Blanco en Blanco (2019)

Regie: Théo Court | 100 minuten | drama | Acteurs: Alfredo Castro, Ignacio Ceruti, David Pantaleón, Esther Vega Pérez Torres, Lola Rubio, Lars Rudolph

Vuurland of Tierra del Fuego is een eilandengroep ten zuiden van Zuid-Amerika. Het vormt de bijzondere locatie van Théo Courts tweede speelfilm ‘Blanco en Blanco’, na ‘Ocaso’ (2010), dat eveneens in het Previously Unreleased-programma van het Eye Film Instituut werd opgenomen.

‘Blanco en Blanco’ speelt zich af rond de eeuwwisseling, eind negentiende, begin twintigste eeuw. Fotograaf Pedro (een meesterlijke Alfredo Castro) is door een rijke landeigenaar, Mr. Porter, uitgenodigd om zijn bruiloft op de gevoelige plaat vast te leggen. Kost, inwoning en een deel van het salaris vooraf, de rest van de betaling volgt na afloop. Wanneer de trouwerij plaatsvindt, is echter nog niet bekend. Ook Mr. Porter zelf blijft een mysterie; we zien alleen zijn piepjonge bruid Sara, die door Pedro vrij snel na zijn aankomst op het afgelegen landgoed gefotografeerd wordt. Haar hooggesloten trouwjapon wordt door Pedro’s vakkundige handen al snel aangepast voor de foto; met haar schouders bloot ziet het meisje – een kind eigenlijk nog – er uit als een pin-up avant la lettre. De mannelijke overheersing druipt er vanaf; “Hij zal dit veel mooier vinden,” verdedigt Pedro zijn handelingen tegenover de huishoudster. Een behoorlijke aanname, omdat hij zijn opdrachtgever nog nooit gezien, noch gesproken heeft.

Ongemakkelijk is van toepassing op veel van de scènes in ‘Blanco en Blanco’. Pedro’s gesprekken met één van Mr. Porters medewerkers bijvoorbeeld – in het Engels – leveren nooit echte inzichten op, omdat de gesprekspartner een onbetrouwbare man lijkt, die zichzelf meer macht toeëigent dan zijn baas waarschijnlijk weet. Maar de ware machtsmisbruik wordt getoond in de scènes met de lokale bevolking; langzaam doch gestaag wordt de hele Selk’nam-bevolking uitgemoord en Pedro legt dit vast met zijn camera. Hij is er nu toch, in afwachting van het bruiloftsfeest. Maakt dit hem medeplichtig? Of moeten we hem dankbaar zijn dat hij de geschiedenis vastlegt…? Let wel: dit is geen fotojournalistiek zoals we dat nu kennen, moordenaars poseren minutenlang met hun geweer in de aanslag; de ledematen van hun slachtoffers worden net wat anders gedrapeerd zodat het allemaal mooi in beeld komt.

Court kiest er heel slim voor om de hoofdschuldige continu buiten beeld te laten; zijn personage staat zo symbool voor de geschiedenis – en niet alleen die van deze specifieke genocide. Is er niet altijd een hoofdschuldige aan te wijzen, waarachter uitvoerders van wetten, regels en opdrachten zich verschuilen? ‘Blanco en Blanco’ geeft zo veel stof om over na te denken, maar gaat niet expliciet op deze vraagstukken in. Sowieso is dit geen film waar je antwoorden kunt verwachten, noch een duidelijk afgerond plot.

De hypnotiserende beelden en geluiden (de gierende wind, de voetstappen over planken vloeren, het geblaf van de honden) vullen elkaar naadloos aan; Court zet duidelijk in op sfeer boven verhaal. Het trage tempo van de film contrasteert weer met scènes die onafgemaakt voelen. Soms zou je willen dat een dialoog wat langer doorging zodat we tot de kern zouden komen, maar dat is overduidelijk niet Courts bedoeling.

Of dit ‘Blanco en Blanco’ tot een aanrader maakt is, is moeilijk in te schatten. De film won op het filmfestival van Venetië zowel de Fipresci-prijs van de Filmkritiek als de Venice Horizons, de prijs voor Beste regie, maar of dit kille, pessimistische werk aansluiting vindt bij filmliefhebbers, ligt aan diens bereidheid om naar beeldschoon gevangen morele verwerpelijkheid te kijken zonder dat er vergelding plaatsvindt. Geen makkelijke film, wel eentje die je niet snel zult vergeten.

Monica Meijer

Waardering: 3.5

Bioscooprelease: 6 augustus 2020