immers ook met haar naar bed!

Martje verliest geheel het zicht op de realiteit van de situatie en gaat verder in haar schijnwereld waarbij zij ook de zorg van een pasgeboren baby van een illegale medewerkster op zich wil nemen. Ze gaat naar een winkel voor prothesen waar zij een meer natuurlijk uitziende borst wil kopen, om op die manier Loe toch te kunnen behagen. Tot die bestelling binnen is en zij daarmee geheel klaar is voor Loe, moet deze dan maar even in de afgesloten verwarmingskamer blijven.

Die ontwikkeling waarin zij uiteindelijk geheel het zicht op de werkelijkheid kwijt raakt, is overtuigend uitgewerkt. Met sterk spel en goed camerawerk wordt hier een bizarre situatie neergezet die toch volkomen geloofwaardig is. Dat de ontwikkelingen uiteindelijk tot een dramatische ontknoping leiden, valt enigszins te verwachten, maar juist het spel aan het einde maakt ook dit weer tot een boeiende ontknoping. Warm aanbevolen.

Rob Veerman

Waardering: 4

Bioscooprelease: 22 april 2004