Prick Up Your Ears (1987)

Regie: Stephen Frears | 105 minuten | drama, komedie, biografie | Acteurs: Gary Oldman, Alfred Molina, Vanessa Redgrave, Frances Barber, Janet Dale, Julie Walters, Margaret Tyzack, Wallace Shawn

‘Prick Up Your Ears’ is een film over toneelschrijver Joe Orton (Gary Oldman) en dan vooral over de relatie die hij had met zijn partner Kenneth Halliwell (Alfred Molina) en hoe zijn carrière invloed heeft gehad op deze relatie. Waar Orton steeds succesvoller wordt, blijft Halliwell tegen zijn zin in vastzitten in de rol van Ortons persoonlijke assistent. Deze ongelijkwaardigheid zet de relatie tussen de twee op scherp. Na Ortons dood vertelt zijn voormalige agent (Vanessa Redgrave) het levensverhaal van deze bijzondere schrijver vanuit haar oogpunt en met behulp van de dagboeken die hij naliet. Stukje bij beetje krijg je te zien hoe de twee schrijvers een relatie met elkaar opbouwen en hoe deze uit balans wordt gebracht.

De acteurs alleen maken deze film het kijken meer dan waard. Gary Oldman, Alfred Molina en Vanessa Redgrave zetten alle drie een geweldige rol neer. Oldman is een kameleon: of hij nu een punklegende(‘Sid and Nancy’), een gestoorde pooier(‘True Romance’) of een rechtschapen politieagent (‘The Dark Knight’) speelt, hij zet zijn personage altijd met hart en ziel neer waardoor je hem ook altijd gelooft. In ‘Prick Up Your Ears’ heeft hij geen gemakkelijke taak, zijn personage is eigenlijk helemaal niet zo sympathiek. Maar hij weet hem een zekere ondeugendheid mee te geven waardoor je toch met hem sympathiseert. Ook Alfred Molina is geweldig als zijn gefrustreerde partner of zoals Vanessa Redgrave’s personage het droogjes becommentarieert ‘zijn eerste vrouw’ (in deze context betekent dat de vrouw die iemand heeft voordat hij beroemd wordt en die hem gemaakt heeft tot wat hij is, maar die hij laat vallen zodra hij zijn doel heeft bereikt). Maar zoals later blijkt laat de door Molina gespeelde Halliwell zich niet zomaar buiten spel zetten. Tenslotte is Redgrave goed op dreef als de, zoals ze het zelf omschrijft weduwe van Joe Orton die onderkoeld en met veel humor zijn levensverhaal vertelt aan biograaf John Lahr (Wallace Shawn).

Stephen Frears heeft met ‘Prick Up Your Ears’ een eerlijke film zonder opsmuk gemaakt die zo natuurlijk overkomt dat hij bijna niet geregisseerd lijkt. Dit is een grote verdienste van deze regisseur die later bekend zou worden met films als ‘Dirty Pretty Things’, ‘High Fidelity’ en ‘The Queen’. De ongelijke relatie tussen Orton en Halliwell wordt zelfs zo natuurgetrouw neergezet dat het soms moeilijk is om naar te kijken. ‘Prick Up Your Ears’ wisselt van grappig naar grimmig en zet aan tot denken over relaties, en hoe deze tussen twee mensen kan veranderen wanneer een partner succesvoller is dan de ander.

Sylvia Bakker