Riding Giants (2004)

Regie: Stacy Peralta | 101 minuten | documentaire | Met: Jeff Clark, Darrick Doerner, Laird John Hamilton, Dave Kalama, David H. Kalama Jr., Brian L. Keaulana, Buzzy Kerbox, Titus Kinimaka, Gerry Lopez, Mickey Munoz, Greg Noll, Gabrielle Reece, Evan Slater, Kelly Slater, Darryl Virostko, Mike Waltze, Grant Washburn

Zwembroeken met bloemenprints kom je tegenwoordig op ieder strand tegen. Onder de jeugd die er nu op de Spaanse stranden de blits mee maakt, zal het niet algemeen bekend zijn dat deze trend samen met Hawaïshirts decennia geleden door de surfsport is grootgemaakt.

Voormalig pro-skater en documentairemaker Stacy Peralta verklaart in zijn documentaire ‘Riding Giants’ de surfsport en de bijbehorende levensstijl die er omheen hangt. In zijn vorige film ‘Dogtown and Z-Boys’ (2001) wist Peralta al op enthousiaste wijze de opkomst van de skatewereld in beeld te brengen – een cultuur waarin hij als skategrootheid zelf een belangrijk aandeel had. In ‘Riding Giants’ doet hij hetzelfde met de Amerikaanse surfscene.

De documentaire start met een geschiedenisles in duizend jaar surfen. Vrees niet als je je ogen tijdens de geschiedenislessen op school niet open kon houden, want ‘Riding Giants’ vliegt met een sneltreinvaart en een flitsende montage door de eerste eeuwen van de surfsport heen.

We belanden al snel in de jaren vijftig van de vorige eeuw. Surfplanken worden lichter en de sport wordt toegankelijk voor een nieuwe generatie. Het tamme imago van surfen slaat om als de Californische jeugd zich er mee inlaat. De strenge schoolcompetities van basketbal en rugby worden ingeruild voor surfen en het bijbehorende ongedwongen strandleven. De surfsport wordt een way of life en is dat sindsdien gebleven.

Surfpioniers ontdekken continu nieuwe surfspots langs de Amerikaanse en Hawaïaanse kust. De surfpopulatie blijft maar groeien, net als de hoogte van de golven waar de surfers zich aan wagen. We zien hoe de sport uitgroeit tot de extreme en vaak riskante vorm waarbij metershoge golven worden getrotseerd door hedendaagse kopstukken als Laird John Hamilton en Kelly Slater, die door middel van interviews hun relaas doen.

Peralta’s reputatie en netwerk zat hem voor het maken van ‘Dogtown and Z-Boys’ ongetwijfeld niet in de weg om exclusief beeldmateriaal te bemachtigen en ook voor ‘Riding Giants’ heeft de regisseur weer bijzondere oude beelden boven water weten te halen. Waar filmmateriaal ontbreekt, worden foto’s met geslaagde 3d-effecten tot leven gewekt. Samen met snel monteerwerk en uitstekend gebruik van muziek levert Peralta opnieuw een uiterst gelikte productie af.

Verwacht geen objectieve verslaggeving in een documentaire waarin iedereen – inclusief de regisseur – bezeten is van het onderwerp. Er wordt over surfen gepraat alsof het een religie is. De surfers spreken over elkaar als halfgoden. Hoge golven worden vergeleken met de Mount Everest en de ontdekking van surfstranden op Hawaï staat volgens geïnterviewden gelijk aan de ontdekking van Amerika door Columbus.

De aangedikte toon in ‘Riding Giants’ wordt nergens vervelend, maar werkt juist erg aanstekelijk. Zelfs als nuchtere Hollander krijg je na het zien van deze documentaire de neiging een surfplank te scoren en er de Noordzee mee in te duiken. Surf’s up!

Wouter Westerhof