Puzzelrace – Wordplay (2006)

Regie: Patrick Creadon | 94 minuten | documentaire | Met: Chris Astoyan, Judie Berger, Leslie Billig, Dr. Selmer Bringsjord, Katherine Bryant, Ken Burns, Bill Clinton, Neal Conan, Stella Daily, Eleanor Dantignac, Jon Delfin, Joy Dewing, Bob Dole, Brian Dominy, Nancy Ellwood Fasulo, Vic Fleming, Liane Hansen, Doug Heller, Tyler Hinman, Electra Jablons, Jim Jenista, Patrick Jordan, Dan Katz, Kiran Kedlaya, Lloyd Mazer, Norma Mindell, Eileen Mogan, Mike Mussina, Stanley Newman, Daniel Okrent, Trip Payne, Fred Piscop, Miriam Raphael, Amy Ray, Merl Reagle, Amy Reynaldo, Alex Ripitsky, Ellen Ripstein, Marc Romano, Mel Rosen, Emily Saliers, Al Sanders, Will Shortz, Jon Stewart, Ben Tausig, Byron Walden

Puzzelen is op het eerste gezicht niet één van de meest spannende sporten op aarde. Toch zullen er weinig mensen zijn die nog nooit een kruiswoordpuzzel gemaakt hebben. Maar zo snel als Al Sanders of Ellen Rippenstein zullen maar weinigen een puzzel kunnen oplossen. Beiden doen net als een aantal andere zeer fanatieke puzzelaars elk jaar weer mee aan de wedstrijd van de New York Times om de beste puzzelaar van Amerika te worden.

De puzzel in de New York Times is een van de meest populaire, maar tegelijkertijd een van de lastigste dagelijkse puzzels in de Verenigde Staten. Verantwoordelijk voor deze puzzel is Will Shortz, die van puzzelen zelfs een wetenschap heeft weten te maken. Hij is ook degene die elk jaar de grote puzzelwedstrijd van de New York Times presenteert, de wedstrijd waar het in ‘Puzzelrace’ allemaal om draait.

‘Puzzelrace’ is een leuk gemaakte documentaire over een niet al te serieus onderwerp. Een aantal echte toppuzzelaars laat zien hoe ze kruiswoordpuzzels oplossen en wat hun lol daarin is. Daarnaast doen ook een aantal bekende Amerikanen hun zegje over de kruiswoordpuzzel in de New York Times, waaronder honkballer Mike Mussina, de pitcher van de New York Yankees. Ook Bob Dole en Bill Clinton werken mee aan de documentaire. Ze vertellen de kijker over de bijzondere puzzel die op de verkiezingsdag van 1996 in de New York Times verscheen.

Patrick Creadon heeft een boeiende documentaire weten te maken van een – op het eerste gezicht – niet al te spannend onderwerp. Hij krijgt dit onder andere voor elkaar door ons te laten zien, wat voor een kick het geeft om binnen korte tijd een puzzel op te lossen. In anderhalf uur wordt je uit de doeken gedaan hoe de bijzondere puzzelwereld in Amerika werkt. Dit wereldje doet wel een beetje denken aan het wereldje van ‘Het Groot Dictee der Nederlandse Taal’ in Nederland. Net als in Nederland lopen hier een aantal fanatiekelingen rond die er alles aan doen om de truckjes van spelletje door te krijgen.

Tegen alle verwachting in wordt ‘Puzzelrace’ aan het eind zelfs erg spannend als we de finale van de puzzelwedstrijd van 2005 zien. Wie van de deelnemers die ons heeft laten zien hoe je snel moet puzzelen, zal echt de snelste zijn?

Wietske Uneken