Onder invloed (2013)

Regie: Nova van Dijk | 50 minuten | drama | Acteurs: Marijke Pinoy, Robrecht Vanden Thoren, Raymond Thiry

Met haar uitstekend ontvangen korte film ‘Kattenkwaad’ uit 2010 toonde het creatieve multitalent Nova van Dijk al aan een filmmaker te zijn om rekening mee te houden. ‘Kattenkwaad’ schopte het zelfs tot Nederlandse inzending voor de Oscar voor beste korte film. Niet slecht voor een voormalig soapsterretje! ‘Onder invloed’ (2013), de film die Nova samen met haar zus Laura maakte in het kader van het filmproject ‘One Night Stand’, is al even eigenzinnig als ‘Kattenkwaad’. En minstens zo geslaagd! Opnieuw slaagt Van Dijk er namelijk in de kijker mee te trekken in haar merkwaardige, absurdistische wereld. Plaats van handeling is dit keer het Vlaamse dorpje Poelbeeke, een zwartekousengemeenschap waar het niet bepaald gewaardeerd wordt als je uit de toon zingt. In de epiloog, verteld in het Frans (we zien pas aan het einde van de film door wie), maken we kennis met de familie Van Cauwelaert, halverwege de jaren vijftig. Vader Rudolf is een Nederlander die droomt van rijkdom, luxe en mondaine oorden. Hij trekt moeder Jeanne (Marijke Pinoy) mee in zijn vrijgevochten bestaan en samen krijgen ze een zoon, die ze vernoemen naar Hollywoodster Kirk Douglas. Niets lijkt hun geluk in de weg te zitten…

Totdat Rudolf op een dag met zijn scooter op pad gaat om pijptabak te halen en nooit meer terugkomt. Jeanne verandert van een levenslustige vrouw in een muurbloempje, die een teruggetrokken bestaan leeft. Dan maken we een sprong, twintig jaar vooruit in de tijd naar 1975, en gaat de film echt van start. Kirk (een hilarische Robrecht van den Thoren) is inmiddels 35 en woont nog altijd bij zijn moeder. Hun leventje is zo gezapig als het maar kan; hun enige uitspattingen bestaan uit ministecken, orgel spelen en op hun ‘gezellige avond’ scrabbelen en gevulde eieren en hamrolletjes eten. Hun oersaaie leven wordt echter opgeschud door de nieuwe buurman Marcus (fijne rol van Raymond Thiry), een Nederlandse hippie die samenleeft met een piepjong vriendinnetje en een alpaca die hij won met een potje poker in Guatemala. Enerzijds verafschuwt Jeanne deze vreemdeling (die haar maar al te veel aan haar hartenbreker van een echtgenoot doet denken), anderzijds vindt ze deze charmeur toch ook wel intrigerend en leeft ze zelfs een beetje op. Kirk, die jarenlang een vaderfiguur heeft moeten missen, raakt echter zwaar van Marcus – en zijn 19-jarige huisgenootje – in de ban. Terwijl haar zoon steeds meer tijd doorbrengt met de wietrokende, losbandige buurman, voelt Jeanne zich in de steek gelaten en besluit ze Kirk op een niet al te subtiele manier voor zich terug te winnen.

‘Onder invloed’ is een sterk staaltje absurdistische cinema. Nova van Dijk weet op treffende wijze de tragikomische situatie te schetsen waar de Van Cauwelaerts zich in bevinden en de tijdsgeest van de jaren zeventig na te bootsen. Met name met het personage Kirk – type lulletje rozenwater – slaat ze de spijker regelrecht op zijn kop. Het is mede dankzij de overtuigende mimiek van acteur Robrecht van den Thoren dat Kirk de lachers op zijn hand heeft. ‘Onder invloed’ staat sowieso bol van de humor. Niet het soort humor waarbij je uit je broek scheurt van het lachen, maar eerder die van het soort waarbij je continu moet grinniken. Om de knulligheid van de situaties en de personages, de rake dialogen en de gekke wendingen. Dat Van Dijk bijvoorbeeld alpaca Prins uit haar hoge hoed tovert, en de wijze waarop het dier zijn intrede doet, is erg sterk. Maar ze toont ook aan een scherp gevoel voor timing en stijl te hebben. Dat de film, die best wat langer dan vijftig minuten had mogen duren, er ook nog eens tot in de puntjes verzorgd uitziet, vormt de kers op de taart. ‘Onder invloed’ is een mooi voorbeeld van hoe komedie en tragedie hand in hand kunnen gaan. We schreven het al eerder; Nova van Dijk is een filmmaker om nauwlettend in de gaten te houden. We wachten dan ook met smart op haar eerste grote speelfilm!

Patricia Smagge

‘Onder invloed’ wordt vrijdag 27 december 2013 om 22.55 uur uitgezonden op Nederland 2.