Bekas (2012)

Regie: Karzan Kader | 93 minuten | drama | Acteurs: Zamand Taha, Sarfwar Fazil

Irak begin jaren 90. Het Koerdische deel van het land ondervindt veel last van het regime van Saddam Hoessein. De jonge broertjes Zana en Dana hebben hun ouders verloren in de eerste Golfoorlog en leven op straat. Ze verdienen een beetje geld door schoenen te poetsen. Wanneer ze via een raampje de film ‘Superman’ zien besluiten ze naar Amerika te gaan. Dat het meisje waar Dana verliefd op is naar Amerika gaat verhuizen, maakt de keuze nog makkelijker. Met het kleine beetje geld dat ze nog hebben kopen ze een ezel die ze Michael Jackson noemen en gaan ze op pad. Onderweg kunnen ze alleen maar hopen dat alles goed gaat en de mensen hen zullen helpen.

Regisseur Karzan Kader komt zelf uit Koerdistan en vertrok met zijn familie toen hij zes jaar was naar Zweden. Hij maakte ‘Bekas’ al eerder als afstudeerfilm in een korte versie. Eigenlijk is ‘Bekas’ zijn eigen verhaal, want ook hij heeft een broer. Zijn liefde voor een land zonder oorlog wordt in de film Amerika en niet Zweden. Logisch want Amerika is het land van Superman, Michael Jackson en Coca Cola. Meer weten de kinderen dan ook niet en met hun kinderlijke onschuld denken ze het land te kunnen bereiken met hun ezel. Kader toont in een authentieke sfeer de inwoners en de stad waar de broers wonen. Het is ook direct duidelijk waarom de broers geld verdienen met schoenen poetsen. Overal ligt geel zand en het is stoffig. Wat wordt als eerste vuil? Juist, je schoenen. 

Ondanks het vele geren van de broers kabbelt de film in het eerste deel rustig voort als de broers de reis voorbereiden. Maar in het tweede deel ontstaan er een paar spannende momenten wanneer de broers illegaal de grens over proberen te komen. Door deze scènes word je weer even bewust dat dit soort situaties niet alleen in de jaren 90 voor kwamen, maar dat vandaag de dag nog steeds vluchtelingen met gevaar voor eigen leven de grens over steken.

Zoals alle broers dat doen maken ook Dana en Zana veel ruzie. Soms zo erg dat ze weglopen. Maar door hun omstandigheden en oprechte liefde voor elkaar vinden ze elkaar altijd weer terug. Kader draaft daar af en toe iets te veel in door en scènes worden dan al snel melodramatisch.
De twee jonge acteurs die de broertjes vertolken werden letterlijk van de straat geplukt. Want toneelscholen of iets dergelijks bestaan niet in Koerdistan. Toch denk je geen moment dat de kinderen amateurs zijn want ze spelen heel erg goed. Sawar Fazil, die de oudste broer Dana speelt, is degene die op zijn broertje let en Zana dromen voorspiegelt dat Superman hun ouders weer tot leven kan wekken. Maar hij wordt ook voor het eerst verliefd en vergeet dan zijn broertje wel eens. Zana is het brutaaltje van de twee en werkt zich vaak in de nesten. Toch blijkt hij slimmer dan je denkt en heeft de ellendige situatie waar ze samen in zitten goed door

‘Bekas’ is een lieve roadmovie over de band tussen twee broers in slechte omstandigheden. De jonge acteurs spelen heel naturel en je gaat makkelijk mee in hun optimistische blik op de wereld.

Shelley Eimers

Waardering: 3

Bioscooprelease: 11 juli 2013