So Long, My Son – Di jiu tian chang (2019)

Regie: Xiaoshuai Wang | 185 minuten | drama | Acteurs: Liya Ai, Jiang Du, Zhao-Yan Guo-Zhang, Jingjing Li, Xi Qi, Jingchun Wang, Roy Wang, Cheng Xu, Mei Yong

In schijnbaar willekeurige sprongen in de tijd, onophoudelijk heen en weer over een periode van dertig jaar, beschrijft ’So Long, My Son’ (2019) fragmentarisch het verloop van een rouwproces. Het leven zit fabrieksarbeiders Yaojun Liu en Liyun Wang niet mee. Als gevolg van de eenkindpolitiek in China wordt het stel gedwongen hun tweede zwangerschap vroegtijdig te laten beëindigen. Als gevolg van de ingreep wordt Liyun Wang onvruchtbaar. Enkele jaren verdrinkt hun zoontje en blijven Yaojun Liu en Liyun Wang kinderloos en gebroken achter.

Deze tragedie speelt zich af tegen het decor van een land dat zich de ene keer bevindt in de nadagen van een mislukt communistisch experiment, en de andere keer al volop in beweging is naar een kapitalistische samenleving. Yaojun Liu en Liyun Wang zonderen zich in hun verdriet af van hun vrienden en familie, totdat zij tenslotte vertrekken uit de woongemeenschap van hun fabriek naar de andere kant van het land waar zij, net zoals de miljoenen andere arbeidsmigranten praktisch in een ander land terecht komen. Gelaten constateert Yaojun Liu: ‘De tijd is voor ons gestopt, we wachten op de dood.’ Pas wanneer zij jaren later worden herenigd met hun oude vrienden van de fabriek, en het voor hen eindelijk mogelijk wordt om afscheid van hun zoon te nemen, en daarmee het verleden af te sluiten, zien zij hoe de wereld rondom hen is veranderd.

’So Long, My Son’ is een mooie film die soms wat kraakt en rommelt onder zijn eigen gewicht. Wat wil regisseur Xiaoshuai Wang toch een boel vertellen en toch eigenlijk ook weer niet. Typisch voor de achronologische vertelvorm kiest hij ervoor om te spelen met de sleutelmomenten in het verhaal door ze ze voortijdig af te kappen en pas later af te ronden. De kijker wordt op die manier bij de les gehouden totdat alle puzzelstukjes tenslotte op hun plaats vallen. Maar net even te vaak worden we heen en weer geslingerd tussen de verschillende tijdsmomenten waardoor het even duurt voordat het verhaal vorm krijgt en we echt kunnen meevoelen met Yaojun Liu en Liyun Wang. En dat terwijl deze film juist het sterkst in de scènes waarin Xiaoshuai Wang het helemaal aan de acteurs kan overlaten.

Zoals de scène waarin Yaojun Liu en Liyun Wang, inmiddels al grijzend, het graf van hun kind opzoeken op een begraafplaats in de berm van een autoweg. Het is een simpele steen, wat rommelig geplaatst in stoffig zand tussen een handvol andere graven. Ze verwijderen wat verdord gras en vegen zand weg, ze leggen fruit op het graf en verbranden dodengeld. In een volgend beeld zien we dat deze graven buiten aan de rand van een mooie, moderne begraafplaats staan.

Meer dan het grote verhaal overtuigt hier de aandacht voor het kleine, het mooie en subtiele spel van de twee hoofdrolspelers die het invoelbaar maken dat er een verschil bestaat tussen menselijke fouten en onmenselijk onrecht aangedaan door de staat.

Alberto Ciaccio

Waardering: 3.5

Bioscooprelease: 1 augustus 2019
VOD-release: 4 december 2019
DVD-release: 4 december 2019