Simple Simon – I rymden finns inga känslor (2010)

Regie: Andreas Öhman | 85 minuten | komedie, drama, romantiek | Acteurs: Bill Skarsgård, Martin Wallström, Cecilia Forss, Sofie Hamilton, Kristoffer Berglund, Jimmi Edlund, Susanne Thorson, Mats Qviström, Per Andersson, Lotta Tejle, Ingmar Virta, Linda Skogh, Petra Nylander, Sanne Mikaelsdotter, Siri Hjorton-Wagner, Anna Westin, Andreas Nilsson, Anders Öhrström, Robert Sandström, Katarina Norström, Per Öhman, Björn-Erik Sundström, Jarmo Eklund, Petter Olofsson, Margareta Carlsson, Jonathan Sjöberg, Andreas Öhman

Soms wordt het leven je even te veel. Dan gooi je een bord tegen de muur, eet je een doos bonbons leeg of ga je een blokje om. De hoofdpersoon van de Zweedse komedie ‘Simple Simon’ heeft een originelere manier bedacht om alles even van zich af te zetten. Hij trekt zich terug in een ton en stelt zich voor dat het een ruimteschip is. Van daaruit kan hij de mensheid van een veilige afstand bekijken. In de ruimte is namelijk geen gevoel, en dat vindt hij een geruststellende gedachte.

Simon (Bill Skarsgård) is een tiener met het syndroom van Asperger. Dat betekent dat hij moeite heeft met het interpreteren van emoties, alles wat je zegt letterlijk neemt en erg hecht aan orde en regelmaat. Een jongen met gebruiksaanwijzing dus. Zo draagt hij alleen rood/blauwe kleding, eet hij alleen rond voedsel zoals pizza’s, wil hij niet aangeraakt worden en raakt hij van streek als zijn dagelijkse routine wordt doorbroken. Zijn ouders weten zich geen raad met hem, maar gelukkig heeft hij een sterke band met zijn broer Sam (Martin Wallström). Als Sam gaat samenwonen met zijn vriendin Frida (Sofie Hamilton) trekt Simon bij hen in. Wat Frida betreft is dat geen succes, want Simon is gewend om alles op vaste tijden te doen. Zo stapt hij steevast om 7:05 uur onder de douche, ook als die op dat moment al in gebruik is.

Als Simon een vrijpartij verstoort om te melden dat het toiletpapier op is, houdt Frida het voor gezien. Sam is zo van slag door het vertrek van zijn vriendin dat de dagelijkse routine in de soep loopt. Voor Simon, die problemen niet als emotionele maar als wiskundige vraagstukken ziet, is het zo klaar als een klontje: Simon heeft Sam nodig en Sam heeft een vriendin nodig – dat maakt de vergelijking kloppend en zorgt voor harmonie in huis. Er moet dus snel een passende vervanger voor Frida worden gezocht. Simon bedenkt een wetenschappelijk plan om de juiste kandidaat te vinden en komt uiteindelijk uit bij de vrolijke spring-in-het-veld Jennifer (Cecilia Forss). Maar laat de liefde zich wel herleiden tot een formule?

‘Simple Simon’ was in 2010 de Zweedse inzending voor de Oscar voor Beste Buitenlandse Film. De film redde het tot de voorlaatste ronde, maar werd uiteindelijk niet genomineerd. Regisseur Andreas Öhman moet het dus vooralsnog zonder beeldje op de schoorsteenmantel stellen, maar dat neemt niet weg dat ‘Simple Simon’ een bijzonder leuke film is. Öhman weet een potentieel zwaar thema – de denkwereld van een jongen met een autistische stoornis – luchtig, integer en met gevoel voor stijl te verpakken. Zo verschijnen er regelmatig smilies in beeld die aangeven hoe Simon de gemoedstoestand van de mensen om hem heen inschat – opkrullende mondhoeken = blij; afhangende mondhoeken = verdrietig.

Met zijn frisse vormgeving, droge humor en innemende cast is ‘Simple Simon’ wat ons betreft een winnaar. Vlak voor het einde dreigt de film weliswaar iets te Hollywoodachtig te worden, maar dankzij de Zweedse nuchterheid loopt het allemaal toch nog anders dan verwacht. Ondanks de komische benadering laat dit inkijkje in Asperger je nadenken over de complexiteit van emoties. Waarom zeggen mensen dat het goed met ze gaat als dat niet zo is? Waarom beloven mensen dingen die ze niet kunnen waarmaken? Hoe kan het dat intens geluk kan omslaan in intens verdriet? Conclusie: Simon houdt het simpel, het is juist de rest van de wereld die het ingewikkeld maakt.

Paula Koopmans

‘Simple Simon’ verschijnt donderdag 2 mei 2013 op DVD en VOD.