Le maryaj lenglensou – De bloedbruiloft (2007)

Regie: Hans Fels | 93 minuten | documentaire

Er was eens een Ier die een operagebouw in de Peruviaanse jungle wilde neerzetten. Zijn plan van aanpak – het ontsluiten van het regenwoud door de aanleg van een stoombootverbinding – bleek even ingenieus als kansloos. Toch leverde zijn missie twee gedenkwaardige kunstwerken op: een speelfilm over het project (‘Fitzcarraldo’ – Werner Herzog) en een documentaire over de totstandkoming van die film (‘Burden of Dreams’ – Les Blank).

De Nederlandse documentaire ‘Le maryaj lenglensou’ (De Bloedbruiloft) gaat over een vergelijkbaar project, zij het op aanzienlijk kleinere schaal. Filmmaker Hans Fels vatte het plan op de gelijknamige opera te laten uitvoeren in de verste uithoeken van het straatarme en doodzieke Haïti. Niet alleen opdat de inwoners kennis zouden nemen van hun eigen vergeten cultuur maar ook omdat kunst een genezende werking zou hebben. Omdat Fels het benodigd budget in een vloek en een zucht bij elkaar had (met dank aan Stichting Doen) kon hij zijn plan al rap verwezenlijken.

In ‘Le maryaj lenglensou’ volgen we het project, van auditie tot repetitie tot uitvoeringen. Nadat een voiceover ons iets heeft verteld over de geschiedenis van Haïti en de Haïtiaanse muziek, zwijgt de stem en beperkt de documentaire zich tot beelden. Geen interviews, geen voiceover, geen uitleg, zelfs niet over de achtergrond van de muzikanten. Tussen de repetities en uitvoeringen door laat Fels zien dat muziek een grote rol speelt in het leven van de Haïtianen. Zo zijn we aanwezig bij een muzikale begrafenis, een swingende kerkdienst en een stuk jazzy improvisatie van pauzerende muzikanten.

Dit alles levert een fijne beeldenstroom op, gemonteerd in een gepast loom ritme. Beelden van de prachtige Haïtiaanse natuur, van het mobiele podium (een omgebouwde zeecontainer), van vissers die zichtbaar geen idee hebben wat ze van die opera moeten denken, van gehuchten waar Puccini’s ‘o mio babino caro’ over het stoffige dorpsplein schalt. Die beelden laten een Haïti zien zoals we dat nog niet vaak zagen: kleurrijk, levenslustig en wonderschoon.

Die beeldenpracht volstaat helaas niet om ‘Le maryaj lenglensou’ geslaagd te noemen. Terwijl Fels wil bewijzen dat muziek kan genezen, laat hij na om iets van de ziekte te tonen. Afgaand op deze documentaire kun je denken dat Haïti een kerngezond en welvarend land is. Luchten, kusten, dorpjes en inwoners zien eruit alsof ze zo uit een vakantiebrochure komen. In dat opzicht vormt de documentaire de tegenhanger van het bizarre ‘Ghosts of Cité Soleil’, waarin we twee Haïtiaanse bendeleiders volgen bij hun rooftochten door de gelijknamige sloppenwijk. Maar terwijl die film niet alleen de zieke kant van het eiland belicht maar ook een flintertje hoop laat doorschemeren middels de muzikale ambities van een van de bendeleiders, laat Fels na om contrast aan te brengen in zijn film.

Zo is ‘Le maryaj lenglensou’ een aangenaam wegkijkende, maar veel te vrijblijvende documentaire geworden. Na het zien van de film wil je het liefst direct een vakantie naar Haïti boeken. En dat kan toch nooit de bedoeling van de makers zijn geweest.

Henny Wouters

Waardering: 2.5

Bioscooprelease: 27 maart 2008